Dyrektywa o jawności wynagrodzeń jako implementacja idei zrównoważonego rozwoju
Oktawia Braniewicz-Zaorska
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzihttps://orcid.org/0000-0002-5453-0918
Łukasz Zaorski-Sikora
Politechnika Łódzkahttps://orcid.org/0000-0003-3404-0994
Abstrakt
Zrównoważony rozwój, będący jedną z kluczowych wartości Unii Europejskiej, coraz częściej znajduje odzwierciedlenie w regulacjach prawnych. Jednym z przykładów tej tendencji jest Dyrektywa 970/2023/UE w sprawie jawności wynagrodzeń, przyjęta w celu przeciwdziałania utrzymującej się luce płacowej między kobietami a mężczyznami. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie Dyrektywy o jawności wynagrodzeń jako instrumentu implementacji idei zrównoważonego rozwoju w wymiarze społecznym i prawnym. Przeprowadzona analiza obejmuje zarówno aksjologiczne podstawy dyrektywy, jak i jej kluczowe postanowienia, a także odnosi się do potencjalnych wyzwań wdrożeniowych w Polsce. Wnioski są następujące. Dyrektywa stanowi przykład synergii prawa pracy, polityki równościowej oraz wartości zrównoważonego rozwoju. Jej implementacja może przyczynić się do zwiększenia transparentności w relacjach pracowniczych oraz wzmocnienia zasady równego traktowania. Jednocześnie wdrożenie nowych obowiązków informacyjnych i proceduralnych może napotkać trudności organizacyjne i mentalnościowe, szczególnie w sektorze prywatnym.
Słowa kluczowe:
prawo pracy, zrównoważony rozwój, jawność wynagrodzeń, luka płacowa, równość kobiet i mężczyzn, implementacja prawa UEBibliografia
Arnold A., Fulmer I.S., Sender A., Staffelbach B., Compensation and pay transparency practices in Switzerland. Survey report (2018), https://www.researchgate.net/publication/322600300_Compensation_and_pay_transparency_practices_in_Switzerland_Survey_report_2018 Google Scholar
Baggio M., Aumayr-Pintar C., Gender pay transparency in the EU: steps taken and lessons learned, https://www.eurofound.europa.eu/en/publications/all/gender-pay-transparency-in-the-eu-steps-taken-and-lessons-learned Google Scholar
Bałachowicz J., Idea zrównoważonego rozwoju w edukacji dziecka, „Prima Educatione” 2017, DOI: 10.17951/PE/2017.1.21. Google Scholar
Baran K.W. (red.), Kodeks pracy. Komentarz, t. 1: Art. 1–93, Warszawa 2025. Google Scholar
Chodkowski M., Liksza J., Piechowska J., Salata-Lewandowska E., Przejrzystość wynagrodzeń. Jak przygotować organizację do wdrożenia dyrektywy o transparentności wynagrodzeń, Lex, 2024. Google Scholar
Corcoran E., Krudewagen U., Mills E., Richter V., Preparing for upcoming EU pay transparency requirements, https://www.dlapiper.com/en-pr/insights/publications/2025/07/preparing-for-upcoming-eu-pay-transparency-requirements Google Scholar
Corss K.P., Not can, but will college teaching be improved?, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/he.36919771703 Google Scholar
Gersdorf M., Godlewska-Bujok B., Zwolińska A., O tempora! O mores! O czasie pracy i o czasie zmian. Księga jubileuszowa prof. Krzysztofa Rączki, Wolters Kluwer, Warszawa 2024. Google Scholar
Hopwood B., Mellor M., O’Brien G., Sustainable development: mapping different approaches, „Sustainable Development” 2005, nr 13, DOI: 10.1002/sd.244. Google Scholar
Jajor K., Przejrzystość wynagrodzeń przed zatrudnieniem. Wpływ dyrektywy (UE) 2023/970 na prawne ramy procesu rekrutacji, „Z Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej” 2026, t. 7(24). Google Scholar
Korwin-Szymanowska A., Lewandowska A.E., Tuszyńska L., Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli w perspektywie praktycznej, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2015. Google Scholar
Kubiak-Cyrul A., Rekomendacje OECD jako ramy etyczne i prawne, „Studia Prawnicze” 2020, nr 1. Google Scholar
Kwiatkowski W., Kulpa R., Equal pay – new obligations in the area of remuneration transparency, „KPMG LAW Labour Law Practice”, 21 March 2025, https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pl/pdf/services/foreign-desks/pl-2025-03-25-Seminar-meeting-at-JCC-EN.pdf Google Scholar
Pisarczyk Ł., Równe traktowanie i ochrona przed dyskryminacją, [w:] M. Gersdorf, K. Rączka (red.), Indywidualne prawo pracy. Część szczegółowa, seria: System Prawa Pracy, t. 3, Wolters Kluwer, Warszawa 2021. Google Scholar
Rasch R., Szypko M., Perception is reality: the importance of pay fairness to employees and organizations, „World at Work Journal” 2013, nr 3. Google Scholar
Schuster M.D., Mayr D., Jacobsohn D.H., Entgeltgleichheit zwischen Primärrecht, Richtlinie und deutschem Recht, Europarechtliches Symposion – Festakt 70 Jahre Bundesarbeitsgericht, Erfurt, 6–7 June 2024, https://www.bundesarbeitsgericht.de/wp-content/uploads/2024/06/referat-schuster.pdf Google Scholar
Szewczyk H., Dyrektywa nr 970/2023/WE, [w:] eadem, Wynagrodzenie za pracę w świetle zasad sprawiedliwości i równości, Lex, 2024. Google Scholar
Szewczyk H., Prawne aspekty równości wynagrodzeń za pracę w świetle dyrektywy nr 970/2023/UE, „Praca i Zabezpieczenia Społeczne” 2024, t. LXV, nr 8, DOI: 10.33226/0032-6186.2024.8.6. Google Scholar
Torbus U., Przejrzystość wynagrodzeń – uwagi na tle propozycji dyrektywy UE z 2021 r., „Z Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej” 2022, t. 3(20). Google Scholar
Walczak K., Informacja dotycząca wysokości wynagrodzenia pracownika. Tajemnica pracodawcy czy tajemnica pracownika, [w:] M. Szabłowska-Juckiewicz, B. Rutkowska, A. Napiórkowska (red.), Tendencje rozwojowe indywidualnego i zbiorowego prawa pracy. Księga jubileuszowa profesora Grzegorza Goździewicza, TNOiK, Toruń 2017. Google Scholar
Zaorski-Sikora Ł., Aporie zrównoważonego rozwoju, „Nowa Polityka Wschodnia” 2023, nr 1(36). Google Scholar
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
https://orcid.org/0000-0002-5453-0918
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
