Idea oraz prawne i faktyczne uwarunkowania funkcjonowania obowiązkowego egzemplarza bibliotecznego w Polsce
Joanna Gomoliszek
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstrakt
W artykule zaprezentowano najważniejsze polskie regulacje prawne związane z egzemplarzem obowiązkowym. Na tym tle odniesiono się do faktycznych warunków funkcjonowania tego przywileju w środowisku. Wskazano zagadnienia, które na przestrzeni lat kreowały sytuację na rynku książki, odnosząc się zarówno do zmieniających się warunków ustrojowych, społecznych, jak i gospodarczych. Dodatkowo nakreślono główne kierunki zmian w kwestii egzemplarza obowiązkowego.
Słowa kluczowe:
egzemplarz obowiązkowy, Biblioteka Narodowa, bibliotekarstwo, legislacja, rynek wydawniczy, bibliotekarze, czytelnicy.Bibliografia
Biliński L., Egzemplarz obowiązkowy – egzemplarzem uznaniowym?, „Bibliotekarz” 2001, nr 2, s. 3–6.
Biliński L., Prawo biblioteczne na co dzień, Warszawa 2006.
Burba A., Egzemplarz obowiązkowy. W stronę racjonalizacji systemu, „Biblioteka Analiz” 2012, nr 4, s. 13–18.
Dąbrowska E., Kulturowa rola egzemplarza obowiązkowego w Polsce, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 2012, t. 62, s. 143–153.
Dąbrowska E., Polemika wokół egzemplarza obowiązkowego w latach 1989–2009, „Biblioteka” 2012, nr 16, s. 139–165.
Dąbrowska E., Współczesna polityka gromadzenia zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej – tradycja i nowoczesność, [w:] U. Ganakowska i M. Różycka (red.), Strategie gromadzenia zbiorów w bibliotekach polskich, Szczecin 2012, s. 88–98.
Dullian R., Egzemplarz obowiązkowy, „FIDES Biuletyn Bibliotek Kościelnych” 2007, nr 1–2 (24–25), s. 127–134.
Jaworska M., Rzeska E., Organizacja gromadzenia zbiorów w bibliotekach uniwersyteckich: problemy i kierunki zmian, [w:] U. Ganakowska i M. Różycka (red.), Strategie gromadzenia zbiorów w bibliotekach polskich, Szczecin 2012, s. 39–49.
Ramlau-Klekowska K., Nowa ustawa o egzemplarzu obowiązkowym na cenzurowanym, „Przegląd Biblioteczny” 1998, nr 1, s. 39–52.
Dąbrowska E., Problem archiwizacji internetu w kontekście egzemplarza obowiązkowego: sytuacja w Polsce i wybranych krajach europejskich, [online], „EBIB” 2017, nr 2 (172). Dostępny w: open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/523 (data
dostępu: 13.02.2018 r.).
Mendruń R., Egzemplarz obowiązkowy a zasoby elektroniczne – kwiecień 2013, [online], Polska Izba Książki, 2013. Dostępny w: www.pik.org.pl/komunikaty/90/egzemplarz- -obowiazkowy-a-zasoby-elektroniczne-kwiecien-2013# (data dostępu: 12.02.2018 r.).
Omnis BN – o projekcie, Biblioteka Narodowa [online]. Dostępny w: www.bn.org.pl/ projekty/omnis (data dostępu: 14.02.2018 r.).
Dekret w przedmiocie przepisów tymczasowych o zakładach drukarskich i składach druków, Dz. Praw. z 1919 r., poz. 146.
Dekret z dnia 17 kwietnia 1946 r. o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi, Dz. U. z 1946 r., nr 26, poz. 163.
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 maja 1999 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu i ich przekazywania, Dz. U. 1999, nr 50, poz. 513.
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 marca 1997 r. w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu ich przekazywania, Dz. U. z 1997 r., nr 29, poz. 161.
Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 20 czerwca 1947 r. wydane w porozumieniu z Ministrami Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych oraz Kultury i Sztuki
w sprawie bezpłatnego dostarczania druków dla celów bibliotecznych i urzędowej rejestracji, Dz. U. z 1947 r., nr 64, poz. 374.
Rozporządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 9 lutego 1934 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych w sprawie bezpłatnego dostarczania druków dla celów bibljotecznych i urzędowej rejestracji, Dz. U. z 1934 r., nr 17, poz. 137.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 maja 1927 r. o prawie prasowem, Dz. U. z 1927 r., nr 45, poz. 398.
Ustawa z dnia 18 marca 1932 r. o bezpłatnem dostarczaniu druków dla celów bibljotecznych i urzędowej rejestracji, Dz. U. z 1932 r., nr 33, poz. 347.
Ustawa z dnia 7 listopada 1996 roku o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych, Dz. U. z 1996, nr 152, poz. 722.
Ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o bibliotekach, Dz. U. z 1968 r., nr 12, poz. 63.
Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 2 sierpnia 1968 r. w sprawie dostarczania bibliotekom obowiązkowych egzemplarzy druków i nagrań dźwiękowych, M. P. z 1968 r., nr 34, poz. 234.
Biliński L., Prawo biblioteczne na co dzień, Warszawa 2006.
Burba A., Egzemplarz obowiązkowy. W stronę racjonalizacji systemu, „Biblioteka Analiz” 2012, nr 4, s. 13–18.
Dąbrowska E., Kulturowa rola egzemplarza obowiązkowego w Polsce, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 2012, t. 62, s. 143–153.
Dąbrowska E., Polemika wokół egzemplarza obowiązkowego w latach 1989–2009, „Biblioteka” 2012, nr 16, s. 139–165.
Dąbrowska E., Współczesna polityka gromadzenia zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej – tradycja i nowoczesność, [w:] U. Ganakowska i M. Różycka (red.), Strategie gromadzenia zbiorów w bibliotekach polskich, Szczecin 2012, s. 88–98.
Dullian R., Egzemplarz obowiązkowy, „FIDES Biuletyn Bibliotek Kościelnych” 2007, nr 1–2 (24–25), s. 127–134.
Jaworska M., Rzeska E., Organizacja gromadzenia zbiorów w bibliotekach uniwersyteckich: problemy i kierunki zmian, [w:] U. Ganakowska i M. Różycka (red.), Strategie gromadzenia zbiorów w bibliotekach polskich, Szczecin 2012, s. 39–49.
Ramlau-Klekowska K., Nowa ustawa o egzemplarzu obowiązkowym na cenzurowanym, „Przegląd Biblioteczny” 1998, nr 1, s. 39–52.
Dąbrowska E., Problem archiwizacji internetu w kontekście egzemplarza obowiązkowego: sytuacja w Polsce i wybranych krajach europejskich, [online], „EBIB” 2017, nr 2 (172). Dostępny w: open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/523 (data
dostępu: 13.02.2018 r.).
Mendruń R., Egzemplarz obowiązkowy a zasoby elektroniczne – kwiecień 2013, [online], Polska Izba Książki, 2013. Dostępny w: www.pik.org.pl/komunikaty/90/egzemplarz- -obowiazkowy-a-zasoby-elektroniczne-kwiecien-2013# (data dostępu: 12.02.2018 r.).
Omnis BN – o projekcie, Biblioteka Narodowa [online]. Dostępny w: www.bn.org.pl/ projekty/omnis (data dostępu: 14.02.2018 r.).
Dekret w przedmiocie przepisów tymczasowych o zakładach drukarskich i składach druków, Dz. Praw. z 1919 r., poz. 146.
Dekret z dnia 17 kwietnia 1946 r. o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi, Dz. U. z 1946 r., nr 26, poz. 163.
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 maja 1999 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu i ich przekazywania, Dz. U. 1999, nr 50, poz. 513.
Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 marca 1997 r. w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu ich przekazywania, Dz. U. z 1997 r., nr 29, poz. 161.
Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 20 czerwca 1947 r. wydane w porozumieniu z Ministrami Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych oraz Kultury i Sztuki
w sprawie bezpłatnego dostarczania druków dla celów bibliotecznych i urzędowej rejestracji, Dz. U. z 1947 r., nr 64, poz. 374.
Rozporządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 9 lutego 1934 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych w sprawie bezpłatnego dostarczania druków dla celów bibljotecznych i urzędowej rejestracji, Dz. U. z 1934 r., nr 17, poz. 137.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 maja 1927 r. o prawie prasowem, Dz. U. z 1927 r., nr 45, poz. 398.
Ustawa z dnia 18 marca 1932 r. o bezpłatnem dostarczaniu druków dla celów bibljotecznych i urzędowej rejestracji, Dz. U. z 1932 r., nr 33, poz. 347.
Ustawa z dnia 7 listopada 1996 roku o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych, Dz. U. z 1996, nr 152, poz. 722.
Ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o bibliotekach, Dz. U. z 1968 r., nr 12, poz. 63.
Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 2 sierpnia 1968 r. w sprawie dostarczania bibliotekom obowiązkowych egzemplarzy druków i nagrań dźwiękowych, M. P. z 1968 r., nr 34, poz. 234.
Gomoliszek, J. (2019). Idea oraz prawne i faktyczne uwarunkowania funkcjonowania obowiązkowego egzemplarza bibliotecznego w Polsce. Studia Prawnoustrojowe, (42), 223–237. https://doi.org/10.31648/sp.5007
Joanna Gomoliszek
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
