Glosa aprobująca do wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2018 r. w sprawach II FSK 1525/16 i II FSK 1526/16
Abstrakt
W glosowanych orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego poruszono problematykę skutków prawnych polecenia darczyńcy w kontekście obniżenia wartości darowizny, a tym samym podstawy opodatkowania w świetle przepisów o spadku i ustawa o podatku od darowizn. Zgodnie z treścią art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli obdarowany został obciążony obowiązkiem wykonania polecenia, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar darowizny, o ile zostało ono wykonane. Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych i sądów administracyjnych niższej instancji, zarządzenie darczyńcy obniża podstawę opodatkowania tylko wtedy, gdy obowiązek wykonania tego polecenia w sensie ekonomicznym uszczupla majątek obdarowanego.Odmienne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, który orzekł, każde polecenie darczyńcy, o ile zostało wykonane, stanowi ciężar darowizny, niezależnie od tego, czy obdarowany, czy też osoba trzecia stała się beneficjentem tego polecenia. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego każde realizowane polecenie darczyńcy stanowi ciężar darowizny. Pogląd ten wynika z koncepcji, że niedopuszczalne jest stosowanie rozszerzającej interpretacji przepisów prawa podatkowego i wypełnianie luki w prawie podatkowym w taki sposób, że interpretator wprowadza dodatkowy warunek, od którego spełnienia zależy wystąpienia skutków prawnych polecenia darczyńcy. Dlatego też niedopuszczalne jest różnicowanie skutków prawnych polecenia darczyńcy ze względu na to, kto jest jego beneficjentem.
Słowa kluczowe:
podatek od spadków i darowizn, polecenie darczyńcy, darowizna, ciężar darowizny, autonomia prawa podatkowegoBibliografia
Babiarz S., Spadek i darowizna w prawie cywilnym i podatkowym, Warszawa 2019. Google Scholar
Brzeziński B., Prawo podatkowe a prawo cywilne, [w:] B. Brzeziński (red.), Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie, Toruń 2009. Google Scholar
Brzeziński B., Prawo podatkowe. Zagadnienia teorii i praktyki, Toruń 2017. Google Scholar
Dmowski S., [w:] G. Bieniek (red.), Komentarz do kodeksu cywilnego Ks. 3. Zobowiązania, t. 2, Warszawa 2009. Google Scholar
Gudowski J. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 5, Zobowiązania. Część szczegółowa, Warszawa 2017. Google Scholar
Lackoroński B., [w:] K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, Warszawa 2016. Google Scholar
Lewandowska E., Uniwersalizm instytucji bezpodstawnego wzbogacenia a nienależne świadczenia na rzecz organu podatkowego, „Studia Prawnoustrojowe” 2015, nr 28. Google Scholar
Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2019. Google Scholar
Nieczepa O., Orłowski J., Penalizacja fałszerstwa faktur, „Studia Prawnoustrojowe” 2018, nr 41. Google Scholar
Nita A., Stosunek podatkowoprawny, [w:] B. Brzeziński (red.), Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie, Toruń 2009. Google Scholar
Stecki L., [w:] J. Winiarz (red.), Kodeks cywilny z komentarzem, t. 2, Warszawa 1989 Google Scholar
