Od kryzysu samorządności do kryzysu funkcjonowania wspólnoty samorządowej

Wojciech Wojtyła

Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu


Abstrakt

Celem artykuł jest spojrzenie na problem samorządności i wspólnoty samorządowej przez pryzmat wartości, na których opiera się etyka personalistyczna.  Autor dowodzi, że najgłębsze źródła zaburzeń w funkcjonowaniu wspólnot samorządowych oraz przyczyny problemów realizacji właściwych im zadań publicznych tkwią przede wszystkim w niedocenieniu lub w wielorakiej dewastacji podmiotowego wymiaru samorządności. Twierdzi również, że szczególnym wyzwaniem dla wszelkich podmiotów administrujących jest opieranie naturalnej dla samorządności władzy demokratycznej na fundamencie uniwersalnych wartości,  które nie tylko będą chroniły samorządność, ale które będą przede wszystkim zapewniały jej żywotność i rozwój.


Słowa kluczowe:

prawo administracyjne, osoba, społeczeństwo, dobro wspólne, demokracja


Auleytner J., Polityka społeczna. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2000.   Google Scholar

Autonomia, w: Https://encyklopedia.pwn.pl (dostęp: 1.03.2022)   Google Scholar

Bandarzewski K., Glosa do wyroku NSA z dnia 4 czerwca 2001 r., II SA/Kr 911/01, ,,Samorząd Terytorialny” 2002, nr 6, s. 88-92.   Google Scholar

Boć J. (red), Prawo administracyjne, wyd. 10, Kolonia Limited, Wrocław 2004.   Google Scholar

Chudy W., Osoba ludzka w społeczeństwie, w: Katolicka Nauka Społeczna. Podstawowe zagadnienia życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 31-56.   Google Scholar

Dec I., Personalizm, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 8, red. A. Maryniarczyk, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2007, s. 122.   Google Scholar

Flewelling R.T., Personalism, w: Twentieth Century Philosophy: Living Schools of Thought, red. D.D. Runes, Philosophical Library, New York 1943.   Google Scholar

Gacka B., Personalizm amerykański, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1996.   Google Scholar

Guzowski K., Przedmowa, w: J.M. Burgos, Personalizm. Autorzy i tematy nowej filozofii, tłum.   Google Scholar

K. Koprowski, Centrum Myśli Jana Pawła II, Warszawa 2010, s. 10.   Google Scholar

Ingarden R., Książeczka o człowieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009.   Google Scholar

Jan Paweł II, Droga solidarności. Przemówienie do intelektualistów i przedstawicieli klasy rządzącej, Santa Cruz, 12 maja 1988 r., w: tenże, Dzieła zebrane, t. XII: Homilie i przemówienia z pielgrzymek: Ameryka Północna i Południowa, Kraków 2007, s. 784-789.   Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis (30.12.1987), AAS 80(1988).   Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Centesimus annus (1.05.1991), AAS 83(1991).   Google Scholar

Kisała M., Granice decentralizacji, międzynarodowego, w: Decentralizacja i centralizacja administracji publicznej. Współczesny wymiar w teorii i praktyce, red. B. Jaworska – Dębska, E. Olejniczak – Szałowska, R. Budzisz, Warszawa-Łódź 2019, s. 64-75.   Google Scholar

Kołakowski L., Główne nurty marksizmu, cz. I, Warszawa 1989.   Google Scholar

Kowalczyk S., Człowiek a społeczność. Zarys filozofii społecznej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.   Google Scholar

Kupny J., Podstawowe zasady życia społecznego, w: Katolicka Nauka Społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s. 76-87.   Google Scholar

Leon XIII, Encyklika Rerum novarum (15.05.1891), w: Leonis XIII Pontificis Maximi Acta, XI, ex Typographia Vaticana, Romae 1892.   Google Scholar

Lipowicz I., Dobro wspólne, ,,Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, R. LXXXIX, z.3 (2017), s. 17-31.   Google Scholar

Majka J., Etyka społeczna i polityczna, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1993.   Google Scholar

Marks K., Engels F., Manifest komunistyczny, Książka i Wiedza, Warszawa 1969.   Google Scholar

Pawlica J., O odpowiedzialności, w: W kręgu filozofii Romana Ingardena, red. W. Stróżewski,   Google Scholar

A. Węgrzecki, Warszawa-Kraków 1995, s. 175-180.   Google Scholar

Piwowarski W., Zasady społeczne w encyklice Jana Pawła II ,,Laborem exercens”, w: Jan Paweł II, ,,Laborem exercens”. Powołany do pracy – komentarz, red. J. Krucina, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1983, s. 83-105.   Google Scholar

Possenti V., Zarys filozofii polityki, tłum. Anna Fligel, Polskie Towarzystwo Tomasza   Google Scholar

z Akwinu, Lublin 2012.   Google Scholar

Rembierz M., Gra władzy i wolności. O ludzkich dążeniach do samostanowienia   Google Scholar

i podmiotowości w epoce ideologii konkurujących o zawłaszczenie człowieka, w: Wolność   Google Scholar

i władza w życiu publicznym, red. J. Mysona Byrska, W. Zuziak, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 2008, s. 111-124.   Google Scholar

Samorządny, w: Definicja, synonimy, przykłady użycia (pwn.pl)   Google Scholar

Skibiński A., Zwolak M., Samorząd terytorialny III RP – próba refleksji, ,,Studia Lubuskie” 10(2014), s. 95-116.   Google Scholar

Stróżewski W., Filozoficzne podstawy samorządności, w tenże, O wielkości. Szkice z filozofii człowieka, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002, s. 237-249.   Google Scholar

Stróżewski W., Istnienie i wartość, Kraków 1981.   Google Scholar

Szostek A., Śladami myśli świętego. Osoba ludzka pasją Jana Pawła II, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin 1994.   Google Scholar

Śwital P., Gwarancje prawne udziału mieszkańców we współzarządzaniu gminą, Instytut Naukowo-Wydawniczy Spatium, Radom 2019.   Google Scholar

Tischner J., Etyka solidarności, w: tenże, Etyka solidarności oraz homo sovieticus, wyd. III, Wydawnictwo Znak, Kraków 2018, s. 11-138.   Google Scholar

Wojtyła K., Osoba i czyn, w: Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, red. T. Styczeń   Google Scholar

i in., Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994, s. 43-344.   Google Scholar

Wojtyła W., Osoba, społeczność, demokracja. W poszukiwaniu personalistycznych podstaw władzy społecznej, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2020.   Google Scholar

Wroceński J., Godność osoby ludzkiej podstawą prawa do wolności religijnej, ,,Prawo Kanoniczne” 59(2016) nr 3, s. 3-18.   Google Scholar

Zwoliński A., Etyka urzędnika, Kraków 2012.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-12-19

Cited By /
Share

Wojtyła, W. (2022). Od kryzysu samorządności do kryzysu funkcjonowania wspólnoty samorządowej. Studia Prawnoustrojowe, (58). https://doi.org/10.31648/sp.7969

Wojciech Wojtyła 
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu