Pamięć historyczna w powieści Suhbata Aflatuniego "Raj na ziemi"
Abstrakt
This article presents the problem of historical memory in Paradise on Earth, a novel by Suhbat Aflatuni. Its plot revolves around the NKVD executing a group of Poles during the Great Purge (1937-1938) and contemporary attempts to commemorate the victims. The anti-Polish actions carried out by the NKVD exemplify the murders of citizens committed by the Soviet Union, while the protagonists’ efforts to honor the victims illustrate the views and actions of those Russians who believe infamous moments in their history should be revealed. The author shows how divided the Russian society is over these historic events and exposes the huge role that state institutions play in shaping public opinion on the issue.
Słowa kluczowe:
Suhbat Aflatuni, soviet repression, historical memory, commemoration of victims, politics of memoryBibliografia
Abdułłajew Jewgienij. 2020. Moja korespondencja z pisarzem z 5 VI 2020.
Aflatuni Suhbat. 2019. Raj zemnoj. Moskva: Èksmo [Афлатуни Сухбат. 2019. Рай земной. Москва: Эксмо].
Antypolska operacja NKWD. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Arendt Hannah. 1985. Zorganizowana wina i powszechna odpowiedzialność.Przeł. Sieradzki J. „Literatura na Świecie” nr 6: 30-44.
Assmann Aleida. 2009. Pięć strategii wypierania ze świadomości. Przeł. Pełka A. W: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka. Red. Saryusz-Wolska M. Kraków: Uniwersitas: 333-349.
Assmann Alejda. 2018. Dlinnaâ tenʹ prošlogo. Memorialʹnaâ kulʹtura i istoričeskaâ politika. Przeł. Hlebnikov B. Moskva: Novoe literaturnoe obozrenie [Ассманн Алейда. 2018. Длинная тень прошлого. Мемориальная культура и историческая политика. Przeł. Хлебников Б. Москва: Новое литературное обозрение].
Augé Marc, 1992. Non-lieux. Introduction à une anthropologie de la surmodernité. Paris: Seuil. za: Delaperrière Maria. 2013. Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej. „Ruch Literacki” nr 1: 49-61.
Delaperrière Maria. 2013. Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej. „Ruch Literacki” nr 1: 49-61.
Ètkind Aleksandr. 2016. Krivoe gore. Pamâtʹ o nepogrebennyh. Moskva: Novoe literaturnoe obozrenie [Эткинд Александр. 2016. Кривое горе. Память о непогребенных. Москва: Новое литературное обозрение].
Halbwachs Maurice. 1969. Społeczne ramy pamięci. Przeł. Król M. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kirillov Viktor, Tokareva Elena, Šafranskaâ Èleonora. 2020. K obsuždeniû temy repressij 30-h godov ХХ veka v sovremennom obrazovatelʹnom processe. «Vestnik MGPU. Seriâ filologiâ. Teoriâ âzyka. Âzykovoe obrazovanie» No 3: 124-132 [Кириллов Виктор, Токарева Елена, Шафранская Элеонора. 2020. К обсуждению темы репрессий 30-х годов ХХ века в современном образовательном процессе. «Вестник МГПУ.Серия филология. Теория языка. Языковое образование» No 3: 124-132].
Kucharski Dariusz Piotr. 2017. Cierpieli i ginęli, gdyż byli Polakami. Polacy w Sowietach w latach 1921-1939. Poznań: Zysk i S-ka.
Leontjewa Olga. 2015. Badania nad pamięcią historyczną we współczesnej Rosji. Przeł. Jaskólski A. „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” z. 2: 25-44.
Megill Allan. 2007. Istoričeskaâ èpistemologiâ. Przeł. Kukarceva M., Kataev V., Timonin V. Moskva: Kanon+ [Мегилл Aллан. 2007. Историческая эпистемология. Przeł. Кукарцева М., Катаев В., Тимонин В. Москва: Канон+].
Napiórkowski Marcin. 2018. Epidemia pamięci. W: Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. Majewski P., Napiórkowski M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego: 15-37.
Novick Peter. 2003. Nach dem Holocaust: Der Umgang mit dem Massenmord. Frankfurt/Main: Deutscher Taschenbuch Verlag.
Orlov Danièlʹ. 2020. Metafizičeskij roman Suhbata Aflatuni «Raj zemnoj» glazami Danièlâ Orlova, avtora realističeskogo romana «Česnok». V: https://godliteratury.ru/projects/bolshaya-kniga-ray-zemnoy-i-ad-obyazat [Dostup 18 V 2020] [Орлов Даниэль. 2020. Метафизический роман Сухбата Афлатуни «Рай земной» глазами Даниэля Орлова, автора реалистического романа «Чеснок». В: https://godliteratury.ru/projects/bolshaya-kniga-ray-zemnoy-i-ad-obyazat [Доступ 18 V 2020].
Petrov Nikita, Roginskij Arsenij. 1997. «Polʹskaâ operaciâ» NKVD 1937-1938 gg. V: Re-pressii protiv polâkov i polʹskih graždan. Red. Gurʹânov A. Moskva: Zvenʹâ. http://old.memo.ru/history/polacy/index.htm [Dostup 2 VI 2020] [Петров Никита, Рогинский Арсений. 1997. «Польская операция» НКВД 1937-1938 гг. B: Репрессии против поляков и польских граждан. Ред. Гурьянов А. Москва: Звенья. http://old.memo.ru/history/polacy/index.htm [Доступ 2 VI 2020].
Renshaw Layla. 2018. Otwarty grób. Przeł. Napiórkowski M. W: Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. Majewski P., Napiórkowski M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego: 97-107.
Rozstrzelać Polaków. Ludobójstwo Polaków w Związku Sowieckim w latach 1937-1938. Dokumenty z Centrali. 2010. Oprac. Sommer T. Warszawa: 3S Media.
Sommer Tomasz. 2014. Operacja antypolska NKWD 1937-1938. Warszawa: 3S Media.
Zerubavel Yael. 2018. Odzyskane korzenie. Przeł. Napiórkowski M. W: Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. Majewski P., Napiórkowski M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego: 403-415.
Aflatuni Suhbat. 2019. Raj zemnoj. Moskva: Èksmo [Афлатуни Сухбат. 2019. Рай земной. Москва: Эксмо].
Antypolska operacja NKWD. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Arendt Hannah. 1985. Zorganizowana wina i powszechna odpowiedzialność.Przeł. Sieradzki J. „Literatura na Świecie” nr 6: 30-44.
Assmann Aleida. 2009. Pięć strategii wypierania ze świadomości. Przeł. Pełka A. W: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka. Red. Saryusz-Wolska M. Kraków: Uniwersitas: 333-349.
Assmann Alejda. 2018. Dlinnaâ tenʹ prošlogo. Memorialʹnaâ kulʹtura i istoričeskaâ politika. Przeł. Hlebnikov B. Moskva: Novoe literaturnoe obozrenie [Ассманн Алейда. 2018. Длинная тень прошлого. Мемориальная культура и историческая политика. Przeł. Хлебников Б. Москва: Новое литературное обозрение].
Augé Marc, 1992. Non-lieux. Introduction à une anthropologie de la surmodernité. Paris: Seuil. za: Delaperrière Maria. 2013. Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej. „Ruch Literacki” nr 1: 49-61.
Delaperrière Maria. 2013. Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej. „Ruch Literacki” nr 1: 49-61.
Ètkind Aleksandr. 2016. Krivoe gore. Pamâtʹ o nepogrebennyh. Moskva: Novoe literaturnoe obozrenie [Эткинд Александр. 2016. Кривое горе. Память о непогребенных. Москва: Новое литературное обозрение].
Halbwachs Maurice. 1969. Społeczne ramy pamięci. Przeł. Król M. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kirillov Viktor, Tokareva Elena, Šafranskaâ Èleonora. 2020. K obsuždeniû temy repressij 30-h godov ХХ veka v sovremennom obrazovatelʹnom processe. «Vestnik MGPU. Seriâ filologiâ. Teoriâ âzyka. Âzykovoe obrazovanie» No 3: 124-132 [Кириллов Виктор, Токарева Елена, Шафранская Элеонора. 2020. К обсуждению темы репрессий 30-х годов ХХ века в современном образовательном процессе. «Вестник МГПУ.Серия филология. Теория языка. Языковое образование» No 3: 124-132].
Kucharski Dariusz Piotr. 2017. Cierpieli i ginęli, gdyż byli Polakami. Polacy w Sowietach w latach 1921-1939. Poznań: Zysk i S-ka.
Leontjewa Olga. 2015. Badania nad pamięcią historyczną we współczesnej Rosji. Przeł. Jaskólski A. „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” z. 2: 25-44.
Megill Allan. 2007. Istoričeskaâ èpistemologiâ. Przeł. Kukarceva M., Kataev V., Timonin V. Moskva: Kanon+ [Мегилл Aллан. 2007. Историческая эпистемология. Przeł. Кукарцева М., Катаев В., Тимонин В. Москва: Канон+].
Napiórkowski Marcin. 2018. Epidemia pamięci. W: Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. Majewski P., Napiórkowski M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego: 15-37.
Novick Peter. 2003. Nach dem Holocaust: Der Umgang mit dem Massenmord. Frankfurt/Main: Deutscher Taschenbuch Verlag.
Orlov Danièlʹ. 2020. Metafizičeskij roman Suhbata Aflatuni «Raj zemnoj» glazami Danièlâ Orlova, avtora realističeskogo romana «Česnok». V: https://godliteratury.ru/projects/bolshaya-kniga-ray-zemnoy-i-ad-obyazat [Dostup 18 V 2020] [Орлов Даниэль. 2020. Метафизический роман Сухбата Афлатуни «Рай земной» глазами Даниэля Орлова, автора реалистического романа «Чеснок». В: https://godliteratury.ru/projects/bolshaya-kniga-ray-zemnoy-i-ad-obyazat [Доступ 18 V 2020].
Petrov Nikita, Roginskij Arsenij. 1997. «Polʹskaâ operaciâ» NKVD 1937-1938 gg. V: Re-pressii protiv polâkov i polʹskih graždan. Red. Gurʹânov A. Moskva: Zvenʹâ. http://old.memo.ru/history/polacy/index.htm [Dostup 2 VI 2020] [Петров Никита, Рогинский Арсений. 1997. «Польская операция» НКВД 1937-1938 гг. B: Репрессии против поляков и польских граждан. Ред. Гурьянов А. Москва: Звенья. http://old.memo.ru/history/polacy/index.htm [Доступ 2 VI 2020].
Renshaw Layla. 2018. Otwarty grób. Przeł. Napiórkowski M. W: Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. Majewski P., Napiórkowski M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego: 97-107.
Rozstrzelać Polaków. Ludobójstwo Polaków w Związku Sowieckim w latach 1937-1938. Dokumenty z Centrali. 2010. Oprac. Sommer T. Warszawa: 3S Media.
Sommer Tomasz. 2014. Operacja antypolska NKWD 1937-1938. Warszawa: 3S Media.
Zerubavel Yael. 2018. Odzyskane korzenie. Przeł. Napiórkowski M. W: Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Red. Majewski P., Napiórkowski M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego: 403-415.
Tyszkowska-Kasprzak, E. (2021). Pamięć historyczna w powieści Suhbata Aflatuniego "Raj na ziemi". Acta Neophilologica, 1(XXIII), 183–194. https://doi.org/10.31648/an.6232
