Język w czasach globalizacji

Ewa Białek

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie


Abstrakt

The article focuses on the relationship between globalization and language in the modern world. In the theoretical part of the paper the author explains the concepts of globalization and westernization before discussing the definition of the lexeme globalization in English, Polish and Russian. In the practical part, such words as mall, strip mall, food hall, food mall, food court, droguerie, discount store are analyzed. Assimilation processes and the registration of new lexis in dictionary sources (are used to) demonstrate the mechanism of the impact of progressing globalization processes on the language – the gradual transition from foreign realities and an unknown word to the assimilation of these realities together with the names. The dynamic changes in the language system are caused by the dynamic changes that the modern world is undergoing. The analysis is conducted on material from English, Polish, Russian and – partly – Ukrainian.


Słowa kluczowe:

globalizacja, język, kultura, zapożyczenia, handel detaliczny, centrum handlowe, globalization, language, loanwords, mall, food mall


Bibliografia   Google Scholar

Alpatov, V.M. (2018), Âzykovoj aspekt globalizacii. W: Potapov, V.V./Kazak, E.A. (otv. red.), Âzyk v globalʹnom kontekste: Sovremennaâ âzykovaâ situaciâ kak sledstvie processa globalizacii: Sb. nauč. trud. Ser.: Teoriâ i istoriâ âzykoznaniâ. Moskva: RAN INION: 6‒25 [Алпатов, В.М. (2018), Языковой аспект глобализации. W: Потапов, В.В./Казак, Е.А. (отв. ред.), Язык в глобальном контексте: Современная языковая ситуация как следствие процесса глобализации: Сб. науч. труд. Сер.: Теория и история языкознания. Москва: РАН ИНИОН: 6–25].   Google Scholar

Białek, E. (2022), Nowe w leksyce rosyjskiej. W: Charciarek, A./Zych, A./Kapela, E. (red.), Jednostki języka w systemie i w tekście 4. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego: 60–78.   Google Scholar

Bryman, A. (1999), The Disneyization of Society. The Sociological Review 47/1: 25–47. DOI: 10.1111/1467-954X.00161.   Google Scholar

Burszta, W.J., Globalizacja. W: Encyklopedia PWN. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/globalizacja;3905881.html [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Cambridge Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Collins Dictionary. https://www.collinsdictionary.com/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Czerwiński, S. (2012), Centra handlowe – główne problemy badawcze. Studia Miejskie 8: 171–188.   Google Scholar

Dankeêva, О.М. (2016), Analìz osnovnih pokaznikìv rozvitku provìdnih merež Ukraïni formatu «drogerie». Pričornomorsʹkì ekonomìčnì studìï 11: 130–134. http://bses.in.ua/journals/2016/11-2016/30.pdf [dostęp: 5.01.2023] [Данкеєва О.М. (2016). Aналіз основних показників розвитку провідних мереж України формату «drogerie». Причорноморські економічні студії 11: 130–134. http://bses.in.ua/journals/2016/11-2016/30.pdf [dostęp: 5.01.2023]].   Google Scholar

Drogeri. https://www.retail.ru/glossary/ [dostęp: 5.01.2023] [Дрогери. https://www.retail.ru/glossary/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Dyskont, supermarket i hipermarket – czym się różnią? (2022), wiadomościspożywcze.pl (28 października). https://wiadomoscispozywcze.pl/artykuly/10659/dyskont-supermarket-inbsphipermarket-czym-sie-roznia/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Gałkowski, A. (2014), Motywacja w procesie tworzenia chrematonimii marketingowej. Poznańskie Spotkania Językoznawcze 27: 63–72. DOI: 10.14746/psj.2014.XXVII.   Google Scholar

Hjarvard, S. (2017), The Globalization of Language. How the Media Contribute to the Spread of English and the Emergence of Medialects: 75–97. https://sciendo.com/pdf/10.1515/nor-2017-0272 [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Hodžagelʹdyev, B.D./Šurupova, O.S. (2016), Illûstrirovannyj slovarʹ anglijskih zaimstvovanij v russkom âzyke poslednih let. Moskva: Flinta, Nauka [Ходжагельдыев, Б.Д./Шурупова, О.С. (2016), Иллюстрированный словарь английских заимствований в русском языке последних лет. Москва: Флинта, Наука].   Google Scholar

Horecanet.pl. https://www.horecanet.pl/pierwszy-warsaw-food-hall-social/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Jacko, J.F. (2008), Globalizacja a różnice kulturowe. Przyczynek do metodologii badań międzykulturowych. W: Borowiec, P./Krauz-Mozer, B. (red.), Globalizacja – nieznośnie podobieństwo? Świat i jego instytucje w procesie uniformizacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 261–277 [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Johnson, A. (2009), The Rise of English: The Language of Globalization in China and the European Union. Macalester International Vol. 22, Article 12: 131–168. http://digitalcommons.macalester.edu/macintl/vol22/iss1/12 [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Koriakowcewa, E. (2020), O slovoobrazovatelʹnoj «gibridizacii» v èpohu globalizacii (na materiale russkogo i polʹskogo âzykov). Linguodidactica XXIV: 99–110. DOI: 10.15290/lingdid.2020.24.08 [Koriakowcewa, E. (2020), О словообразовательной «гибридизации» в эпоху глобализации (на материале русского и польского языков). Linguodidactica XXIV: 99–110]. DOI: 10.15290/lingdid.2020.24.08.   Google Scholar

Krasnowolski, A. (2018), Języki zagrożone wymarciem w wybranych krajach Europy, Federacji Rosyjskiej i w Kanadzie. Opracowania tematyczne. OT–670. Kancelaria Senatu. Warszawa. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/168/plik/ot-670_1.pdf [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Lavina. https://lavinamall.ua/about [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Maleszyk, E. (2004), Uwarunkowania i kierunki rozwoju handlu dyskontowego. Gospodarka Narodowa: 7–8/155–156, XV: 1–19. https://gnpje.sgh.waw.pl/pdf-113716-43530?filename=Conditions%20and%20Directions.pdf [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Merriam-Webster Dictionary. https://www.merriam-webster.com/dictionary/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

MSJP – Skorupka, S., Auderska, H., Łempicka, Z. (red.) (1969), Mały słownik języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.   Google Scholar

Nacionalʹnyj korpus russkogo âzyka. https://ruscorpora.ru/ [dostup: dostęp: 5.01.2023] [Национальный корпус русского языка. https://ruscorpora.ru/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego. https://www.nfjp.pl/search?q=drogeria [dostęp: 5.01. 2023].   Google Scholar

NEB ‒ The New Encyclopedia Britannica (2003), Vol. 20 (15th ed.). Benton Foundation ‒ Encyclopaedia Britannica, Inc.   Google Scholar

Nečaeva, I.V. (2012), Âzykovye izmeneniâ i principy orfografičeskogo normirovaniâ (na materiale inoâzyčnyh neologizmov). Acta Linguistica Petropolitana. Trudy Instituta lingvističeskih issledovanij RAN. Sankt-Peterburg: Nauka, T. VIII, častʹ 3: 325–336 [Нечаева, И.В. (2012), Языковые изменения и принципы орфографического нормирования (на материале иноязычных неологизмов). Acta Linguistica Petropolitana. Труды Института лингвистических исследований РАН. Санкт-Петербург: Наука, Т. VIII, часть 3: 325–336].   Google Scholar

Nowakowski, Z. (2011), Wpływ globalizacji na bezpieczeństwo narodowe. Wyzwania i zagrożenia. Studia Bezpieczeństwa Narodowego 1/1: 225–238. DOI: 10.37055/sbn/129732.   Google Scholar

NPED – Allen, R. (consultant editor) (2000), The New Penguin English Dictionary. Finland: Bookwell.   Google Scholar

NRE – Nekipelov, A.D. (glav. red.) (2008), Novaâ rossijskaâ èknciklopediâ v 12 tomah. T. IV (2). Gamburgskaâ – Golovin. Moskva: Izdatelʹstvo «Ènciklopediâ», Izdatelʹskij dom «Infra-M» [Некипелов, А.Д. (глав. ред.) (2008), Новая российская экнциклопедия в 12 томах. T. IV (2). Гамбургская – Головин. Москва: Издательство «Энциклопедия», Издательский дом «Инфра-М»].   Google Scholar

NS – Kotelova, N.Z. (otv. red.) (1978), Novye slova i slovari novyh slov. Leningrad «Nauka» [НС – Котелова, Н.З. (oтв. ред.) (1978), Новые слова и словари новых слов. Ленинград «Наука»].   Google Scholar

Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego. https://obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Oxford Advanced Learner’s Dictionary. https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Pigarev, A. (2019), Chto takoye «Depo. Moskva» i kak moskovskiy gastrobiznes prishel k formatu fudmolla. https://style.rbc.ru/impressions/5c73d0aa9a7947fdde2fad48 [dostęp: 5.01.2023] [Пигарев, A. (2019), Что такое «Депо. Москва» и как московский гастробизнес пришел к формату фудмолла. https://style.rbc.ru/impressions/5c73d0aa9a7947fdde2fad48 [dostęp: 5.01.2023]].   Google Scholar

Rada Języka Polskiego. (2002), Globalizacja. https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/262-globalizacja [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Ranking The Brands. https://www.rankingthebrands.com/The-Brand-Rankings.aspx?rankingID=6&year=1414 [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Šagalova, E.N. (2010), Slovarʹ novejših inostrannyh slov (konec XX – načalo XXI vv.). Moskva, AST: Astrel’ [Шагалова, Е.Н. (2010), Cловарь новейших иностранных слов (конец XX – начало XXI вв.). Москва, АСТ: Астрель].   Google Scholar

SEP – Scheuerman, W., Globalization. W: Stanford Encyclopedia of Philosophy. Stanford: Stanford University. https://plato.stanford.edu/entries/globalization/ [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

SJP – Doroszewski W. (red.), Słownik języka polskiego. https://sjp.pwn.pl/doroszewski/supersam;5502401.html [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Szczepańska, E. (2004), Niektóre nowe tendencje rozwojowe w zasobie leksykalnym czeszczyzny i ruszczyzny. Bohemistyka IV/ 1: 19–27. https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/8879 [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

TSRÂ. (1998) – Sklârevskaâ, G.N. (red.) (1998), Tolkovyj slovarʹ russkogo âzyka konca XX veka. Âzykovye izmeneniâ. Moskva: Izdatelʹstvo «Folio-Press» [ТСРЯ (1998) – Скляревская, Г.Н. (ред.) (1998), Толковый словарь русского языка конца XX века. Языковые изменения. Санкт-Петербург: Издательство «Фолио-Пресс»].   Google Scholar

TSRÂ. (2007) – Sklârevskaâ, G.N. (red.) (2007), Tolkovyj slovarʹ russkogo âzyka načala XXI veka. Aktualʹnaâ leksika. Moskva: Èksmo [ТСРЯ (2007) – Скляревская, Г.Н. (ред.) (2007), Толковый словарь русского языка начала XXI века. Актуальная лексика. Москва: Эксмо].   Google Scholar

USJP – Dubisz, S. (red.) (2003), Uniwersalny słownik języka polskiego. T. 1 A–J. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.   Google Scholar

Walczak, B. (2011), Język wobec procesów globalizacji. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica VI: 12–20. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-2083-1765-year-2011-issue-6-article-5057 [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Wikipedia. https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

WSJP PAN – Żmigrodzki, P. (red. nauk.), Wielki słownik języka polskiego PAN. https://wsjp.pl/haslo/podglad/22984/globalizacja [dostęp: 5.01.2023].   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-06-23 — zaktualizowane 2023-07-06

Cited By /
Share

Białek, E. (2023). Język w czasach globalizacji. Acta Neophilologica, 1(XXV), 169–184. https://doi.org/10.31648/an.8685 (Original work published 23 czerwiec 2023)

Ewa Białek 
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie