Język w czasach globalizacji
Ewa Białek
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w LublinieAbstrakt
The article focuses on the relationship between globalization and language in the modern world. In the theoretical part of the paper the author explains the concepts of globalization and westernization before discussing the definition of the lexeme globalization in English, Polish and Russian. In the practical part, such words as mall, strip mall, food hall, food mall, food court, droguerie, discount store are analyzed. Assimilation processes and the registration of new lexis in dictionary sources (are used to) demonstrate the mechanism of the impact of progressing globalization processes on the language – the gradual transition from foreign realities and an unknown word to the assimilation of these realities together with the names. The dynamic changes in the language system are caused by the dynamic changes that the modern world is undergoing. The analysis is conducted on material from English, Polish, Russian and – partly – Ukrainian.
Słowa kluczowe:
globalizacja, język, kultura, zapożyczenia, handel detaliczny, centrum handlowe, globalization, language, loanwords, mall, food mallBibliografia
Bibliografia Google Scholar
Alpatov, V.M. (2018), Âzykovoj aspekt globalizacii. W: Potapov, V.V./Kazak, E.A. (otv. red.), Âzyk v globalʹnom kontekste: Sovremennaâ âzykovaâ situaciâ kak sledstvie processa globalizacii: Sb. nauč. trud. Ser.: Teoriâ i istoriâ âzykoznaniâ. Moskva: RAN INION: 6‒25 [Алпатов, В.М. (2018), Языковой аспект глобализации. W: Потапов, В.В./Казак, Е.А. (отв. ред.), Язык в глобальном контексте: Современная языковая ситуация как следствие процесса глобализации: Сб. науч. труд. Сер.: Теория и история языкознания. Москва: РАН ИНИОН: 6–25]. Google Scholar
Białek, E. (2022), Nowe w leksyce rosyjskiej. W: Charciarek, A./Zych, A./Kapela, E. (red.), Jednostki języka w systemie i w tekście 4. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego: 60–78. Google Scholar
Bryman, A. (1999), The Disneyization of Society. The Sociological Review 47/1: 25–47. DOI: 10.1111/1467-954X.00161. Google Scholar
Burszta, W.J., Globalizacja. W: Encyklopedia PWN. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/globalizacja;3905881.html [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Cambridge Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Collins Dictionary. https://www.collinsdictionary.com/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Czerwiński, S. (2012), Centra handlowe – główne problemy badawcze. Studia Miejskie 8: 171–188. Google Scholar
Dankeêva, О.М. (2016), Analìz osnovnih pokaznikìv rozvitku provìdnih merež Ukraïni formatu «drogerie». Pričornomorsʹkì ekonomìčnì studìï 11: 130–134. http://bses.in.ua/journals/2016/11-2016/30.pdf [dostęp: 5.01.2023] [Данкеєва О.М. (2016). Aналіз основних показників розвитку провідних мереж України формату «drogerie». Причорноморські економічні студії 11: 130–134. http://bses.in.ua/journals/2016/11-2016/30.pdf [dostęp: 5.01.2023]]. Google Scholar
Drogeri. https://www.retail.ru/glossary/ [dostęp: 5.01.2023] [Дрогери. https://www.retail.ru/glossary/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Dyskont, supermarket i hipermarket – czym się różnią? (2022), wiadomościspożywcze.pl (28 października). https://wiadomoscispozywcze.pl/artykuly/10659/dyskont-supermarket-inbsphipermarket-czym-sie-roznia/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Gałkowski, A. (2014), Motywacja w procesie tworzenia chrematonimii marketingowej. Poznańskie Spotkania Językoznawcze 27: 63–72. DOI: 10.14746/psj.2014.XXVII. Google Scholar
Hjarvard, S. (2017), The Globalization of Language. How the Media Contribute to the Spread of English and the Emergence of Medialects: 75–97. https://sciendo.com/pdf/10.1515/nor-2017-0272 [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Hodžagelʹdyev, B.D./Šurupova, O.S. (2016), Illûstrirovannyj slovarʹ anglijskih zaimstvovanij v russkom âzyke poslednih let. Moskva: Flinta, Nauka [Ходжагельдыев, Б.Д./Шурупова, О.С. (2016), Иллюстрированный словарь английских заимствований в русском языке последних лет. Москва: Флинта, Наука]. Google Scholar
Horecanet.pl. https://www.horecanet.pl/pierwszy-warsaw-food-hall-social/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Jacko, J.F. (2008), Globalizacja a różnice kulturowe. Przyczynek do metodologii badań międzykulturowych. W: Borowiec, P./Krauz-Mozer, B. (red.), Globalizacja – nieznośnie podobieństwo? Świat i jego instytucje w procesie uniformizacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 261–277 [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Johnson, A. (2009), The Rise of English: The Language of Globalization in China and the European Union. Macalester International Vol. 22, Article 12: 131–168. http://digitalcommons.macalester.edu/macintl/vol22/iss1/12 [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Koriakowcewa, E. (2020), O slovoobrazovatelʹnoj «gibridizacii» v èpohu globalizacii (na materiale russkogo i polʹskogo âzykov). Linguodidactica XXIV: 99–110. DOI: 10.15290/lingdid.2020.24.08 [Koriakowcewa, E. (2020), О словообразовательной «гибридизации» в эпоху глобализации (на материале русского и польского языков). Linguodidactica XXIV: 99–110]. DOI: 10.15290/lingdid.2020.24.08. Google Scholar
Krasnowolski, A. (2018), Języki zagrożone wymarciem w wybranych krajach Europy, Federacji Rosyjskiej i w Kanadzie. Opracowania tematyczne. OT–670. Kancelaria Senatu. Warszawa. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/168/plik/ot-670_1.pdf [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Lavina. https://lavinamall.ua/about [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Maleszyk, E. (2004), Uwarunkowania i kierunki rozwoju handlu dyskontowego. Gospodarka Narodowa: 7–8/155–156, XV: 1–19. https://gnpje.sgh.waw.pl/pdf-113716-43530?filename=Conditions%20and%20Directions.pdf [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Merriam-Webster Dictionary. https://www.merriam-webster.com/dictionary/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
MSJP – Skorupka, S., Auderska, H., Łempicka, Z. (red.) (1969), Mały słownik języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Google Scholar
Nacionalʹnyj korpus russkogo âzyka. https://ruscorpora.ru/ [dostup: dostęp: 5.01.2023] [Национальный корпус русского языка. https://ruscorpora.ru/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego. https://www.nfjp.pl/search?q=drogeria [dostęp: 5.01. 2023]. Google Scholar
NEB ‒ The New Encyclopedia Britannica (2003), Vol. 20 (15th ed.). Benton Foundation ‒ Encyclopaedia Britannica, Inc. Google Scholar
Nečaeva, I.V. (2012), Âzykovye izmeneniâ i principy orfografičeskogo normirovaniâ (na materiale inoâzyčnyh neologizmov). Acta Linguistica Petropolitana. Trudy Instituta lingvističeskih issledovanij RAN. Sankt-Peterburg: Nauka, T. VIII, častʹ 3: 325–336 [Нечаева, И.В. (2012), Языковые изменения и принципы орфографического нормирования (на материале иноязычных неологизмов). Acta Linguistica Petropolitana. Труды Института лингвистических исследований РАН. Санкт-Петербург: Наука, Т. VIII, часть 3: 325–336]. Google Scholar
Nowakowski, Z. (2011), Wpływ globalizacji na bezpieczeństwo narodowe. Wyzwania i zagrożenia. Studia Bezpieczeństwa Narodowego 1/1: 225–238. DOI: 10.37055/sbn/129732. Google Scholar
NPED – Allen, R. (consultant editor) (2000), The New Penguin English Dictionary. Finland: Bookwell. Google Scholar
NRE – Nekipelov, A.D. (glav. red.) (2008), Novaâ rossijskaâ èknciklopediâ v 12 tomah. T. IV (2). Gamburgskaâ – Golovin. Moskva: Izdatelʹstvo «Ènciklopediâ», Izdatelʹskij dom «Infra-M» [Некипелов, А.Д. (глав. ред.) (2008), Новая российская экнциклопедия в 12 томах. T. IV (2). Гамбургская – Головин. Москва: Издательство «Энциклопедия», Издательский дом «Инфра-М»]. Google Scholar
NS – Kotelova, N.Z. (otv. red.) (1978), Novye slova i slovari novyh slov. Leningrad «Nauka» [НС – Котелова, Н.З. (oтв. ред.) (1978), Новые слова и словари новых слов. Ленинград «Наука»]. Google Scholar
Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego. https://obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Oxford Advanced Learner’s Dictionary. https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Pigarev, A. (2019), Chto takoye «Depo. Moskva» i kak moskovskiy gastrobiznes prishel k formatu fudmolla. https://style.rbc.ru/impressions/5c73d0aa9a7947fdde2fad48 [dostęp: 5.01.2023] [Пигарев, A. (2019), Что такое «Депо. Москва» и как московский гастробизнес пришел к формату фудмолла. https://style.rbc.ru/impressions/5c73d0aa9a7947fdde2fad48 [dostęp: 5.01.2023]]. Google Scholar
Rada Języka Polskiego. (2002), Globalizacja. https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/262-globalizacja [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Ranking The Brands. https://www.rankingthebrands.com/The-Brand-Rankings.aspx?rankingID=6&year=1414 [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Šagalova, E.N. (2010), Slovarʹ novejših inostrannyh slov (konec XX – načalo XXI vv.). Moskva, AST: Astrel’ [Шагалова, Е.Н. (2010), Cловарь новейших иностранных слов (конец XX – начало XXI вв.). Москва, АСТ: Астрель]. Google Scholar
SEP – Scheuerman, W., Globalization. W: Stanford Encyclopedia of Philosophy. Stanford: Stanford University. https://plato.stanford.edu/entries/globalization/ [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
SJP – Doroszewski W. (red.), Słownik języka polskiego. https://sjp.pwn.pl/doroszewski/supersam;5502401.html [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Szczepańska, E. (2004), Niektóre nowe tendencje rozwojowe w zasobie leksykalnym czeszczyzny i ruszczyzny. Bohemistyka IV/ 1: 19–27. https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/8879 [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
TSRÂ. (1998) – Sklârevskaâ, G.N. (red.) (1998), Tolkovyj slovarʹ russkogo âzyka konca XX veka. Âzykovye izmeneniâ. Moskva: Izdatelʹstvo «Folio-Press» [ТСРЯ (1998) – Скляревская, Г.Н. (ред.) (1998), Толковый словарь русского языка конца XX века. Языковые изменения. Санкт-Петербург: Издательство «Фолио-Пресс»]. Google Scholar
TSRÂ. (2007) – Sklârevskaâ, G.N. (red.) (2007), Tolkovyj slovarʹ russkogo âzyka načala XXI veka. Aktualʹnaâ leksika. Moskva: Èksmo [ТСРЯ (2007) – Скляревская, Г.Н. (ред.) (2007), Толковый словарь русского языка начала XXI века. Актуальная лексика. Москва: Эксмо]. Google Scholar
USJP – Dubisz, S. (red.) (2003), Uniwersalny słownik języka polskiego. T. 1 A–J. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Walczak, B. (2011), Język wobec procesów globalizacji. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica VI: 12–20. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-2083-1765-year-2011-issue-6-article-5057 [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Wikipedia. https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
WSJP PAN – Żmigrodzki, P. (red. nauk.), Wielki słownik języka polskiego PAN. https://wsjp.pl/haslo/podglad/22984/globalizacja [dostęp: 5.01.2023]. Google Scholar
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Inne teksty tego samego autora
- Ewa Białek, Всеобъемлющий : Studium jednego przypadku , Acta Neophilologica: Tom 1 Nr XXI (2019): Acta Neophilologica