Wyjątkowość modelowania sloganów reklamy politycznej (na przykładzie kampanii prezydenckiej na Ukrainie w 2019 roku)
Svitlana Romaniuk
Uniwersytet WarszawskiAbstrakt
W artykule przedstawiono analizę lingwistyczną ukraińskiej reklamy politycznej, w szczególności – stosowanych w niej sloganów wyborczych. Badanie pole-gało na wybraniu, zestawieniu i analizie reklamy politycznej, która pojawiała się w prze-strzeni medialnej Ukrainy w 2019 roku, i przewidywało analizę zawartości werbalnej komunikatów politycznych z uwzględnieniem szaty graficznej, tj. obrazu (zdjęcia, gra-fiki). Analizie poddano slogany stosowane w kampanii wyborczej prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zeleńskiego w maju 2019 roku. Przykładowy materiał źródłowy obejmuje slogany polityczne z przestrzeni medialnej Ukrainy, np. Кінець епохи бідності; Кінець епохи брехні; Кінець епохи жадібності; Зе!Президент – слуга народу; Все буде ЗЕшибісь! i in. Praca ma na celu wykazanie, w jaki sposób i za pomocą jakich środ-ków językowych kandydaci na wysokie stanowiska państwowe „docierają” do wyborców i przekonują ich do oddania na nich głosów. Wstępne wnioski wynikające z przeprowa-dzonego dotychczas oglądu materiału dowodzą, że im bardziej nacechowany emocjonalnie język przekazu wyborczego, tym bardziej elektorat jest zainteresowany osobą kandydata. Wyjątkowym i typowym dla języka analizowanej kampanii wyborczej było wykorzystanie nazwiska kandydata Zełeńskiego (od przymiotnika zielony), m.in. pierwszej sylaby зе- w różnych wariantach, w tym także stosowanie w wyrazach niepoprawnych, pejoratywnych (np. ЗЕшибісь) czy też w obraźliwych konstrukcjach tworzonych od nazwiska kontrkan-dydata Petra Poroszenki (Зустрінь весну без пороху).
Słowa kluczowe:
reklama polityczna, slogan, język ukraiński, kampania wyborcza, Wołodymyr ZełeńskyjBibliografia
Bralczyk Jerzy. 2004. Język na sprzedaż. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Dobek-Ostrowska Bogusława. 2004. Media masowe i aktorzy polityczni w świetle studiów nad komunikowaniem politycznym. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Duszak Anna, Fairclough Norman. 2008. Krytyczna analiza dyskursu – nowy obszar badawczy dla lingwistyki i nauk społecznych. W: Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. 2008. Red. Duszak A., Fairclough N. Kraków: Universitas: 7–29.
Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy. 2014. Red. Czyżewski M., Franczak K., Nowicka M., Stachowiak J. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO sp. z o.o.
Hankała Andrzej. 2004. Psychologiczne i społeczne zagrożenia związane z zastosowaniem mediów i technologii informatycznej w edukacji. W: Pedagogika @ środki informacji i media. Red. Tanaś M. Warszawa–Kraków: Impuls.
Hankała Andrzej. 2007. Uzależnienia od mediów – na przykładzie Internetu i TV. W: Kultura i język mediów. Red. Tanaś M. Warszawa–Kraków: Impuls: 47–60.
https://sjp.pl/slogan (dostęp 19.09.2020).
Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. 2011. Red. Wodak R., Krzyżanowski M. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Kamińska-Szmaj Irena. 2007. Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918–2000. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kochan Marek. 2007. Slogany w reklamie i polityce. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Rak Joanna. 2013. O kierowaniu wrażeniem. Język polityki polskiej po 1989 roku. Radzymin: Wydawnictwo Von Borowiecky.
Romaniuk Svitlana. 2016. Ukraiński dyskurs polityczny 2010–2014. Analiza lingwistyczna. Warszawa–Iwano-Frankiwsk: Katedra Ukrainistyki UW.
Seklecka Alekasandra. 2009. Kultura polityczna elit jako determinanta manipulacji medialnej. W: Media a komunikowanie polityczne. Red. Sokołowski M. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek: 55–81.
Systemowo-funkcjonalna analiza dyskursu. 2013. Red. Duszak A., Kowalski G. Kraków: Universitas.
Szymula Robert. 2020. Retoryczne strategie i taktyki wywierania wpływu na wyborców w programach rosyjskich partii politycznych. „Acta Neophilologica” nr XXII/1: 31–44.
To oni są wszystkiemu winni... Język wrogości w polskim dyskursie publicznym. 2013. Red. Bukowska X., Markowska B. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
van Dijk Teun A. 2001. Badania nad dyskursem. W: Dyskurs jako struktura i proces. Red. van Dijk T.A. Przeł. Grochowski G. Warszawa: PWN.
Великий тлумачний словник сучасної української мови. 2009. Ред. Бусел В. і ін. Київ-Ірпінь: ВТФ «Перун».
Зирка Вера. 2004. Манипулятивные игры в рекламе: лингвистический аспект. Днепропе-тровск: ДНУ.
Ковалевська Анастасія. 2011. Метамодель лінгвістичної сугестивності політичних реклам-них слоганів: автореферат дис. ... канд. філол. наук. Одеса.
Ковалевська Тетяна. 2009. Специфіка рекламного та політичного дискурсу. В: Реклама та PR у масовоінформаційному просторі. Ред. Ковалевська Т., Кутуза Н. Одеса: Астропринт: 11–20.
Кулик Володимир 2010. Дискурс українських медій: ідентичності, ідеології, владні стосунки. Київ: Критика.
Кутуза Наталія. 2008. Роль асоціативного експерименту в дослідженні політичних слоганів. «Культура народов Причерноморья» nr 137, т. 1: 347–350.
Кутуза Наталія. 2015. Рекламний та PR-дискурс: аспекти впливу. Київ: Видавничий дім Дмитра Бураго.
Морозова Ирина. 2006. Слагая слоганы. Москва: РИП-холдинг.
Непийвода Н. 2001. Мовні ігри та гумор у рекламному тексті. «Урок української» nr 10: 20–24.
Почепцов Георгій. 2014. Від facebookу і гламуру до WikiLeaks: медіакомунікації. Київ: Спад-щина.
Романюк Світлана, Новікова Олена. 2015. Нові лексеми в українському медіа-дискурсі та проблема їхньої інтерпретації польськими та німецькими ЗМІ. In: Dekonstruktion und Konstruktion. Zwischen Sprach- und Literaturwissenschaft. Festschrift für Ulrich Schweier zum 60. Geburtstag. Hrsg. Graf E., Mendoza I., Sonnenhauser B. Muenchen, Berlin, Leipzig, Wien: Kubon&Sagner (= Wiener Slawistischer Almanach. Sonderband 86): 225–245.
Романюк Світлана, Саневська Марта. 2017. Невдоволені владою: слогани і гасла Революції Гідності в Україні vs протести КОД у Польщі. In: Dialog der Sprachen – Dialog der Kulturen. Die Ukraine aus globaler Sicht. Hrsg. Novikova O., Schweier U., Hilkes P. München; Münster: Universitätsbibliothek der Ludwig-Maximilians-Universität: 129–139.
Романюк Світлана, Саневська Марта. 2017. Невдоволені владою: слогани і гасла Революції Гідності в Україні vs протести КОД у Польщі. In: Dialog der Sprachen – Dialog der Kulturen. Die Ukraine aus globaler Sicht. Hrsg. Novikova O., Schweier U., Hilkes P. München; Münster: Universitätsbibliothek der Ludwig-Maximilians-Universität: 129–139.
Uniwersytet Warszawski
