„Biedne Lizy” Nikołaja Karamzina i Wasilija Fiodorowa. Ze studiów nad układami fabularnymi w literaturze rosyjskiej przełomu XVIII i XIX wieku
Magdalena Dąbrowska
Uniwersytet WarszawskiAbstrakt
Artykuł zawiera porównanie opowieści Nikołaja Karamzina Biedna Liza (1792) i dramatu w 5 aktach Wasilija Fiodorowa Liza, czyli skutki dumy i uwiedzenia (1804) w kontekście naśladownictw Biednej Lizy i rozwoju rosyjskiej literatury sentymentalnej.
Wykorzystana została metoda Kazimierza Bartoszyńskiego. Przedmiotem omówienia jest fabuła (zdarzenia i ich finał) oraz koncepcja postaci (np. chłopskie pochodzenie Lizy i jej matki w opowieści Karamzina – nieznane pochodzenie społeczne Lizy i jej ojca w dramacie Fiodorowa, nieszczęśliwe zakończenie w opowieści Karamzina – szczęśliwe zakończenie w dramacie Fiodorowa).
Słowa kluczowe:
Nikolay Karamzin, Poor Liza, Vasily Fyodorov, Liza, or the Consequences of Pride and Seduction, sentimentalism, plot, imitating, prose, dramaBibliografia
Bartoszyński Kazimierz. 1976. O badaniach układów fabularnych. “Pamiętnik Literacki” no 1, pp. 93–119. (In Polish) Google Scholar
Brahmer Mieczysław. 1961. Niektóre perspektywy porównawczych studiów literackich w Polsce. “Przegląd Humanistyczny” no 5, pp. 68–79. (In Polish) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2003. Rosyjska opowieść sentymentalna przełomu XVIII i XIX wieku. Warsaw: Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego. (In Polish) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2013. Recepcja dramaturgii Augusta von Kotzebuego w Rosji w świetle Google Scholar
czasopism przełomu XVIII i XIX wieku. In: Homo Communicans III. Eds Janaszek K., Miturska-Bojanowska J. Szczecin, Volumina.pl, pp. 65–74. (In Polish) Google Scholar
Fedorov Vasilij. 1817. Liza, ili sledstvie gordosti i obol’ŝenia. Drama v 5 dejstviâh [Liza, or the Consequences of Pride and Seduction, the drama in five acts]. Sočinenie V. Fedorova. Zaimstvovannaâ iz bednoj Lizy G-na Karamzina. Ed. 2. Moscow, V Tipografii V. Plavil’ŝikova. (In Russian) Google Scholar
Fedorov Vasilij. 2005. Liza, ili sledstvie gordosti i obol’ŝenia. Drama v 5 dejstviâh. [Liza, or the Consequences of Pride and Seduction]. In: Drug nesčastnyh, ili Probuždenije serdca. Dramaturgiâ russkogo sentimentalizma. Ed. Pivovarova N.S. Moscow, Izdatel’stvo “GITIS”, pp. 165–198. (In Russian) Google Scholar
Fomič Sergej. 1982. Griboyedov v Peterburge [Griboyedov in Saint Petersburg]. Leningrad, Lenizdat. (In Russian) Google Scholar
Ispolin russkoj slovesnosti. K 250-letiŭ so dnâ roždeniâ Nikolaia Mihailoviča Karamzina. Katalog vystavki [A Titan of the Russian Literature. Nikolay Mikhailovich Karamzin’s 250th Birthday Anniversary]. 2016. Moscow, Rossiyskaâ gosudarstvennaâ biblioteka. (In Russian) Google Scholar
[Karamzin Nikolaj]. 1792. Bednaâ Liza [Poor Liza]. “Moskovskij žurnal” Vol. 6, no 3: 238–277. (In Russian) Google Scholar
[Karatygin Petr]. Zapiski Petra Andreeviča Karatygina 1805–1879 [The Notes by Pyotr Andreevich Karatygin 1805–1879]. Available at: https://royallib.com/read/karatigin_petr/zapiski_petra_andreevicha_karatigina_18051879.html#0 (Accessed 02 March 2021). (In Russian) Google Scholar
Коcebu Avgust. 2005. Nenavist’ k lŭdâm i raskayanie [Menschenhass und Reue]. In: Drug nesčastnyh, ili Probuždenije serdca. Dramaturgiâ russkogo sentimentalizma. Ed. Pivovarova N.S. Moscow: Izdatel’stvo “GITIS”, pp. 199–275. (In Russian) Google Scholar
Kowalczyk Witold. 1985. Proza Mikołaja Karamzina. Problemy poetyki. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. (In Polish) Google Scholar
Liza, ili sledstvie gordosti i obol’ŝenia, drama v 5 dejstviâh” [Liza, or the Consequences of Pride and Google Scholar
Seduction, the drama in five acts]. 1811. “Vestnik Evropy” Vol. LIX, no 17, pp. 65–66. (In Russian) Google Scholar
Mazurek-Wita Halina. 1987. Dramat rosyjski okresu Oświecenia (1765–1825). Ze studiów nad komedią i gatunkami pokrewnymi. Katowice: Uniwersytet Śląski. (In Polish) Google Scholar
Mazurek-Wita Halina. 1988. Tytuł w strukturze ideowo-artystycznej dramatów rosyjskich z lat 1760–1825. “Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” no 11, pp. 7–17. (In Polish) Google Scholar
Nikolaj Mihailovič Karamzin [Nikolay Mikhailovich Karamzin]. Ukazatel’ trudov, literatury o žizni i tvorčestve 1883–1993. 1999. Ed. Liberman A.A. Moscow, Izdatel’skaâ firma “Vostočnaâ literatura” RAN. (In Russian) Google Scholar
Rodina Тatiâna. 1961. Russkoe teatral’noe iskusstvo v načale XIX veka [The Russian Art of Theatre Google Scholar
at the Beginning of the 19th Century]. Ed. Zograf N.G. Moscow, Izdatel’stvo Akademii Nauk SSSR. (In Russian) Google Scholar
Smolina Kapitalina. 2001. Russkaâ tragediâ. XVIII vek. Evolŭcia žanra [The Russian Tragedy. 18th Century. The Evolution of the Genres]. Moskva, IMLI RAN “Nasledie”. (In Russian) Google Scholar
Toporov Vladimir. 1995. “Bednaâ Liza” Karamzina. Opyt pročtenia [The “Poor Liza” by Karamzin. An Attempt at Interpretation]. Moscow, Rossijskij gosudarstvennyj gumanitarnyj universitet. (In Russian) Google Scholar
Zagorski Mihail. 1940. Puškin i teatr [Pushkin and a Theatre]. Moskva–Leningrad: Gosudarstvennoe izdatel’stvo “Iskusstvo”. (In Russian) Google Scholar
Žiharev Stepan. Zapiski sovremennika [The Notes by the Contemporary Man]. Available at: http://az.lib.ru/z/zhiharew_s_p/text_0040.shtml (Accessed 01 March 2021). (In Russian) Google Scholar
Uniwersytet Warszawski
