Strategie przekładu Adama Pomorskiego na przykładzie tłumaczenia wiersza Метель Borysa Pasternaka
Marianna Plakueva-Olejniczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w PoznaniuАннотация
The subject of this article’s research is the problem of translation of poetic texts on the basis
of a poem Метель by Boris Pasternak. The work aims to analyse certain mechanisms and processes involved in the translation of poetic texts which are not limited to the rhythmical layer but also include lexical and phonological dimension. The article examines strategies of translation created by Adam Pomorski, a critic, essayist and recognised translator of Russian, German and English belles-letters, and a chairman of the Polish PEN Club. Pomorski reckons that translation is a “reconstruction of the prototype” within the norms and conventions, while all rest is a result of individual style. While creating literature, some artists recall the sounds that they associate with the literary pictures. This way, the language goes beyond the sematic layer of a work, while trying to imitate the sounds through onomatopoeic words, acoustic expressions and also other ways that influence the rhythmisation
of a poem and bring out the connotation to the musical side of things. We will try to investigate how the poetic word of a prototype changed upon a translation on the basis of a Метель poem Pasternak.
Ключевые слова:
Boris Pasternak, Adam Pomorski, the strategies of translations, poetic text, sematic layer of the textБиблиографические ссылки
Balcerzan Edward. 1998. Literatura z literatury (strategie tłumaczy). Katowice: Śląsk.
Kuznecow Siergiej Aleksandrowič. 2003. Bolszoj tolkowyj slowar’ russkogo jazyka. Sankt-Peterburg: Izdatiel’stwo „Norint” [Кузнецов Сергей Александрович. 2003. Большой толковый словарь русского языка. Санкт-Петербург: Издательство „Норинт”]. Linde Samuel Bogumił. 1994–1995 (reprint). Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Gutenberg-Print”.
Mirowicz Anatol. 2004. Wielki słownik rosyjsko-polski. Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Pasternak Borys. 1986. Zamieć. Tłum. Pomorski A. „Literatura na Świecie” nr 3: 71–72.
Pasternak Borys Leonidowič. 2003. Polnoje sobranie sočinenij w 11 tomah. Moskva: Izdatel’stvo Slovo: t. 1: 440–441 [Пастернак Борис Леонидович. 2003. Полное собрание сочинений в 11 томах. Москва: Издательство Слово: т. 1: 440–441].
Pomorski Adam. 1998. O Sewerynie Pollaku (1906–1988) w dziesiątą rocznicę śmierci. „Zeszyty Literackie” nr 62: 140.
Reczek Stefan. 1968. Podręczny słownik dawnej polszczyzny. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Słownik języka polskiego. 1861. Red. Zdanowicz A. i in. Wilno: Maurycy Orgelbrand. Słownik języka polskiego. 1900–1927. Red. Karłowicz J., Kryński A.A., Niedźwiedzki W. Warszawa. Słownik języka polskiego. 1958–1969. Red. Doroszewski W. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Słownik staropolski. 1953–2002. Red. Urbańczyk S. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łodź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
Sriezniewskij Izmail Ivanowič. 1895. Matierialy dla slowaria driewnerusskogo jazyka. Sankt-Petersburg [Срезневский Измаил Иванович. 1895. Материалы для словаря древнерусского языка. Санкт-Петербургъ] Tihonow Aleksandr Nikolajewič. 2004. Frazieologičeskij slowar’ sowremiennogo russkogo jazyka. Moskwa: Izdatiel’stwo „Nauka”, Izdatielstwo „Flinta” [Тихонов Александр Николаевич. 2004. Фразеологический словарь современного русского языкa. Москва: Издательство „Наука”, Издательство „Флинта”].
Tresidder Jack. 2005. Słownik symboli (ilustrowany przewodnik po tradycyjnych wyrażeniach obrazowych, znakach ikonicznych i emblematach. Tłum. Stokłosa B. Warszawa: Wydawnictwo RM.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
