Religijna rzeczywistość Śląska doby wojen husyckich w oryginale i przekładach powieści Lux perpetua Andrzeja Sapkowskiego

Marcin Dziwisz

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie


Аннотация

Tematyka niniejszego artykułu oscyluje wokół problematyki przekazu w tekście przekładu specyfiki religijnej rzeczywistości Śląska czasów wojen husyckich. Badana problematyka obejmuje sposób oddania w tekście docelowym autorskiej wizji róż-nych sfer życia religijnego, takich jak: kwestie wyznaniowe, obrzędy religijne, podejście do problemu dogmatów chrześcijańskich, podejście do miejsc kultu religijnego, przedmiotów liturgicznych oraz organizacji życia religijnego na Śląsku w XV wieku. Obserwacje pro-wadzone są na podstawie porównania tekstu oryginalnego z przekładami na język rosyjski i ukraiński. Głównym założeniem danego tekstu jest pokazanie sposobów przekazu lek-syki religijnej pomiędzy językiem polskim a językami rosyjskim i ukraińskim. Co więcej, niezwykle istotną kwestią staje się tu również problem transferu tego typu słownictwa na grunt kultur, w których dominują wpływy Kościołów wschodnich. Przeprowadzone badania pokazują, że tłumacz stosuje różne techniki przekazu leksyki religijnej. Można odnaleźć wśród nich: transkrypcję, a więc wprowadzenie zapożyczenia, uznane ekwi-walenty, zastąpienie realiów katolickich terminologią prawosławną czy też unicką, jak również nierzadkie przykłady opuszczania konkretnych elementów tekstu oryginalnego.


Ключевые слова:

przekład, różnice kulturowe, leksyka religijna, adaptacja, egzotyzacja, Sapkowski


Bednarczyk Anna. 2002. Kulturowe aspekty przekładu literackiego. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.

Janikowski Przemysław. 2008. Obrazy religijności. Odmienność religijna w przekładzie. W: Odmienność kulturowa w przekładzie Red. Fast P. Katowice–Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe Śląsk–Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej: 53–66.

Mocarz Maria. 2002. Przekaz leksyki religijnej w przekładzie wobec oczekiwań odbiorców. W: Przekład – język – kultura. Red. Lewicki R. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 105–111.

Sapkowski Andrzej. 2006. Lux perpetua. Warszawa: superNOWA

Słownik terminologiczny sztuk pięknych. 1996. Red. Kubalska-Sulkiewicz K. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tokarz Bożena. 2008. Bariery kulturowe w przekładzie. W: Odmienność kulturowa w przekładzie. Red. Fast P. Katowice–Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe Śląsk– Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej: 7–23.

Uniwersalny słownik języka polskiego. 2006–2008. Red. Dubisz S. T. I–IV. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wideł-Ignaszczak Małgorzata. 2012. Kontekst kulturowy w przekładzie leksyki religijnej (na materiale polsko-rosyjskim). W: Przekład – język – kultura. Red. Lewicki R. Lublin: Wydawnictwo UMCS: 145–154.

Агапкина Т.А. 2002. Мифопоэтические основы славянского народного календаря. Весен-не-летний цикл. Москва: ИНДРИК.

Большой толковый словарь русского языка. 2004. Ред. Кузнецов С.А. Санкт-Петербург: НОРИНТ.

Сапковский Анджей. 2009. Свет вечный. Москва: АСТ.

Сапковський Анджей. 2019. Вічне світло. Харків: Клуб Сімейного Дозвілля.

Опубликован
2020-12-30

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Dziwisz, M. (2020). Religijna rzeczywistość Śląska doby wojen husyckich w oryginale i przekładach powieści Lux perpetua Andrzeja Sapkowskiego. Acta Polono-Ruthenica, 4(XXV), 163–176. https://doi.org/10.31648/apr.5948

Marcin Dziwisz 
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie