Problem twórczości artystycznej w teorii Henryka Bergsona

Filip Maj

doi:10.31648/hip.1104

Published: 2018-09-281

No. 14 (2008)

Henri Bergson's Conception of Artistic Creativity

Filip Maj

Humanities and Natural Sciences

Section: Articles

https://doi.org/10.31648/hip.1104

Abstract

The paper discusses Henri Bergson’s conception of artistic creativity as an effect of “creative evolution”. The emergence of a work of art is accompanied by two main processes, which consolidate the relationship between the spiritual and material world: sympathy and assimilation. The act of creating can be described by means of different techniques, e.g. concentrating, mentalization, going beyond the plan, selecting, reversing the physical course in the opposite direction, framing the work. On a metaphysical level Bergson de- scribes creativity not as a relationship of the artist and man, but as a relationship between the soul of the artist and the world of nature.

Keywords:

evolution, art, creativity, creativity techniques, life, aesthetics, metaphysics

Most read articles by the same author(s)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Maj, F. (2018). Henri Bergson’s Conception of Artistic Creativity. Humanities and Natural Sciences, (14), 191–204. https://doi.org/10.31648/hip.1104

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

References

Bergson H., Dwa źródła moralności i religii, przedmowa B. Skarga, przeł. P. Kostyło i H. Skorupski, Znak, Kraków 1993.

Bergson H., Energia duchowa, przeł. H. Skorupski, P. Kostyło, IFiS PAN, Warszawa 2004. Bergson H., Ewolucja twórcza, przeł. F. Znaniecki, wstęp L. Kołakowski, Zielona Sowa, Kraków

2004.

Bergson H., Myśl i ruch. Dusza i ciało, przeł. P. Beylin i H. Błeszynski, PWN, Warszawa 1963.

Bergson H., O bezpośrednich danych świadomości, przeł. H. Bobrowska, Księgarnia E. Wende i S-ka, Warszawa 1913.

Bergson H., Oeuvres. Editions du centenaire, ed. A. Robinem, PUF, Paris 1959.

Bergson H., Śmiech. Esej o komizmie, przeł. S. Cichowicz, HR, Kraków 1995.

Borzym S., Bergson a przemiany światopoglądowe w Polsce, IFiS PAN, Wrocław – Warszaw – Kraków – Gdańsk 1984.

Ingarden R., Intuicja i intelekt u Henryka Bergsona – przedstawienie teorii i próba krytyki, (w:) Z badan nad filozofia współczesna, PWN, Warszawa 1963, s. 11–191.

Kloskowski H., Filozofia ewolucji i filozofia stworzenia, ATH, Warszawa 1999.

Kobierzycki T., Gnothi Seauton: dusza, charakter, jaźń, osobowość, osoba. Dzieje pięciu pojęć, AMFC, Warszawa 2001.

Kobierzycki T., Od twórczości do osobowości, Stakroos, Warszawa 1995.

Kołakowski L., Bergson, PWN, Warszawa 1997.

Romanowski H., Renan i Bergson, Warszawa 1931.

Sobeski M., Filozofia sztuki. Dzieje estetyki. Zagadnienie metody. Twórczość artysty, Fisher i Majewski, Poznań 1924.

Tatarkiewicz W., Estetyka Bergsona i sztuka jego czasów, (w:) Droga przez estetykę, PWN, Warszawa 1972, s. 409–418. Google Scholar