Problem twórczości artystycznej w teorii Henryka Bergsona

Filip Maj

doi:10.31648/hip.1104

Pubblicato il: 2018-09-281

N. 14 (2008)

Problem twórczości artystycznej w teorii Henryka Bergsona

Filip Maj

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Sezione: Articoli

https://doi.org/10.31648/hip.1104

Abstract

Tekst omawia myśl Henryka Bergsona na temat twórczości artystycznej jako efekt „ewolucji twórczej”. Wyłanianiu się dzieła twórczego towarzysza dwa główne procesy, które utrwalaja relacje świata duchowego i materialnego: sympatia i asymilacja. Tworzenie można opisać za pomocą różnych technik, np. skupianie, mentalizacja, wykraczanie poza plan, selekcjonowanie, odwracanie przebiegów fizycznych w stronę przeciwna, obramowanie dzieła itd. Na poziomie analizy metafizycznej Bergson opisuje twórczość nie tyle jako relacje artysta–człowiek, ale jako relacje duszy artysty i świata natury, które wymykają się regułom logicznym.

Puoi leggere altri articoli dello stesso autore/i

Scarica file

PDF (Język Polski)

Regole di citazione

Maj, F. (2018). Problem twórczości artystycznej w teorii Henryka Bergsona. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (14), 191–204. https://doi.org/10.31648/hip.1104

##plugins.themes.libcom.share##

Licenza

Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale 4.0 Internazionale.

Riferimenti bibliografici

Bergson H., Dwa źródła moralności i religii, przedmowa B. Skarga, przeł. P. Kostyło i H. Skorupski, Znak, Kraków 1993.

Bergson H., Energia duchowa, przeł. H. Skorupski, P. Kostyło, IFiS PAN, Warszawa 2004. Bergson H., Ewolucja twórcza, przeł. F. Znaniecki, wstęp L. Kołakowski, Zielona Sowa, Kraków

2004.

Bergson H., Myśl i ruch. Dusza i ciało, przeł. P. Beylin i H. Błeszynski, PWN, Warszawa 1963.

Bergson H., O bezpośrednich danych świadomości, przeł. H. Bobrowska, Księgarnia E. Wende i S-ka, Warszawa 1913.

Bergson H., Oeuvres. Editions du centenaire, ed. A. Robinem, PUF, Paris 1959.

Bergson H., Śmiech. Esej o komizmie, przeł. S. Cichowicz, HR, Kraków 1995.

Borzym S., Bergson a przemiany światopoglądowe w Polsce, IFiS PAN, Wrocław – Warszaw – Kraków – Gdańsk 1984.

Ingarden R., Intuicja i intelekt u Henryka Bergsona – przedstawienie teorii i próba krytyki, (w:) Z badan nad filozofia współczesna, PWN, Warszawa 1963, s. 11–191.

Kloskowski H., Filozofia ewolucji i filozofia stworzenia, ATH, Warszawa 1999.

Kobierzycki T., Gnothi Seauton: dusza, charakter, jaźń, osobowość, osoba. Dzieje pięciu pojęć, AMFC, Warszawa 2001.

Kobierzycki T., Od twórczości do osobowości, Stakroos, Warszawa 1995.

Kołakowski L., Bergson, PWN, Warszawa 1997.

Romanowski H., Renan i Bergson, Warszawa 1931.

Sobeski M., Filozofia sztuki. Dzieje estetyki. Zagadnienie metody. Twórczość artysty, Fisher i Majewski, Poznań 1924.

Tatarkiewicz W., Estetyka Bergsona i sztuka jego czasów, (w:) Droga przez estetykę, PWN, Warszawa 1972, s. 409–418. Google Scholar