A cognitive definition of Neko ‘cat’ – Analysis of Japanese lexemes, phraseologisms and corpus data
Abstract
The present study attempts to define the Japanese term neko (‘cat’) in reference to the concept of the linguistic image of the world, which is based on the assumption that interpretations of reality are reflected in language. From this perspective, definitions should represent not only prototypical (objective), but also stereotypical (subjective) features of the defined mental object. To outline a cognitive definition (related also to the cognitive perspective) of neko, various aspects of the Japanese language are to be taken into consideration. Starting with lexicographic definitions, followed by a thorough analysis
of lexemes, expressions, phrases and symbolisms (both onomatopoeic and echoing states)
of cats’ features and bahaviours, as well as graphic representations of neko, the present
research is intended to be wrapped up with a brief discussion on the possible changes
occurring within the linguistic image of neko in Japan. The concluding part of the text
contains a proposal of the cognitive definition of neko which reveals universal features
of the linguistic image of cats as well as those specific for the Japanese perspective.
Keywords:
Japanese, linguistic image of the world, cognitive definition, lexemes, phrases, symbolisms, catReferences
Balanced Corpus of Contemporary Written Japanese (BCCWJ), , dostęp: 10.10.2023. Google Scholar
Kondō I., Takano F. (red.) (2002): Puroguresshibu waeichū jiten. Tōkyō. Google Scholar
Matsumura A., Yamaguchi A., Wada T. (red.) (1994): Kogo jiten. Tōkyō. Google Scholar
Nishio M., Iwabuchi E., Mizutani Sh. (red.) (1997): Kokugo jiten, Tōkyō. Google Scholar
Owada A., Endō T. (red.) (1991): Hyōjun kanwa jiten. Tōkyō. Google Scholar
Shinmura I. (red.) (1955): Kōjien. Tōkyō. Google Scholar
Awdiejew A. (1998): Standardy semantyczne a znaczenie leksykalne. [W:] „Język a Kultura”. T. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne. Red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński. Wrocław, s. 53–62. Google Scholar
Bartmiński J. (2009): Językowe podstawy obrazu świata. Wyd. 3. Lublin. Google Scholar
Bartmiński J. (2009): Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne. Lublin. Google Scholar
Chlebda W. (1998): Stereotyp jako jedność języka, myślenia i działania. [W:] „Język a Kultura”. T. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne. Red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński. Wrocław, s. 31–41. Google Scholar
Grzegorczykowa R. (1992): Kognitywne ujęcie znaczenia a problem realizmu filozoficznego. [W:] „Język a Kultura”. T. 8: Podstawy metodologiczne semantyki współczesnej. Red. I. Nowakowska-Kempna. Wrocław, s. 37–41. Google Scholar
Grzegorczykowa R. (1998): O rozumieniu prototypu i stereotypu we współczesnych teoriach semantycznych. [W:] „Język a Kultura”. T. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne. Red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński. Wrocław, s. 109–115. Google Scholar
Humboldt W. (2002): O myśli i mowie. Wybór pism z teorii poznania, filozofii dziejów i filozofii języka. Wybrała, przełożyła i poprzedziła słowem wstępnym E.M. Kowalska. Warszawa. Google Scholar
Huszcza R., Majewski J., Ikushima M., Pietrow J. (2003): Gramatyka japońska. Podręcznik z ćwiczeniami. T. 2. Kraków. Google Scholar
Kitajima H. (2018): Jigen no nazo o toku [Rozwiązując zagadki pochodzenia znaków]. Tōkyō. Google Scholar
Putnam H. (1975): Mind, language and reality. Philosophical papers. T. 2. Cambridge. Google Scholar
Satō Y. (2018): “Kanji” ga tsutawaru fushigi na kotoba. Giongo, gitaigo tte nan darō [Niezwykłe słowa, które wyrażają uczucia. Czym są symbolizmy dźwiękonaśladowcze i stanonaśladowcze?]. Tōkyō. Google Scholar
Suzuki T. (1984): Words in context. A Japanese Perspective on Language and Culture. Przekład A. Miura. New York. Google Scholar
Tabakowska E. (1995): Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego. Kraków. Google Scholar
Tomaszewska-Bolałek M. (2007): Zwierzęta zodiaku w kulturze Japonii. Warszawa. Google Scholar
Tubielewicz J. (1986): Mitologia Japonii. Warszawa. Google Scholar
Whorf B.L. (1982): Język, myśl i rzeczywistość. Przekład T. Hołówka. Warszawa. Google Scholar
Yasuda Sh., Okamoto M., Arameki E. (2021): „Inu” to „inu” to „inu”. Nihongo hyōki no chigaini yoru dōbutsu no bui bunpu [Pies, pies i pies. Dystrybucja części ciała zwierząt motywowanazróżnicowaniem japońskiego zapisu]. [W:] The proceedings of the Annual Meeting of the Association for Natural Language Proccessing. T. 18, s. 1256–1259. Google Scholar
Żuławska-Umeda A. (2010): Haiku. Jaworzno. Google Scholar
