Traditions of conceptualization of death in ethnographic respondent communication from the Augustów county

Arkadiusz Dudziak




Abstract

The subject of this research are folk cultural ideas in the field of death anthropology.
They were observed in ethnographic respondent communication of Augustów county,
in North-East Poland. The analysis is based on the methodological paradigm of the
sciences of social communication and linguistic anthropology. In the research process
of communicated anthropotanatological content, the method of anthropological hermeneutics
of the text was applied. The results confirmed the flollowing hypotheses of ethnologists
and language anthropologists: a) folklore is characterized by a strong anthropotanatological
anxiety, b) language forms reflect the worldview of the communicative community, c) folk death anthropology is proof of the universality of mythological thinking, d) mythologization
is a form of neutralization of fear of death in respondent communication, e) folk
anthropotanatology is characterized by specific cultural and linguistic rules, f) cultural
sources of anthropotanatology of the area of Augustów have an Indo-European origin.


Keywords:

anthropotanatology, linguistic anthropology, language of folklore, ethnic relations of beliefs, ethnic relations of memories


Ahearn L. M. (2013): Antropologia lingwistyczna: Wprowadzenie. Przeł. P. Usakiewicz. Kraków.   Google Scholar

Ariès Ph. (1993): Śmierć odwrócona. Przeł. J. M. Godzimirski. [W:] Antropologia śmierci. Myśl francuska. Red. S. Cichowicz, J. M. Godzimirski. Warszawa, s. 227–283.   Google Scholar

Awdiejew A., Habrajska G. (2010): Komponowanie sensu w procesie odbioru komunikatów. Łódź.   Google Scholar

Bernard A. (2006): Antropologia. Zarys teorii i historii. Przeł. S. Szymański. Warszawa.   Google Scholar

Biegeleisen H. (1930): Śmierć w obrzędach, zwyczajach i wierzeniach ludu polskiego. Warszawa.   Google Scholar

Burzyńska A. B., Kamieniecki J. (1998): Wpływ przeszłości na językowy obraz śmierci ludzi i zwierząt w polszczyźnie. „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” nr 9–10, s. 81–92.   Google Scholar

Chruszczewski P. P. (2011). Językoznawstwo antropologiczne. Zadania i metody. Wrocław.   Google Scholar

Drowdwiłło-Batura I. (2007): Relikty kultury tradycyjnej w świadomości mieszkańców powiatu augustowskiego w końcu XX wieku: nazewnictwo, duchy, strachy, zwidy, lecznictwo. „Rocznik Augustowsko-Suwalski” nr 7, s. 109–144.   Google Scholar

Dudziak A., Paiunena M. (2018): Mikrotoponimy jako sposób kreowania ludowych miejsc kulturowych – podejście antropologii lingwistycznej. „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” nr 53, s. 25–42.   Google Scholar

Eliade M. (1993): Traktat o historii religii. Przeł. J. W. Kowalski. Łódź.   Google Scholar

Eliade M. (1994): Mefistofeles i androgyn. Przeł. B. Kupis. Warszawa.   Google Scholar

Fischer A. (1934). Etnografia słowiańska. Zeszyt trzeci. Polacy. Lwów–Warszawa.   Google Scholar

Grabias S. (2001). Język w zachowaniach społecznych. Lublin.   Google Scholar

Grzegorczykowa R. (1990). Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa.   Google Scholar

Józefów-Czerwińska B. (2017): Zabobonem nazwano… O wierzeniach, wartościach i dawnych przekonaniach mieszkańców polsko-białoruskiego pogranicza w ich związkach z przeszłością. Warszawa.   Google Scholar

Kiklewicz A. (2016): Postmodernizm jako czynnik zmian we współczesnym językoznawstwie w aspekcie epistemicznym, społecznym i etycznym (przy uwzględnieniu innych nauk humanistycznych). Cz. II. „LingVaria” nr XI/2/22, s. 25–41.   Google Scholar

Malinowski B. (2000): Problem znaczenia w językach pierwotnych. Przeł. T. Szczerbowski. [W:] Językoznawstwo Bronisława Malinowskiego. T. 2. Red. K. Pisarkowa. Kraków, s. 5–48.   Google Scholar

Ricoeur P. (1985). Egzystencja i hermeneutyka. Przeł. K. Tarnowski. Warszawa.   Google Scholar

Ricoeur P. (1989). Język, tekst, interpretacja. Przeł. K. Rosner, P. Graff. Warszawa.   Google Scholar

Ricoeur P. (2009). O interpretacji. Esej o Freudzie. Przeł. M. Falski. Warszawa.   Google Scholar

Słupecki L. P. (1993): Wawel jako święta góra a słowiańskie mity o zajęciu kraju. „Przegląd Religioznawczy” nr 2, s. 14–15.   Google Scholar

Spitulnik D. (2001): The social circulation of media discourse and the mediation of communities. [W:] Linguistic Anthropology: A Reader. A. Duranti (ed.). Oxford, s. 95–118.   Google Scholar

Szyjewski A. (2003): Religia Słowian. Kraków.   Google Scholar

Tabakowska E. (2001). Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa. Kraków.   Google Scholar

Thomas L.-V. (1993): Wprowadzenie do antropotanatologii. Przeł. S. Cichowicz. [W:] Antropologia śmierci. Myśl francuska. Red. S. Cichowicz, J. M. Godzimirski. Warszawa, s. 24–34.   Google Scholar

Wenklar K. (2011): Kobieta Pokucia i Huculszczyzny. Studium etnolingwistyczne. Kraków.   Google Scholar

Wysoczański W. (2012): Umieranie i śmierć. Wielowymiarowość językowa. Wrocław.   Google Scholar


Published
2020-01-22

Cited by

Dudziak, A. (2020). Traditions of conceptualization of death in ethnographic respondent communication from the Augustów county. Prace Językoznawcze, 22(1), 37–44. https://doi.org/10.31648/pj.4970

Arkadiusz Dudziak