Who was patriota in the propaganda language of the Polish People’s Republic? Analysis of usage of the lexeme patriota and its derivatives in “Trybuna Ludu” in 1985
Abstract
The first part of the paper is a short discussion on the concept of patriotism – it The first
part of the article is a short discussion on the concept of patriotism, presenting it from
various cognitive perspectives. The main part of the text focuses on a semantic-pragmatic
analysis of the Polish lexemes patriota, patriotyzm, patriotyczny, patriotycznie (a patriot,
patriotism, patriotic, patriotically), which occurred in “Trybuna Ludu” in 1985. Facet
(aspect) analysis, which was embraced as a methodological tool of the research, allows
one to distinguish categories of features assigned to the designatum (referent) and characterize them within each category. The analysis aims to extract a conceptual variant of the meaning of the Polish lexeme patriota in the depicted context of requirements
that the propaganda of the Polish People’s Republic had to meet (namely, the need
to perform a ritual and persuade, while its informative value was low).
Keywords:
patriotism, facet analysis, propagandaReferences
GRUDNIA81.PL Portal edukacyjny Instytutu Pamięci Narodowej, , dostęp: 7 IV 2020. Google Scholar
Bartmiński J. (1990): Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 109–128. Google Scholar
Bartmiński J., Niebrzegowska S. (1998): Profile a podmiotowa interpretacja świata. [W:] Profilowanie w języku i w tekście. Red. J. Bartmiński, R. Tokarski. Lublin, s. 211–224. Google Scholar
Bartmiński J., Tokarski R. (1993): Definicja semantyczna: czego i dla kogo? [W:] O definicjach i definiowaniu. Red. J. Bartmiński, R. Tokarski. Lublin, s. 47–61. Google Scholar
Bralczyk J. (2001): O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych. Warszawa. Google Scholar
Evans V. (2007): Leksykon językoznawstwa kognitywnego. Przeł. M. Buchta i in. Kraków. Google Scholar
Karolak I. (1993): Patriotyzm. [W:] Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I. Red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska. Lublin, s. 157–176. Google Scholar
Kłosińska K. (2012): Etyczny i pragmatyczny. Polskie dyskursy polityczne po 1989 roku. Warszawa. Google Scholar
Kłosińska K. (2019): Potencjał perswazyjny tzw. pasków. [W:] Perswazja językowa w różnych dyskursach. T. 3. Red. Ż. Sładkiewicz, A. Klimkiewicz, M. Noińska. Gdańsk, s. 149–160. Google Scholar
Kłosińska K., Rusinek M. (2019): Dobra zmiana, czyli jak się rządzi światem za pomocą słów. Kraków. Google Scholar
Kublikowski R. (2012): Definicja perswazyjna – niemanipulacyjna czy manipulacyjna?. „Przegląd Filozoficzny –Nowa Seria”. R. 21, nr 3, s. 273–282. Google Scholar
Marody M. (1976): Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. Analiza metodologiczna zasad doboru wskaźników w badaniach nad postawami. Warszawa. Google Scholar
Marzęcki R., Stach Ł. (2014): Fakt czy artefakt? Patriotyzm w życiu młodego pokolenia Polaków. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica XIII”, s. 245–262. Google Scholar
Nowak S. (1973): Pojęcie postawy w teoriach i stosowanych badaniach społecznych. [W:] Teorie postaw. Red. S. Nowak. Warszawa, s. 17–88. Google Scholar
Nowicka-Włodarczyk E. (1998): Trudne dyskusje o patriotyzmie. [W:] Patriotyzm. Tożsamość narodowa. Poczucie narodowe. Red. E. Nowicka-Włodarczyk. Kraków, s. 9–17. Google Scholar
Pietrzak M. (2015): Pojęcia definicji i quasi-definicji perswazyjnej. „Ruch Filozoficzny” nr 3, s. 53–68. Google Scholar
Pisarek W. (red.) (2006): Słownik terminologii medialnej. Kraków. Google Scholar
Skarżyńska K. (1998): Różne oblicza i funkcje patriotyzmu. [W:] Patriotyzm. Tożsamość narodowa. Poczucie narodowe. Red. E. Nowicka-Włodarczyk. Kraków, s. 33–52. Google Scholar
Szukała P. (2018): 70 lat temu ukazał się pierwszy numer „Trybuny Ludu”. „Dzieje.pl Portal Historyczny”, 17.12.2018, dostęp: 7 IV 2020. Google Scholar
Szymańczak Z. (1981): Wychowanie patriotyczno-obronne w systemie wychowawczym szkoły podstawowej. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia z Nauk Społecznych” z. 5, s. 41–52. Google Scholar
Wierzbicka A. (1985): Lexicography and conceptual analysis. Ann Arbor. Google Scholar
License
Copyright (c) 2020 Katarzyna Kłosińska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Access to the electronic edition of the journal is open (open access). It does not require any fees, logging in or providing personal data. Every person, regardless of race, gender, sexual orientation, ethnic origin, nationality, faith or political opinion, may read articles published in "Prace Językoznawcze", download versions of texts in PDF file format, identical to the printed version, and submit for publication texts of their authorship, concerning linguistic issues and meeting editorial substantive and editorial requirements and academic ethical standards binding in science.
Authors of texts may place PDF files with their texts or the entire issue of a journal on scientific Internet portals, indicating the source of the text. The number of PDF files to be used is unlimited. It is forbidden to use the texts commercially or to derive material benefits from them. The Editorial Board has the right to publish the received texts in printed and electronic editions and to disseminate their entirety as well as abstracts and keywords on the website of the journal, the publishing platform of the University of Warmia and Mazury, in printed editions and in Internet scientific databases.
