Who was patriota in the propaganda language of the Polish People’s Republic? Analysis of usage of the lexeme patriota and its derivatives in “Trybuna Ludu” in 1985
Abstract
The first part of the paper is a short discussion on the concept of patriotism – it The first
part of the article is a short discussion on the concept of patriotism, presenting it from
various cognitive perspectives. The main part of the text focuses on a semantic-pragmatic
analysis of the Polish lexemes patriota, patriotyzm, patriotyczny, patriotycznie (a patriot,
patriotism, patriotic, patriotically), which occurred in “Trybuna Ludu” in 1985. Facet
(aspect) analysis, which was embraced as a methodological tool of the research, allows
one to distinguish categories of features assigned to the designatum (referent) and characterize them within each category. The analysis aims to extract a conceptual variant of the meaning of the Polish lexeme patriota in the depicted context of requirements
that the propaganda of the Polish People’s Republic had to meet (namely, the need
to perform a ritual and persuade, while its informative value was low).
Keywords:
patriotism, facet analysis, propagandaReferences
GRUDNIA81.PL Portal edukacyjny Instytutu Pamięci Narodowej, , dostęp: 7 IV 2020. Google Scholar
Bartmiński J. (1990): Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 109–128. Google Scholar
Bartmiński J., Niebrzegowska S. (1998): Profile a podmiotowa interpretacja świata. [W:] Profilowanie w języku i w tekście. Red. J. Bartmiński, R. Tokarski. Lublin, s. 211–224. Google Scholar
Bartmiński J., Tokarski R. (1993): Definicja semantyczna: czego i dla kogo? [W:] O definicjach i definiowaniu. Red. J. Bartmiński, R. Tokarski. Lublin, s. 47–61. Google Scholar
Bralczyk J. (2001): O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych. Warszawa. Google Scholar
Evans V. (2007): Leksykon językoznawstwa kognitywnego. Przeł. M. Buchta i in. Kraków. Google Scholar
Karolak I. (1993): Patriotyzm. [W:] Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I. Red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska. Lublin, s. 157–176. Google Scholar
Kłosińska K. (2012): Etyczny i pragmatyczny. Polskie dyskursy polityczne po 1989 roku. Warszawa. Google Scholar
Kłosińska K. (2019): Potencjał perswazyjny tzw. pasków. [W:] Perswazja językowa w różnych dyskursach. T. 3. Red. Ż. Sładkiewicz, A. Klimkiewicz, M. Noińska. Gdańsk, s. 149–160. Google Scholar
Kłosińska K., Rusinek M. (2019): Dobra zmiana, czyli jak się rządzi światem za pomocą słów. Kraków. Google Scholar
Kublikowski R. (2012): Definicja perswazyjna – niemanipulacyjna czy manipulacyjna?. „Przegląd Filozoficzny –Nowa Seria”. R. 21, nr 3, s. 273–282. Google Scholar
Marody M. (1976): Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. Analiza metodologiczna zasad doboru wskaźników w badaniach nad postawami. Warszawa. Google Scholar
Marzęcki R., Stach Ł. (2014): Fakt czy artefakt? Patriotyzm w życiu młodego pokolenia Polaków. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica XIII”, s. 245–262. Google Scholar
Nowak S. (1973): Pojęcie postawy w teoriach i stosowanych badaniach społecznych. [W:] Teorie postaw. Red. S. Nowak. Warszawa, s. 17–88. Google Scholar
Nowicka-Włodarczyk E. (1998): Trudne dyskusje o patriotyzmie. [W:] Patriotyzm. Tożsamość narodowa. Poczucie narodowe. Red. E. Nowicka-Włodarczyk. Kraków, s. 9–17. Google Scholar
Pietrzak M. (2015): Pojęcia definicji i quasi-definicji perswazyjnej. „Ruch Filozoficzny” nr 3, s. 53–68. Google Scholar
Pisarek W. (red.) (2006): Słownik terminologii medialnej. Kraków. Google Scholar
Skarżyńska K. (1998): Różne oblicza i funkcje patriotyzmu. [W:] Patriotyzm. Tożsamość narodowa. Poczucie narodowe. Red. E. Nowicka-Włodarczyk. Kraków, s. 33–52. Google Scholar
Szukała P. (2018): 70 lat temu ukazał się pierwszy numer „Trybuny Ludu”. „Dzieje.pl Portal Historyczny”, 17.12.2018, dostęp: 7 IV 2020. Google Scholar
Szymańczak Z. (1981): Wychowanie patriotyczno-obronne w systemie wychowawczym szkoły podstawowej. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia z Nauk Społecznych” z. 5, s. 41–52. Google Scholar
Wierzbicka A. (1985): Lexicography and conceptual analysis. Ann Arbor. Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.