The language of Wierzchosławice as presented in My Memoirs by Wincenty Witos
Anna Piechnik
Uniwersytet Jagielloński w KrakowieAbstract
The article aims to present the language, and thus the culture of Wierzchosławice (late
19th, early 20th c.), as depicted in My Memoirs by Winecenty Witos – one of the greatest
politicians of the Second Polish Republic. The researchers who analysed his written and
oratorical works emphasize his command of the standard Polish language and infrequent
use of the local dialect. Nevertheless, analysis of the text shows that the regional dialect
of Wierzchosławice is represented in his memoirs. The most common examples of the
dialect are lexical items, which are shown graphically or syntactically; less common
are phonetic or inflexional features of the local dialect. Witos makes use of words
and phrasemes associated with soil cultivation and farming that are foreign to the
standard Polish language. He mentions individual and collective nicknames, as well as microtoponyms and individual appellative expressions. In many instances, Witos explicates
the semantics and motives supporting the name-forming processes of particular terms,
and as a result, the vocabulary is presented as a medium and constituent of axiological
and cultural content. In My Memoirs, the local dialect functions as a linguistic identifying
mark of the region.
Keywords:
Wincenty Witos, Lesser Polish dialect, Wierzchosławice, language and culture of the village at the turn of the 19th and 20th c.References
Chałasiński J. (1983): Wincenty Witos – przywódca chłopski w swoich pamiętnikach. [W:] O Wincentym Witosie. Przedmowa i wybór F. Ziejka. Warszawa, s. 125–152. Google Scholar
Karczewski E., Szaflik J.R. (1988): Przedmowa. [W:] W. Witos: Moje wspomnienia. Cz. I. Warszawa, s. 5–15. Google Scholar
Kosiński W. (1914): Słownik okolicy Czchowa. Kraków. Google Scholar
Krawczyk-Tyrpa A. (2001): Tabu w dialektach polskich. Bydgoszcz. Google Scholar
Pelcowa H. (2014): Ludowa wizja świata a problem normy gwarowej. [W:] Język w środowisku wiejskim. T. 2: Gwara – społeczeństwo – kultura. Red. E. Rudnicka-Fira, M. Błasiak-Tytuła. Kraków, s. 227–239. Google Scholar
Piechnik A. (2006): Językowy obraz obcego w nieoficjalnych nazwaniach ludności wiejskiej. „LingVaria” 1, s. 193–201. Google Scholar
Pigoń S. (1983): Wincenty Witos jako pisarz i mówca. [W:] O Wincentym Witosie. Przedmowa i wybór F. Ziejka. Warszawa, s. 74–124. Google Scholar
Śliwiński W. (1996): Metoda badania dialektyzmów we współczesnym tekście literackim (na podstawie powieści Wilhelma Macha). [W:] Studia dialektologiczne I. Red. B. Dunaj, J. Reichan. Kraków, s. 367–375. Google Scholar
Wietrzyk A. (2011): Słownik gwary Pogórzan (z okolicy Gorlic). Red. B. Grabka, R. Kucharzyk. Gorlice. Google Scholar
Witos W. (1988): Moje wspomnienia. Cz. I. Warszawa. Google Scholar
Wycech C. (1966): Wincenty Witos w świetle własnej twórczości pisarskiej. Warszawa. Google Scholar
Ziajka B. (2014a): Językowo-kulturowy obraz świata społeczności wiejskiej utrwalony w przezwiskach i przydomkach (na przykładzie nieoficjalnych antroponimów mieszkańców Zagórza i wsi okolicznych w powiecie chrzanowskim). Kraków. Google Scholar
Ziajka B. (2014b): Przezwiska i przydomki jako czynnik podtrzymujący gwarę. [W:] Język w środowisku wiejskim. T. 2: Gwara – społeczeństwo – kultura. Red. E. Rudnicka-Fira, M. Błasiak-Tytuła. Kraków, s. 121–130. Google Scholar
Ziejka F. (1983): Przedmowa. [W:] O Wincentym Witosie. Przedmowa i wybór F. Ziejka. Warszawa, s. 5–19. Google Scholar
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
