Tiredness with words? Multimodality – a research challenge for the 21st century (text) linguistics?

Dorota Szumska

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0003-2976-3426


Abstract

The aim of the article, as reflected in the title, is an attempt to make a contribution
to the metalinguistic debate about the influence of the visual turn on research directions
and quality of the 21st century linguistics, with particular regard to semantics and
text linguistics. The problem is presented from two perspectives. On the one hand, the
proposed analysis focuses on the opportunities offered by the communicative coexistence
of the verbal code with other semiotic codes – opportunities to conduct in-depth studies
of decomposition of meaning of lexical units and their combination properties, including
text-forming properties. On the other hand, the article points to some research threats,
such as crossing the borders of the exploratory range of linguistics, which comes with
fashionable indiscriminate methodological and epistemological expansion of its research
field to include multimodal content.


Keywords:

pictorial (visual) turn, visual linguistics, multimodality, text linguistics, semantic syntax, propositional structure (predicate-argument structure)


Antos G., Opiłowski R. (2015): W drodze do lingwistyki obrazu. Kierunki rozwoju nowej sub¬dyscypliny lingwistycznej z perspektywy polsko-niemieckiej. „tekst i dyskurs – text und diskurs” 8, s. 11–36.   Google Scholar

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S. (2011): Tekstologia. Warszawa.   Google Scholar

Beaugrande R. de, Dressler W. (1981): Introduction to text linguistics. New York.   Google Scholar

Bomba J. (2013): Przykłady odniesień tekstualnych i obrazowych w mediach społecznych. [W:] Zwrot cyfrowy w humanistyce: Internet, Nowe media, Kultura 2.0. Red. A. Radomski, J. Bomba. Lublin, s. 107–113.   Google Scholar

Buczkowska J. (2014): Znaczenie wyrażenia a sens wypowiedzi. Semantyczne i pragmatyczne składniki komunikacji. „Studia Philosophiae Christianae” 50, s. 25–42.   Google Scholar

Castells M. (2019): Communication power : mass communication, mass self-communication and power relationships in the network society. [W:] Media and society. Red. J. Curran, D. Hesmondhalgh. New York–London–Oxford–New Delhi–Sydney, s. 83–97.   Google Scholar

Francuz P. (2013): Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu. Lublin 2013.   Google Scholar

Iedema R. (2013): Multimodalna analiza dyskursu. Resemiotyzacja na potrzeby dyskursów użytkowych. [W:] Systemowo-funkcjonalna analiza dyskursu. Red. A. Duszak, A.G. Kowalski. Kraków, s. 197–227.   Google Scholar

Kaczmarek J. (2007): Status poznawczy teorii: realizm epistemologiczny w ujęciu F. Bonsacka. „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” XL, s. 30–58.   Google Scholar

Kapuścińska A. (2014): Lingwistyka wobec obrazu. Pomiędzy fascynacją a ignorancją. „Prace Komisji Językoznawczej BTN” XXIV, s. 139–147.   Google Scholar

Kapuścińska A. (2020): O emotikonach raz jeszcze – na przykładzie emotikonu „XD” w języku polskim. „Prace Językoznawcze” XXII/2, s. 57–66.   Google Scholar

Kapuściński R. (1997): Lapidarium III. Warszawa.   Google Scholar

Katasonov V. (2019): V načale bylo Slovo, a v konce budet cyfra. Kislorod, , dostęp: 07.08.2020.   Google Scholar

Kawka M. (2016): Dyskurs multimodalny – nowa kategoria badawcza? „Zeszyty Prasoznawcze” 59, s. 294–303.   Google Scholar

Kiklewicz A. (2017): Znaczenie a prawda. Fantomy semantyczne. Olsztyn.   Google Scholar

Kiklewicz A. (2020): Fenomeny komunikacji (normy i dewiacje w zachowaniach językowych). Olsztyn.   Google Scholar

Kiklewicz A., Sładkiewicz Ż. (2021): Mul’timodal’nost’ – multimedijnost’ i dr. Al’ternativnyje formy peredači informacii kak problema lingvističeskoj teorii i terminologii. „BPTJ” LXXVII, s. 153–174.   Google Scholar

Kiklewicz A., Szumska D. (2023): Moskiewska szkoła semantyczna a Polska szkoła składni semantycznej: rekonesans metalingwistyczny. „Przegląd Wschodnioeuropejski” 14, s. 285–318.   Google Scholar

Kita M. (1998): Przemiany modelu komunikacji werbalnej. [W:] Nowe czasy, nowe języki, nowe (i stare) problemy. Red. E. Jędrzejko. Katowice, s. 71–85.   Google Scholar

Konfucjusz (1976): Dialogi konfucjańskie. Przekład K. Czyżewska-Madajewicz, M.J. Künstler, Z. Tłumski. Wrocław.   Google Scholar

Krestinskij S. (1998): Molčanije v sisteme neverbal’nyh sredstv kommunikacii. [W:] Tverskoj lingvističeskij meridian: teoretičeskij sbornik. Red. I. Susova. Tver’, s. 74–79.   Google Scholar

Leszek W. (2012): Moda w nauce. Fashion in Science. „Tribologia” 5, s. 13–29.   Google Scholar

Lewiński P. (red.) (2015): Bełkot, czyli mowa ludzka pozbawiona sensu: komunikacyjna funkcja wypowiedzi niejasnych. Olsztyn.   Google Scholar

Lewiński P. (2020): Pragmatyka komunikacji wizualnej i wizualno-werbalnej na przykładzie kodu emoji. [W:] Teorie i praktyki komunikacji. Red. G. Habrajska. Łódź, s. 373–392.   Google Scholar

Maćkiewicz J. (2017): Badanie mediów multimodalnych – multimodalne badanie mediów. „Studia Medioznawcze” 2, s. 33–42.   Google Scholar

Maćkiewicz J. (2021): Badanie ram multimodalnych – rekonesans. „Media Biznes Kultura” 1(10), s. 9–11.   Google Scholar

Majdzik K. (2018): Pinocchio in Emojitaliano. Przekład eksperymentalny w kulturze zwrotu wizualnego i performatywnego. „Przekłady Literatur Słowiańskich”. T. 9, cz. 1, s. 125–146.   Google Scholar

Maksimenko O. (2012): Polikodovyj vs. kreolizovannyj tekst: problema terminologii. „Vestnik Rossijskogo universiteta družby narodov. Seriâ: Teoriâ âzyka. Semiotika. Semantika 2, s. 93–102.   Google Scholar

Markowski A. (2005): Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa.   Google Scholar

Morciniec N. (2005): Znak językowy wśród innych rodzajów znaku. „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego” XXXI, s. 7–15.   Google Scholar

Nycz R. (2006): Wprowadzenie. Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego. [W:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. R. Nycz, M.P. Markowski. Kraków, s. 5–40.   Google Scholar

Omel’ânenko V., Remčukova E. (2018): Polikodovye teksty v aspekte teorii mul’timodal’nosti. „Kommunikativnye issledovaniâ” 3(17), s. 66–78.   Google Scholar

Ozga K. (2020): Komunikat językowy w pułapce obrazu. [W:] Teorie i praktyki komunikacji. Red. G. Habrajska. Łódź, s. 343–362.   Google Scholar

Steciąg M. (2014): Kim jest językoznawca normatywista dziś? Przyczynek do dyskusji o zadaniach współczesnej normatywistyki. „Poradnik Językowy” 5, s. 16–29.   Google Scholar

Szczepaniak J. (2017): Tekst (i) obraz w lingwistycznej analizie dyskursu. „Socjolingwistyka” XXI, s. 7–20.   Google Scholar

Szydłowska N. (2001): Botanicy czy ogrodnicy – prospektywne postawy językoznawców dawniej i dziś. [W:] Przyszłość języka. Red. S. Krzemień-Ojak, B. Nowowiejski. Białystok, s. 199–211.   Google Scholar

Szumska D. (2012a): Czy językoznawstwo jest nauką przeterminowaną? [W:] Termin w językoznawstwie. Język a komunikacja 31. Red. D. Brzozowska, W. Chłopicki. Kraków, s. 59–64.   Google Scholar

Szumska D. (2012b): Struktura (nie)obecna. Głos w dyskusji o metodzie poszukiwania znaczeń niewyrażonych. „LingVaria” VII 1, s. 37–45.   Google Scholar

Szumska D. (2017): Struktura predykatowo-argumentowa jako narzędzie analizy tekstu: pro et contra. „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 52, s. 264–277.   Google Scholar

Szumska D., Ozga K. (2020): Eksplicytacja: zjawisko → koncept → termin w perspektywie metodologii modelu składni propozycjonalnej. Lingwistyczny głos w dyskusji o uniwersaliach translatologicznych. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXXVI, s. 409–423.   Google Scholar

Vorošilova M.B. (2007): Kreolizovannyj tekst: aspekty izučeniâ. „Političeskaâ lingvistika” 3, s. 75–80.   Google Scholar

Więckiewicz M. (2006): Emotikony – pismo obrazkowe XXI wieku. „Media – Kultura –Komunikacja Społeczna” 2, s. 224–237.   Google Scholar

Witosz B. (2012): Naukowy język polski wobec metodologii ponowoczesnej. [W:] Oblicza polszczyzny. Red. A. Markowski, R. Pawelec. Warszawa, s. 241–252.   Google Scholar

Wójcicka M. (2022): Picturebook w świetle teorii aktów mowy i obrazu (na podstawie „Mama zawsze wraca” Agaty Tuszyńskiej i Iwony Chmielewskiej). „Prace Językoznawcze” XXIV/1, s. 253–268.   Google Scholar

Zagidullina M. (2019): Multimodal’nost’: k voprosu o terminologičeskoj opredelennosti. „Znak: problemnoe pole mediaobrazovaniâ” 1/4, s. 181–188.   Google Scholar


Published
2024-03-30

Cited by

Szumska, D. (2024). Tiredness with words? Multimodality – a research challenge for the 21st century (text) linguistics?. Prace Językoznawcze, 26(1), 249–261. https://doi.org/10.31648/pj.9903

Dorota Szumska 
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0003-2976-3426