Walenty Barczewski's arguments for the Polishness of southern Warmia in the second half of the 19th century (based on the work "Kiermasy w Warmii")
Abstract
The article presents Priest Walenty Barczewski’s arguments for the Polishness of southern Warmia, which belonged to the Prussian partition in the second half of the 19th century. At that time Warmia saw intensifying nationalistic anatagonisms and at the same time the sense of separateness of Warmians from the Catholic German and Masurian population began to develop. The rise of the national consciousness and the conviction about Warmia’s historical and cultural connection with Poland and the Polish nation was embraced by Priest W. Barczewski, which found confirmation in his work "Kiermasy na Warmii."
For Walenty Barczewski Polishness was linked to belonging to "the ancient Polish population" and the attachment of the people to the Catholic religion, which was identified with Polishness. He emphasized the Polishness of Warmia’s dialect, pointed out traditional Polish hospitality and the cultural experiences encoded in the language of Warmia’s inhabitatnts, which were close to the experiences of the Polish people.
Keywords:
Warmia, Polishness, national consciousness, Warmian dialect, Walenty BarczewskiReferences
Achremczyk 1997 - S. Achremczyk, Historia Warmii i Mazur, Wyd. II, Olsztyn 1997 Google Scholar
Achremczyk 2011 - S. Achremczyk, Warmia, Olsztyn 2011 Google Scholar
Bar. 1923. K. – Walenty Barczewski, Kiermasy na Warmiji. Wydanie czwarte znacznie rozszerzone, Olsztyn 1923. Google Scholar
Bar. K. – Walenty Barczewski, Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził Władysław Ogrodziński, Olsztyn 1984 Google Scholar
Biolik 2017 – Maria Biolik, Cechy fonetyczne gwary warmińskiej w „Kiermasach na Warmii” Walentego Barczewskiego, w: Socjolekt. Idiolekt. Idiostyl. Historia i współczesność, pod redakcją Urszuli Sokólskiej, Białystok 2017, s. 1-11. Google Scholar
Chlebda 2017 – Wojciech Chlebda, Czy polskość jest (słownikowo) definiowalna? Sprawy Narodowościowe. Seria nowa, 2017 (49), s. 1-12. Google Scholar
Chłosta 1997 - J. Chłosta, Księża trudnych czasów. Biografie 30 warmińskich duchownych, Olsztyn 1997, s. 9. Google Scholar
Chłosta 2002 - J. Chłosta, Słownik Warmii, Olsztyn 2002, s. 27-28. Google Scholar
Chłosta 2015 - Jan Chłosta, Niezwykły proboszcz z Brąswałdu, Olsztyn 2015. Google Scholar
Chłosta 2017, Z Gryźlin do Berlina i polskiego Dębna. Nad bibliografią Jana Baczewskiego (1890-19580, Olsztyn 2017. Google Scholar
Hochleitner 2013 - Janusz Hochleitner, Warmińskie łosiery. Studium lokalnego pielgrzymowania, Olsztyn 2013 Google Scholar
Jasiński 1983 – Janusz Jasiński, Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku. Narodziny i rozwój, Olsztyn 1983. Google Scholar
Linde - M. Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, t. I – VI, Warszawa 1994-1995. (reprint) Google Scholar
Ogrodziński 1977, 1984 – Władysław Ogrodziński, Wstęp, w: Walenty Barczewski, Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził Władysław Ogrodziński, Olsztyn 1977, s. 5 – 64, 1984, s. V – LXIV. Google Scholar
Pospiszyl 1987 – A. Pospiszylowa, Toponimia południowej Warmii. Nazwy miejscowe, Olsztyn 1987. Google Scholar
Rospond – Stanisław Rospond, Słownik nazw geograficznych Polski zachodniej i północnej. Według uchwał Komisji Ustalania Nazw Miejscowych pod przewodnictwem Stanisława Srokowskiego, Wrocław, Warszawa 1951. Google Scholar
SFJP – Stanisław Skorupka, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. II, R/Ż, Warszawa 1989. Google Scholar
SGOWiM III – Słownik gwar ostródzkiego, Warmii i Mazur, pod redakcją Zofii Stamirowskiej i Henryki Perzowej, Warszawa, Kraków 1993, t. III. H-K. Google Scholar
SJP.Dor. - Słownik języka polskiego. Redaktor naczelny: Witold Doroszewski, tom I – XI, Warszawa 1958-1969 (reprint) Google Scholar
Steffen – Wiktor Steffen, Słownik warmiński, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź 1984. Google Scholar
Szyfer 1996 – Anna Szyfer, Warmiacy. Studium tożsamości, Poznań 1996. Google Scholar
Taszycki 1973 - Witold Taszycki, Zadania i osiągnięcia Komisji Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych przy Prezesie Rady Ministrów. w: Gospodarka i Administracja Terenowa 1968, nr 4, s. 11-12. Przedruk w: Rozprawy i Studia Polonistyczne, t. V. Onomastyka i historia języka polskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1973, s. 9-13. Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo. Google Scholar
Traba 1994 – Robert Traba, Niemcy – Warmiacy – Polacy 1871-1914. Z dziejów niemieckiego ruchu katolickiego i stosunków polsko-niemieckich w Prusach, Olsztyn 1994. Google Scholar
Wakar 1982 – Andrzej Wakar, Przebudzenie narodowe Warmii 1886 -1893, Olsztyn 1982. Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.