Indywidualizacja nauczania języków obcych młodzieży z dysleksją a automatyzacja ich procesu uczenia się

Mariola Jaworska

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-7581-4194


Abstract

The aim of this article is to provide an analysis of conditions and perspectives of teaching
a foreign language to students with developmental dyslexia, following the rules
of autonomising teaching. The first part of the article discusses developmental dyslexia,
which is considered to be a reflection of individual learning differences. In the second
part, teaching young people with dyslexia is considered in the context of autonomisation
of their learning process. Further analyses are preceded by characterising the category
of “autonomisation of learning”, including such basic terms as “autonomy” “semi-autonomy”
“autonomisation”. The subsequent part refers to developing dyslexic students’
autonomy, since stimulating students to take responsibility for their own learning and development has been found important and effective. As opening the process of teaching
students is believed to be the most basic condition of autonomisation of learning, the final
part is concerned with assumptions and possibilities of implementing open teaching in
educating dyslectic learners, with a special focus on open forms of learning.


Keywords:

adolescents with dyslexia, autonomization of a learning process, developmental dyslexia, individualized foreign language teaching


Bauer R. (2004): Offene Arbeitsformen. Nur schüleraktivierend, wenn schülergerecht. Beispiele aus der Praxis. „Pädagogik” 1, pp. 16–20.   Google Scholar

Billington D. (2000): Seven characteristics of highly effective adult learning programs, , accessed: 10.08.2017.   Google Scholar

Blin F. (1998): Les enjeux d’une formation autonomisante de l’apprenant en environnement multimedia. „Études de Linguistique Appliquée” 110, pp. 215–226.   Google Scholar

Bogdanowicz M. (2009): Co należy wiedzieć o dysleksji rozwojowej? Wprowadzenie teoretyczne. [In:] Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów. M. Bogdanowicz, A. Adryjanek (eds.). Gdynia, pp. 9–98.   Google Scholar

Bruner J. (2006): Kultura edukacji. Kraków.   Google Scholar

Brzezińska A. (2009): Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się. „Forum Dydaktyczne” 5–6, pp. 6–19.   Google Scholar

Brzezińska A., Ziółkowska B., Appelt K. (2016): Psychologia rozwoju człowieka. Sopot.   Google Scholar

Burgstahler S. (2012): Universal Design In Education: Principles and Applications. An approach to ensure that educational programs severe All students, , accessed: 20.04.2017.   Google Scholar

Cichoń M. (2013): Rozwijanie umiejętności autonomicznych studentów neofilologii – perspektywa nauczyciela oraz ucznia. „Konińskie Studia Językowe” 1(3), pp. 271–285.   Google Scholar

Dickinson L. (1987): Self-instruction in Language Learning. Cambridge.   Google Scholar

Firnhaber M. (2000): Legasthenie und andere Wahrnehmungsstörungen. Wie Eltern und Lehrer helfen können. Frankfurt a. Main.   Google Scholar

Gerlach D. (2010): Legasthenie und LRS im Englischunterricht. Theoretische Befunde und praktische Einsichten. Münster.   Google Scholar

Grucza F. (1979): Glottodydaktyka, jej zakres i problemy. [In:] Polska myśl glottodydaktyczna 1945–1975. Wybór artykułów z zakresu glottodydaktyki ogólnej. F. Grucza (ed.). Warszawa, pp. 5–16.   Google Scholar

Grucza F. (1997): Języki ludzkie a wyrażenia językowe, wiedza a informacja, mózg a umysł ludzki. [In:] Podejście kognitywne w lingwistyce, translatoryce i glottodydaktyce. F. Grucza, M. Dakowska (eds.). Warszawa, pp. 7–21.   Google Scholar

Gudjons H. (2003): Selbstgesteuertes Lernen der Schüler: Fahren ohne Führerschein? Zur Einführung in den Themenschwerpunkt. „Pädagogik“ 5, pp. 6–13.   Google Scholar

Holec H. (1981): Autonomy in foreign language learning. Oxford.   Google Scholar

Kaczmarek A. (2002): Techniki wspomagania rozwoju autonomii. [In:] Wokół autonomizacji w dydaktyce języków obcych. Badania i refleksje. W. Wilczyńska (ed.). Poznań, pp. 69–81.   Google Scholar

Karpeta-Peć B. (2008): Procesy nauczania, uczenia się i poznania w otwartych formach pracy (na lekcjach języków obcych). [In:] Kultury i języki poznawać – uczyć się – nauczać. A. Jaroszewska, M. Torenc (eds.). Warszawa, pp. 211–219.   Google Scholar

Komorowska H. (Ed.) (2011): Nauka języka obcego w perspektywie ucznia. Warszawa.   Google Scholar

Lewicki R. (2013): W poszukiwaniu właściwej przestrzeni dydaktycznej na potrzeby nauki języka. „Konińskie Studia Językowe” 1(3), pp. 251–257.   Google Scholar

Łockiewicz M., Bogdanowicz K. (2015): Dysleksja u osób dorosłych. Kraków.   Google Scholar

Munser-Kiefer M. (2014): Formen und Qualitätsmerkmale offenen Unterrichts. [In:] Handbuch Grundschulpädagogik und Grundschuldidaktik. W. Einsiedler, M. Götz, A. Hartinger, F. Heinzel, J. Kahlert, U. Sandfuchs (eds.). Bad-Heilbrunn, pp. 365–369.   Google Scholar

Myczko K. (2008): Od aktywizacji do autonomii ucznia w kształceniu językowym. [In:] Autonomia w nauce języka obcego – co osiągnęliśmy i dokąd zmierzamy. M. Pawlak (ed.). Poznań–Kalisz–Konin, pp. 21–32.   Google Scholar

Nijakowska J. (2010): Dyslexia in the Foreign Language Classroom. Bristol.   Google Scholar

Nijakowska J. (2011): Język obcy dla ucznia z dysleksją. [In:] Nauka języka obcego w perspektywie ucznia. H. Komorowska (ed.). Warszawa, pp. 312–331.   Google Scholar

Olechowska A. (2016): Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa.   Google Scholar

Orkwis R., McLane K. (1998): A curriculum every student can use: Design principles for student Access. ERIC/OSEP Topical Brief. Reston, VA: ERIC/OSEP Special Project on UDL: Principles and Practice,, accessed: 24.07.2017.   Google Scholar

Pachociński R. (1999): Oświata XXI wieku. Kierunki przeobrażeń. Warszawa.   Google Scholar

Reid G. (2005): Dysleksja. Warszawa.   Google Scholar

Riemer C. (2006): Individuelle Unterschiede beim Fremdsprachenlernen: Der Lerner als „Einzelgänger“. Konsequenzen für die Theorie und Empirie des Lehrens und Lernens von Fremdsprachen. [In:] Vom Lehren und Lernen fremder Sprachen: Eine vorläufige Bestandsaufnahme. D. Wolff, P. Scherfer (eds.). Frankfurt: pp. 223–244.   Google Scholar

Sellin K. (2008): Wenn Kinder mit Legasthenie Fremdsprachen lernen. München.   Google Scholar

Simons P. R. J. (1992): Lernen, selbständig zu lernen – ein Rahmenmodell. [In:] Lern- und Denkstrategien. Analyse und Intervention. H. Mandl, H. Friedrich (eds.). Göttingen, pp. 251–264.   Google Scholar

Snowling M. (2000): Dyslexia. Oxford.   Google Scholar

Thomé G. (2004): Lese-Rechtschreib-Schwierigkeiten (LRS) und Legasthenie: Eine grundlegende Einführung. Weinheim.   Google Scholar

Timm J. P. (1998): Entscheidungsfelder des Englischunterrichts. [In:] Englisch lernen und lehren. Didaktik des Englischunterrichts. J. P. Timm (ed.). Berlin, pp. 7–14.   Google Scholar

Wilczyńska W. (1999): Uczyć się czy być nauczanym. O autonomii w przyswajaniu języka obcego. Warszawa–Poznań.   Google Scholar

Wilczyńska W. (2001): Autonomizacja jako przedmiot badań glottodydaktycznych. „Neofilolog” 20, pp. 6–12.   Google Scholar

Wilczyńska W. (Ed.) (2002): Autonomizacja w dydaktyce języków obcych. Doskonalenie się w komunikacji ustnej. Poznań.   Google Scholar

Wilczyńska W. (2008): Autonomia a rozwijanie osobistej kompetencji komunikacyjnej. „Języki Obce w Szkole” 6, pp. 5–15.   Google Scholar

Wysocka M. (2008): Granice autonomii nauczyciela języków obcych i jego uczniów. [In:] Autonomia w nauce języka obcego – co osiągnęliśmy i dokąd zmierzamy. M. Pawlak (ed.). Poznań–Kalisz–Konin, pp. 13–19.   Google Scholar

Zawadzka E. (2004): Nauczyciele języków obcych w dobie przemian. Kraków.   Google Scholar


Published
2019-11-06

Cited by

Jaworska, M. (2019). Indywidualizacja nauczania języków obcych młodzieży z dysleksją a automatyzacja ich procesu uczenia się. Prace Językoznawcze, 21(4), 59–76. https://doi.org/10.31648/pj.4690

Mariola Jaworska 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-7581-4194