The antroponymy of Russian Germans after the political and social changes in the new homeland (in the 1920s and 1930s)
Jolanta Mędelska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyMichał Sobczak
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstract
The use of personal names by Soviet Germans remains virtually unexplored. The authors
excerpted anthroponyms registered in the 1920s and 1930s from the dictionary of names
of Alma-Ata Germans. The material sample contains 75 male and 107 female names.
It reflects the state of German anthroponymy, since Germans came to Kazakhstan
mainly from the colonies of the Volga and Novorossiya, so they represent members of old
communities of colonists. It was found that in the analysed period they chose mainly names
used in the German ethnic area (Бертгольд, Гильда), including – less frequently – double
names (Петр-Макс, Ильза-Гертруда), which constituted more than 80% of the names.
More than 10% of the material consisted of Slavic names (Радомир, Людмила), and only
2% were Central Asian names (Сергазиз, Аниль). This shows that Soviet Germans slowly
opened to other communities. Namesake Sovietisms are represented by four male names
(e.g. Радий from the name of the chemical element radium, Рем – an abbreviation from
революция, электрификация, механизация) and three female names (e.g. Сталина).
Keywords:
anthroponymy, Soviet Germans, Sovietization of languageReferences
Bogoslovskaâ Z.M., Malkova R.A., Ŝegolihina Û.V. (2015): Ličnye imena kak proâvlenie istoričeskoj Google Scholar
pamâti rossijskih nemcev. „Еžеgodnik MAIIKRN” № 1, s. 336–347. Google Scholar
Bondaletov V.D. (2016): Russkaâ onomastika. Moskva. Google Scholar
Bondarenko E.D. (2013): Sovetskie scenarii imânarečeniâ: dialog s tradiciej. „Političeskaâ lingvistika ” 4(46), s. 166–171. Google Scholar
Cieszkowski M. (2017): Sowietyzacja języka Niemców rosyjskich w latach 20. i 30. XX wieku. T. III: Wczesny sowiecki język niemiecki (na podstawie prasy, wydawnictw książkowych i materiałów propagandowych wydawanych w Związku Sowieckim). Bydgoszcz. Google Scholar
Delert D. (1924): Novye imena. Rostov-na-Donu. Google Scholar
Denninghaus V. (2004): Bor’ba za nemeckuû molodež: CB Nemsekcij pri CK VLKSM i religioznye molodežnye formoobrazovaniâ v SSSR (1922–1930 gg.). [W:] Klûčevye problemy istorii rossijskih nemcev. Materialy X meždunarodnoj konferencii associacii issledovatelej istorii i kul’tury rossijskih nemcev. Red. А.А. German. Мoskva, s. 72–85. Google Scholar
Dziekońska J. (2001): Antroponimia epoki radzieckiej. „Studia Wschodniosłowiańskie” 1, s. 207–214. Google Scholar
Filatov А.N. (1967): О novyh i starych obrâdah. Моskvа. Google Scholar
Istoriâ stanovleniâ organov ZAGS, , dostęp: 03.05.2021. Google Scholar
Kurilo O. (2010): Die Lebenswelt der Russlanddeutschen in den Zeiten des Umbruchs 1917–1991. Essen. Google Scholar
Licenberger О. А. (1995): Lûteranskaâ cerkov’ v Saratovskom Povolž’e v gody sovetskoj vlasti. [W:] Rossijskie nemcy na Donu, Kavkaze i Volge. Materialy Russko-Germanskoj naučnoj konferencii, 22–26 sentâbrâ 1994 g. Red. Е.А. Šervud. Мoskva, s. 275–281. Google Scholar
Меdvedev V.V. (2018): „Sovetizaciâ” tradicionnoj kul’tury čuvašej v 20–30-е gody XX vekа. „Naučnyj dialog” № 3, s. 186–197.
Crossref
Google Scholar
Mędelska J., Cieszkowski M., Jankowiak-Rutkowska M. (2017): Sowietyzacja języka Niemców rosyjskich w latach 20. i 30. XX wieku. T. I: Losy Niemców rosyjskich i stan ich języka (do 1941 roku). Cz. 1: Zbiorowość niemiecka na ziemi rosyjskiej (od zarania do początków Google Scholar
XX wieku). Bydgoszcz. Google Scholar
Mędelska J., Cieszkowski M., Sobczak M. (2017): Sowietyzacja języka Niemców rosyjskich w latach 20. i 30. XX wieku. T. I: Losy Niemców rosyjskich i stan ich języka (do 1941 roku). Cz. 2: Losy Niemców rosyjskich w latach 20. i 30. XX wieku. Bydgoszcz. Google Scholar
Mędelska J., Sobczak M. (2022): System antroponimiczny Niemców rosyjskich (1763–1917) jako przykład wpływu zmiany otoczenia etniczno-społecznego na stan nazewnictwa osobowego. „Roczniki Humanistyczne” 70, nr 6, s. 129–145.
Crossref
Google Scholar
Miakiszew W. (2019): Sovetskie „Vseobŝie nastolnye kalendari” 20-h godov XX veka kak provodniki revolûcii v imânarečenii (mužskoj imeslov). „Slavia Orientalis” LXVIII, nr 3, s. 561–580. Google Scholar
Miakiszew W. (2019): Sovetskie „Vseobŝie nastolnye kalendari” 20-h godov XX veka kak provodniki revolûcii v imânarečenii (ženskij imeslov). „Slavia Orientalis” LXIX, nr 3, s. 693–712. Google Scholar
Nazarov A.I. (1990): Ličnye imena sovetskih nemcev (slovar’-spravočnik). Alma-Ata. Google Scholar
Nazarov A.I. (2006): Tradicionnye i innovacionnye elementy v imennike nemcev Almaty. [W:] Trudy V konferencii Naučnogo ob’edineniâ nemcev Kazahstana, 19–21 oktâbrâ 2005, Almaty. Red. E.G. Boss. Астана, s. 214–232. Google Scholar
Nazarov A.I.: Slovar’ ličnyh imen nemcev. Almaty. Google Scholar
Nessler А.F. (1929): Russko-nemeckij slovar’. Moskva. Google Scholar
Petrovskij N.A. (2000): Slovar’ russkih ličnyh imen. Моskvа. Google Scholar
Rut М.E. (2021): Vokrug otčestva: počti publičističeskie zametki. „Voprosy onomastiki”. T. 18, № 1, s. 224–236. Google Scholar
Seliŝev А.М. (1928): Âzyk revolûcionnoj epohi. Iz nablûdenij nad russkim âzykom poslednih let (1917–1926). Моskvа. Google Scholar
Slovar’ ličnyh imen nemcev Almaty, , dostęp: 05.06.2021. Google Scholar
Smol’nikovа N. (1999): Braki mežnacional’nye. [W:] Nemcy Rossii: enciklopediâ. Red. V. Karev i in. T. I. Моskva, s. 238. Google Scholar
Superanskaâ A.V. (2009): Antroponimiâ v toponimii. „Voprosy geografii” 132, s. 188–193. Google Scholar
Superanskaâ A.V. (2010): Imâ – čerez veka i strany. Моskvа. Google Scholar
Superanskaâ A.V., Suslova A.V. (2008): O russkih familiâh. Sankt-Peterburg. Google Scholar
Suslova A.V. (1979): Iz istorii antroponimii sovetskogo perioda (20-е gody). [W:] Vostočnaâ onomastika. Issledovaniâ i materialy. Red. А.V. Superanskaâ. Моskvа, s. 302–316. Google Scholar
Suslova A.V., Superanskaâ A.V. (1991): О russkih imenah. Leningrad. Google Scholar
Syčalina Е.V. (2016): Оficial’nye i neoficial’nye antroponimy povolžskih nemcev. [W:] Itogi razvitiâ âzykovyh variantov povolžskih nemcev v pervoj polovine ХХ veka. Red. А.Â. Minor, L.I. Tetûev. Saratov, s. 100–111. Google Scholar
Šnajder V.G., Ktitorov S.N. (2012): Nemcy Armavira. Аrmavir. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.