Użycie formy honoryfikatywnej 先生 (xiānsheng, „pan“) w języku chińskim
Jiye Duan
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniuhttps://orcid.org/0000-0002-3948-3308
Hongyu Lin
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniuhttps://orcid.org/0009-0000-0865-9131
Jarosław Aptacy
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniuhttps://orcid.org/0000-0001-5431-672X
Abstrakt
Bezpośrednią motywacją dla niniejszego artykułu jest tocząca się w Chińskiej Republice
Ludowej dyskusja dotycząca tytułowania uznanych kobiet honoryfikatywną formą
adresatywną 先生 (xiānsheng = „pan”). Mimo braku rodzaju gramatycznego w języku
mandaryńskim wyraz xiānsheng standardowo jest odnoszony do przedstawicieli płci
męskiej, jednak posiada też długą tradycję stosowania go w odniesieniu do wybitnych
kobiet. W celu weryfikacji/falsyfikacji dotychczasowych wyników badań dotyczących
stosunku społeczeństwa chińskiego do tej formy przeanalizowano komentarze internautów
pod 23 filmami na temat sześciu Chinek, które cieszą się powszechnym szacunkiem,
na platformach Douyin (Tiktok) i Bilibili. Jeśli chodzi o tę drugą platformę, analiza
wykazała, że jest podobna liczba zwolenników i przeciwników używania xiānsheng,
natomiast na Douyin zdecydowanie przeważają zwolennicy tej formy. Wyniki naszej
analizy odbiegają od tych prezentowanych w dotychczasowych badaniach, co może brać
się z różnic w doborze grupy kontrolnej. W końcowej części artykułu przedstawiono
propozycje zgodnego z duchem równouprawnienia i wolnego od seksizmu tytułowania
uznanych kobiet w języku mandaryńskim.
Słowa kluczowe:
forma adresatywna, pan, język chiński, lingwistyka feministycznaBibliografia
Chen H. (2005): „Xiānshēng“ chēngwèi yánjiū [Eine Studie über die Anrede „Xiānshēng“]. Dissertation. Wuhan. Google Scholar
Chen M.H./Chen G. (2015): Chēngwèi guānhū xìngbié rèntóng: Bù yí chēng nǚxìng wèi xiānshēng [Bei Anreden geht es um die Geschlechtsidentität: Es ist nicht angemessen, Frauen als xiansheng zu bezeichnen.]. „Xiàndài Yǔwén Xúnkān“ [Zweiwöchentliche Zeitschrift für moderne Sprachen] X, p. 3. Google Scholar
Lan S. (2022): Bilibili yònghù huàxiàng fēnxī – B zhàn yònghù shùjù fēnxī zuìxīn [Analyse des Benutzerprofils auf Bilibili – Die neueste Datenanalyse der Bilibili-Nutzer], , Zugriff: 21.07.2023. Google Scholar
Liu X.L. (2002): Qǐanlùn chēnghu yǔ „xiānshēng“, „xiǎojiě“ de lìshǐ fāzhǎn [Eine kurze Diskussion zur historischen Entwicklung der Anrede „xiānshēng“ und „xiǎojiě“]. „Yǔyán Yánjiū” [Sprachforschung (Sonderheft)], pp. 156–159. Google Scholar
Liu X.L. (2010): On the Historical Evolution of the Addressing Terms „Xiānshēng“. „Journal of Xiaogan University“ XXX, pp. 42–44. Google Scholar
Lu K. (2023): Yōuxiù nǚshì bù yīng gāi chēngwéi xiānshēng [Herausragende Damen sollten nicht „xiansheng“ genannt werden], , Zugriff: 14.02.2023. Google Scholar
Shùjù Kěshì Huà Dísài Zhìhuìshù [Datenvisualisierung Disai Intelligence] (2023): Duǎnshìpín yònghù qúntǐ fēnxi, nán nǚ xìngbié fēnbù rúhé, xǐhuān shénme nèiróng [Analyse der Benutzergruppen in Kurzvideos – Geschlechterverteilung und Vorlieben für Inhalte], Google Scholar
, Zugriff: 21.07.2023. Google Scholar
Wang K.W. (2020): „Nǚshì bùyí chēng xiānshēng“ shuō shāngquè [„Es ist nicht angemessen für eine Dame, als xiānsheng bezeichnet zu werden“ ist umstritten]. „Yǔwén jiànshè tōngxùn“ [Newsletter zur Sprachenbildung] CXXI, pp. 54–55 , Zugriff: 14.02.2023. Google Scholar
Zhang Y.C. (2017): Xiǎo yì “xiān shēng” bù yí yòng zuò nǚ xìng chēng wèi yǔ [Kommentar über die unangebrachte Verwendung von „xiānsheng“ als weibliche Anrede]. „Běi fāng wén xué“ [Nordische Literatur] XXI, Google Scholar
shtml>, Zugriff: 14.02.2023. Google Scholar
Zhōngguó tǒngjì niánjiŕn [Statistisches Jahrbuch China], , Zugriff: 14.02.2023. Google Scholar
Zhou Y.G. (2015): Nǚ shì bù yí chēng xiān sheng [Es ist nicht angemessen, dass eine Dame mit „xiānsheng“ angesprochen wird]. „Zá wén yuè kān“ [Monatsaufsatz] IX, p. 13. Google Scholar
