Bunt młodych w XIX-wiecznym Wilnie. Fragment z dziejów Towarzystwa Filomatów
Elżbieta Klimus
University of Warmia and MazuryAbstrakt
Teenage rebellion is a part of social development in adolescents in order for them to develop an identity independent from their parents or guardians. Moreover, teens shape identity through revolt. This phenomenon affected also members of the Philomath Society, which was formed in 1817 at the Imperial University of Vilnius. Philomaths rebelled against the old generation, upbringing methods, weakness in the Society, idleness of youth. They were not indifferent to the political situation, so that they mutinied against the Russian Empired. The Philomath Society’s rebellion manifested in rule of the secrecy, pedagogic activity (formation of the youth associations, work as teachers), prosocial activity, language and tradition preserving. Teenage rebellion of Philomaths aimed at changing the reality, which was unacceptable.
Słowa kluczowe:
teenage rebellion, Philomath Society, Imperial University of Vilnius, 19th century,, generational conflict teenage rebellionBibliografia
Czubek, J. (red.) (1913), Korespondencja Filomatów. T. 1-2. Kraków. Google Scholar
Dunajówna, M. (1933), Tomasz Zan. Lata uniwersyteckie 1815-1824. Wilno. Google Scholar
Janowski, L. (1923), W promieniach Wilna i Krzemieńca. Wilno. Google Scholar
Jurkowski, R. (2020), Rosja i Rosjanie w korespondencji filomatów z lat 1817-1823. W: Szmyt, A. | Klimus, E. (red.), „Będziemy wzorem innym, sobie samym chlubą” – w 200. rocznicę powstania Towarzystwa Filomatów. Olsztyn, 92-102. Google Scholar
Kamiński, A. (1963), Polskie związki młodzieży 1804-1831. Warszawa. Google Scholar
Klimus, E. (2017), Prekursorzy haseł pozytywistycznych. Elementy pracy organicznej i pracy u podstaw w programie Towarzystwa Filomatów (1817-1823). W: Niepodległość i Pamięć. XXIV, 2 (58), 17-44. Google Scholar
Kula, W. (1988), Wokół historii. Warszawa. Google Scholar
Lepper, R. (2018), Tożsamość jako zadanie – narracja emancypacyjna. W: Studia Edukacyjne. 49, 107-120.
Crossref
Google Scholar
Markwicz, A. (1931), Filomaci (1816-1926). T. 1: Wilno, Wielkopolska. Grudziądz. Google Scholar
Momidłowski, S. F. (1886), Filomaci i filareci w Wilnie. W: Rocznik Filarecki. I, 15-60. Google Scholar
Oleszkowicz, A. (2006), Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania, formy, skutki. Warszawa. Google Scholar
Oleszkowicz, A. | Bąk, O. (1997), Bunt młodzieży – reakcja na kryzys społeczny czy konieczność rozwojowa. W: Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. 180. Prace Psychologiczne. 6, 99-108. Google Scholar
Pietraszkiewiczówna, S. (red.) (1934), Materiały do historii Towarzystwa Filomatów. T. 3. Kraków. Google Scholar
Skowronek, J. (1994), Młodzież polska i jej organizacje w ruchu narodowym 1795-1864. Warszawa. Google Scholar
Szpotański, S. | Pietraszkiewiczówna, S. (red.) (1920), Materiały do historii Towarzystwa Filomatów. T. 1. Kraków. Google Scholar
Tretiak, J. (1917), Adam Mickiewicz w świetle nowych źródeł 1815-1821. Kraków. Google Scholar
Witkowska, A. (1962), Rówieśnicy Mickiewicza. Życiorys jednego pokolenia. Warszawa. Google Scholar
Wróblewska, M. (2011), Kształtowanie tożsamości w perspektywie rozwojowej i edukacyjnej. W: Pogranicze. Studia Społeczne. 27, 176-187.
Crossref
Google Scholar
Wyka, K. (1989), Pokolenia literackie. Kraków. Google Scholar
University of Warmia and Mazury