Polityczne konteksty twórczości Tadeusza Micińskiego. Sprawa polska a Rosja w dobie Wielkiej Wojny
Sławomir Sobieraj
University of SiedlceAbstrakt
The general purpose of the article is to show Tadeusz Miciński’s attitude to Polish – Russian relations during the First World War, with a particular emphasis on Polish independence issues. After a detailed analysis of Miciński’s literary and journalistic works from that period, the evolution of his views is identified in this range. The article shows that his favorable attitude towards Russia in the first two years of the war resulted from his belief that the tsar`s empire was able to guarantee Polish autonomy. Miciński shared the idea of a Slavic community to defeat the German enemy. He put his faith in the feasibility of Russian promises included in the statement of Grand Duke Nikolay from 1914. Moreover, Miciński relied on the Triple Entente of the UK, France and Russia, which was supposed to be the guarantor of defeating the Central Powers, and above all, Germany. Additionally, there is a description of Miciński’s attitude to post-revolutionary Russia, his hope for the democratization of the country and later disappointment that was caused by the Bolshevik coup. Miciński warned his compatriots of succumbing to ideas spread by Lenin. It has been shown that Miciński, in his views, was always a supporter of independent Poland over party divisions
Słowa kluczowe:
Tadeusz Miciński, Russia, Poland, Russia, February Revolution 1917, October Revolution 1917, Poland, the First World WarBibliografia
Bajko, M. (2019), Pisarz-żołnierz. Tadeusz Miciński w teatrze Wielkiej Wojny. W: Miciński, T., Pisma rozproszone. T. III: Eseje i publicystyka 1914-1918. Białystok, 61-143. Google Scholar
Bajko, M. (2020), Tadeusz Miciński i Rosja: Lata pierwszej wojny światowej. W: Slavia Orientalis. 4, 783-797. Google Scholar
Balmont, K. | Miciński, T. (1917), Za waszą i naszą swobodę! W: Dziennik Polski. 96, 1. Google Scholar
Baranowska-Dohrn, M. (1968). Ostatni list do Claudela. W: Leitgeber, W., Korespondencja Marii z Baranowskich Dohrn z Claudelem. W: Wiadomości. 1175, 2, 15. Google Scholar
Bobilewicz, G. (2008), Tadeusz Miciński i Rosja. Szkic do tematu. W: Slavia Orientalis. 2, 247-260. Google Scholar
Czachowski, K. (1934), Obraz współczesnej literatury polskiej 1884-1933. T. 2: Neoromantyzm i psychologizm. Lwów. Google Scholar
Dębicki, Z. G. (1928), Portrety. Seria II. Warszawa. Google Scholar
Flis-Czerniak, E. (2016), Panslawizm czy panrusycyzm?, czyli „Słowiańszczyzna «à la fourchette»”. W: Chyra-Rolicz, Z. | Rokosz, T. (red.), Panslawizm. Wczoraj, dziś, jutro. Siedlce, 133-145. Google Scholar
Klin [Kaliszewski, J.] (1915), Odgłosy chwili. W: Dziennik Polski. 9, 1. Google Scholar
Kotarbińska, L. (1930), Wokoło teatru. Moje wspomnienia. Warszawa. Google Scholar
Lorentowicz, J. (1915), A poeci?… W: Nowa Gazeta. 37, 2. Google Scholar
Ławski, J. (2004), „Pszenica i kąkol”. Wyobraźnia poetycka Tadeusza Micińskiego w latach „Wielkiej Wojny”. W: Czabanowska-Wróbel, A. | Próchniak, P. | Stala, M. (red.), Poezja Tadeusza Micińskiego. Interpretacje. Kraków, 431-493. Google Scholar
Miciński, J. (1928a), Wspomnienia o Tadeuszu Micińskim. W: Kurier Polski. 156, 8. Google Scholar
Miciński, J. (1928b), Wspomnienia o Tadeuszu Micińskim. W: Kurier Polski. 159, 7. Google Scholar
Miciński, T. (1913), Listy do redakcyi. W: Nowa Gazeta. 350, 1. Google Scholar
Miciński, T. (1914a), Virtuti Militari. W: Nowa Gazeta. 512, 3. Google Scholar
Miciński, T. (1914b), „Polaków nie potrzeba przekonywać…” [Głosy polskich pisarzy]. W: Kłosy Ukraińskie. 9-10, 12-13. Google Scholar
Miciński, T. (1914c), „Stow. Literatów i Dziennikarzy…” [Zjazd wszechsłowiański w Moskwie (Ankieta „Utra Rossii”)]. W: Kurier Poranny. 269, 1. Google Scholar
Miciński, T. (1914d), Widmo Wallenroda. Poemat. W: Gazeta Poranna 2 Grosze. 288, 5-7. Google Scholar
Miciński, T. (1914e), Życie Nowe (Fragmenty). W: Gazeta Warszawska. 307, 2-3. Google Scholar
Miciński, T. (1914-1915), Lucifer. W: Nowina. Książka zbiorowa. Warszawa, 35-38. Google Scholar
Miciński, T. (1915), W głębinach narodu. W: Echo Polskie. 3, 1-3. Google Scholar
Miciński, T. (1916a), Kuźnica narodowa. W: Dziennik Polski. 94, Dodatek, 1. Google Scholar
Miciński, T. (1916b), Ku czemu Polska idzie? W: Miasto św. Jana. Zeszyt zbiorowy. Moskwa, 37-44. Google Scholar
Miciński, T. (1916c), „Obecny moment…”. W: Głosy działaczów polskich. W: Gazeta Polska. 297, 2. Google Scholar
Miciński, T. (1916d), Wojna. W: Dziennik Polski. 46, 2. Google Scholar
Miciński, T. (1917a), Burza i grom. W: Gazeta Polska. 61, 2. Google Scholar
Miciński, T. (1917b), Wiec wojskowy i minister Kiereński. W: Gazeta Polska. 64, 2-3. Google Scholar
Miciński, T. (1917c), Noc w Piotrogrodzie. W: Dziennik Polski. 278, 2. Google Scholar
Miciński, T. (1917d), Warownia. W: Gazeta Polska. 116, 2-3. Google Scholar
Miciński, T. (1917e), Wawelu dzwon… w Piotrogrodzie!… W: Dziennik Polski. 130, 2-3. Google Scholar
Miciński, T. (1917f), Baltazarowe widmo przed Rosją. W: Polskie Siły Zbrojne. 3, 36-39. Google Scholar
Miciński, T. (1917g), Zjazd lewicy wojskowej. W: Dziennik Polski. 285, 3. Google Scholar
Miciński, T. (2019), Pisma rozproszone. T. III: Eseje i publicystyka 1914-1918. Białystok. Google Scholar
Miciński, T. (2019a), List do Igora Władymirowicza Ilinskiego z 14.06.1915 r. W: Miciński, T., Pisma rozproszone. T. III: Eseje i publicystyka 1914-1918. Białystok, 755-759. Google Scholar
Miciński, T. (2019b), Thermopyle polskie. W: Miciński, T., Pisma rozproszone. T. III: Eseje i publicystyka 1914-1918. Białystok, 403-420. Google Scholar
Miciński, T. (2019c), Miecz Polski. W: Miciński, T., Pisma rozproszone. T. III: Eseje i publicystyka 1914-1918. Białystok, 597-607. Google Scholar
Miciński, T. (2019d), Pszenica i kąkol. W: Miciński, T., Pisma rozproszone. T. IV: Poezje rozproszone 1896-1918. Białystok, 424-432. Google Scholar
Pankracy (1913), Potrzebni dżentelmenowie. W: Goniec Poranny. 354, 2. Google Scholar
Podraza-Kwiatkowska, M. (1979), Wieża z kości słoniowej i kazalnica, czyli między des Esseintesem a Piotrem Skargą. W: Podraza-Kwiatkowska, M. (red.), Studia o Tadeuszu Micińskim. Kraków, 131-158. Google Scholar
Rabski, W. (1925), Ostatnia rozmowa z Micińskim. W: Kurier Warszawski. 66, 8. Google Scholar
Rutyna, S. [Latawiec, C.] (1926), W katedrze Ornaku. Nieznane misterium-jasełka Tad. Miciń¬skiego. W: Nowe Wici. 3, 5-13. Google Scholar
Sobieraj, S. (2005), Tadeusz Miciński wobec Rosji i Rosjan. Między literaturą i ideologią. W: Gancewski, J. | Sobczak, J. (red.), Europa a Rosja. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Elbląg, 351-367. Google Scholar
Sobieraj, S. (2021), Drugi Konrad Wallenrod i budowniczy świątyni narodowej. Józef Piłsudski w oczach Tadeusza Micińskiego. W: Kozak, E. | Krupowies, W. | Pogoda-Kołodziejak, A. (red.), Oblicza męskości w literaturze. Siedlce, 7-32. Google Scholar
Sosnowski, J. (1993), Ruchy endekoidalne? Miciński w latach wojny światowej. W: Dąbek-Wigrowa, T. | Makowiecki, A. Z. (red.), Kategoria narodu w kulturach słowiańskich. Warszawa, 119-126. Google Scholar
Stępnik, K. (1997), Rekonesans. Studia z literatury i publicystyki okresu I wojny światowej. Lublin. Google Scholar
Stur, J. (1920), Tadeusza Micińskiego „Kniaź Patiomkin”, „Nietota”, „Xiądz Faust”. Poznań. Google Scholar
Tanty, M. (1987), Rewolucja rosyjska a sprawa polska 1917-1918. Warszawa. Google Scholar
Toporowicz, W. (1988), Rewolucja Październikowa. Polska, Polacy. Warszawa. Google Scholar
Tynecki, J. (1976), Inicjacje mistyka. Rzecz o Tadeuszu Micińskim. Łódź. Google Scholar
Wydrycka, A. (1989), Zapomniane teksty Micińskiego. W: Ruch Literacki, 4-5, 381-394. Google Scholar
Wydrycka, A. (2019), Jak zginął Tadeusz Miciński? O różnych okolicznościach i wersjach śmierci poety. W: Bajko, M. | Ławski, J. | Pilch, U. M. (red.), Tadeusz Miciński i ludzie epoki. Studia. Białystok, 27- 49. Google Scholar
University of Siedlce
Inne teksty tego samego autora
- Sławomir Sobieraj, Tadeusz Miciński, teatr polski i Polacy w Moskwie w latach 1915-1918 (na marginesie wojennej publicystyki poety) , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 14 Nr 1 (2023): Przegląd Wschodnioeuropejski
