Skutki prawne przejęcia banku zagrożonego upadłością

Agata Kowalska

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-0539-4710


Abstrakt

Celem opracowania jest analiza skutków prawnych decyzji o przejęciu banku zagrożonego upadłością. Przejęcie banku jest możliwe nie tylko w ramach przymusowej restrukturyzacji. Omawiany środek prawny może być zastosowany w ramach nadzoru następczego, a także w sytuacji kryzysu systemowego. Każda z dopuszczalnych form przejęcia banku wywołuje konsekwencje prawne w odniesieniu do posiadaczy praw udziałowych banku przejmowanego, jego wierzycieli i dłużników. Przejęcie banku w ramach przymusowej restrukturyzacji może być połączone z umorzeniem instrumentów kapitałowych tego banku. Jednym z wniosków wynikającym z przeprowadzonej analizy jest stwierdzenie, że umorzenie to nie stanowi wywłaszczenia w rozumieniu konstytucyjnym. Opracowanie porusza także problem wpływu decyzji o przejęciu banku na inne postępowania z jego udziałem oraz zróżnicowanie zakresu kompetencji BFG i KNF do zmiany lub wygaszania zobowiązań banku przejmowanego. W tym aspekcie istotnym wnioskiem jest potrzeba wyposażenia KNF w kompetencję do modyfikacji zobowiązań w drodze decyzji administracyjnej.

Rozważania podjęte w pracy pozwoliły również na sformułowanie wniosku, że do kręgu podmiotów uprawnionych do zaskarżenia decyzji BFG w przedmiocie przymusowej restrukturyzacji nie należą jedynie rada nadzorcza banku oraz jego akcjonariusze i wierzyciele. Legitymacja skargowa przysługuje ponadto osobom trzecim, jeśli decyzja BFG ich dotyczy.


Słowa kluczowe:

prawo bankowe, przymusowa restrukturyzacja, przejęcie banku zagrożonego upadłością, środki nadzoru następczego, tymczasowa własność publiczna


Adamus R., Bezskuteczność czynności prawnej dokonanej na przedpolu przymusowej restrukturyzacji, „Monitor Prawa Bankowego” 2023, nr 7–8.   Google Scholar

Borsuk M., Klupa K., Wyzwania prawne i strukturalne implementacji oraz stosowania przepisów dyrektywy BRR w zakresie instrumentu bail-in, „Bezpieczny Bank” 2020, nr 4.   Google Scholar

Chojecka K., Prawa strony postępowania w sprawie przymusowej restrukturyzacji banku (resolution), „Finanse i Prawo Finansowe” 2019, nr 1.   Google Scholar

Chybiński R., Bank zagrożony upadłością. Regulacje, procedury i instytucje w polskim prawie, Wyd. UO, Opole 2024.   Google Scholar

Chybiński R., Przejęcie przedsiębiorstwa jako środek przymusowej restrukturyzacji a przejęcie banku, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020, nr 7–8.   Google Scholar

Dorociak M., Interes publiczny w przymusowej restrukturyzacji, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2022, nr 1.   Google Scholar

Dumkiewicz M. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, 2025, Lex.   Google Scholar

Dybiński J. (red.), Prawo bankowe. Komentarz, 2023, Legalis.   Google Scholar

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.   Google Scholar

Garlicki L., Zubik M. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, 2016, Lex.   Google Scholar

Gutowski M., Radwański Z., Bezskuteczność czynności prawnej, [w:] Z. Radwański, A. Olejniczak (red.), Prawo cywilne – część ogólna, seria: System Prawa Prywatnego, t. 2, 2019, Legalis.   Google Scholar

Ignatowicz J., Stefaniuk K., Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.   Google Scholar

Jara Z. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, 2023, Legalis.   Google Scholar

Kaliński M., Zasada pełnego odszkodowania, [w:] idem, Szkoda na mieniu i jej naprawienie, 2008, Legalis.   Google Scholar

Kaliński M., Krzywoń A., „Własność” jako przedmiot ochrony na podstawie art. 21 ust. 1 Konstytucji RP, „Przegląd Sądowy” 2015, nr 1.   Google Scholar

Kowalski A., Przymusowa restrukturyzacja banku (resolution) w praktyce – przypadki Banco Popular Español, Monte dei Paschi di Siena oraz Banco Popolare di Vicenza i Veneto Banca, „Monitor Prawniczy” 2018, nr 20.   Google Scholar

Liberadzki K., Liberadzki M., Konstrukcja, zasady emisji i wycena hybrydowych papierów wartościowych na eurorynku, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.   Google Scholar

Mik C., Prawo własności w europejskiej konwencji praw człowieka, „Państwo i Prawo” 1993, nr 5.   Google Scholar

Mikliński M., Przymusowa restrukturyzacja banków – przegląd orzecznictwa, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2022, nr 2.   Google Scholar

Mikos-Sitek A., Zapadka P. (red.), Prawo bankowe. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.   Google Scholar

Olejniczak A. (red.), Prawo zobowiązań – część ogólna, seria: System Prawa Prywatnego, t. 6, 2023, Legalis.   Google Scholar

Osajda K., Lackoroński B. (red.), Prawo spółdzielcze. Komentarz, 2022, Legalis.   Google Scholar

Popiołek W., Akcja – prawo podmiotowe, C.H. Beck, Warszawa 2010.   Google Scholar

Popiołek W., Dobrowolne umorzenie akcji, „Monitor Prawniczy” 2001, nr 17.   Google Scholar

Safjan M., Bosek L. (red.), Konstytucja RP, t. 1: Komentarz do art. 1–86, 2016, Legalis.   Google Scholar

Sierakowski B., Bobik W., Przymusowa restrukturyzacja banku a postępowanie cywilne, „Monitor Prawa Bankowego” 2023, nr 7–9.   Google Scholar

Sobolewski P., Cechy nieważnej bezwzględnie czynności prawnej, [w:] K. Osajda, B. Borysiak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, 2024, Legalis.   Google Scholar

Sójka T., Umorzenie akcji – rys porównawczy, „Studia Prawnicze” 2002, nr 1.   Google Scholar

Sójka T., Umorzenie akcji jako praw udziałowych akcjonariusza, [w:] idem, Umorzenie akcji, 2004, Lex.   Google Scholar

Spyra M. (red.), Funkcjonowanie banków spółdzielczych, ich zrzeszanie się i banki zrzeszające. Komentarz, 2011, Lex.   Google Scholar

Szczęśniak P., Niepogarszanie sytuacji akcjonariuszy bądź członków banku lub jego wierzycieli w wyniku przymusowej restrukturyzacji, [w:] J. Gliniecka, A. Drywa, E. Juchniewicz, T. Sowiński (red.), Praktyczne i teoretyczne problemy prawa finansowego wobec wyzwań XXI wieku, CeDeWu, Warszawa 2017.   Google Scholar

Szczęśniak P., Niezależność operacyjna organu przymusowej restrukturyzacji oraz zaskarżenie decyzji o wszczęciu postępowania w sprawie przymusowej restrukturyzacji. Glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 2024 r., C-118/23, „Monitor Prawa Bankowego” 2025, nr 6.   Google Scholar

Szczęśniak P., Przejęcie banku zagrożonego upadłością przez przedsiębiorstwo publiczne, „Państwo i Prawo” 2023, nr 10.   Google Scholar

Szczęśniak P., Środki przymusowej restrukturyzacji banku, C.H. Beck, Warszawa 2018.   Google Scholar

Szpringer J., Odpowiedzialność BFG za szkody wyrządzone związku z pełnieniem roli organu przymusowej restrukturyzacji, „Monitor Prawa Bankowego” 2018, nr 10.   Google Scholar

Torończak M., Przejęcie banku – zagadnienia wybrane, „Monitor Prawa Bankowego” 2019, nr 4.   Google Scholar

Trocha B., Wpływ przymusowej restrukturyzacji (resolution) na postępowanie cywilne, „Bezpieczny Bank” 2022, t. 87, nr 2.   Google Scholar

Zaradkiewicz K., Instytucjonalizacja wolności majątkowej. Koncepcja prawa podstawowego własności i jej urzeczywistnienie w prawie prywatnym, Biuro TK, Warszawa 2013.   Google Scholar

Zawadzka P., Zimmerman P., Sura R. (red.), Ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Komentarz, 2017, Legalis.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-09-26

Cited By /
Share

Kowalska, A. (2025). Skutki prawne przejęcia banku zagrożonego upadłością. Studia Prawnoustrojowe, (69). https://doi.org/10.31648/sp.11271

Agata Kowalska 
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-0539-4710