Instrumenty ograniczania długu publicznego a możliwość zaciągania zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego na przykładzie miasta Białystok

Urszula K. Zawadzka-Pąk

Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0002-3774-4295

Ewa Lotko

Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0001-6847-8308


Abstrakt

Celem artykułu była próba oceny wiarygodności (realności) wieloletniej prognozy finansowej (WPF), w których planowany jest indywidualny wskaźnik spłat zadłużenia (IWSZ). Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że WPF jest narzędziem do planowania długu jednostek samorządu terytorialnego, przy czym nie jest to do końca narzędziem wiarygodnym, Dokonana w artykule analiza pozwoliła pozytywnie zweryfikować przyjętą hipotezę badawczą, zgodnie miasto Białystok może relatywne łatwo zaciągać zobowiązania dłużne. Odnosząc się zarówno do danych historycznych jak i prognozowanych uwagę zwraca fakt, że zadłużenie miasta konsekwentnie wzrasta, podobnie zresztą jak dochody ogółem i bieżące. Ponadto we wnioskach wskazano, że wielkość spłat zadłużenia miasta wraz z kosztami jego obsługi, jak również realizacja zaplanowanych wartości dochodów i wydatków bieżących mają nie spowodować w latach 2025-2045 (okres obowiązywania obecnej WPF) przekroczenia dopuszczanego poziomu IWSZ w mieście Białystok.


Słowa kluczowe:

prawo finansów publicznych, indywidualny wskaźnik spłat zadłużenia, dług publiczny, reguły fiskalne, Białystok


Corbacho A., Ter-Minassian T., Public financial management requirements for effective implementation of fiscal rules, [w:] R. Allen, R. Hemming, B.H. Potter (red.), The international handbook of public financial management, Palgrave Macmillan Books, New York 2013.   Google Scholar

Czekaj M., Wieloletnia prognoza finansowa – fikcja czy instrument stabilizacji finansowej samorządu?, „Finanse Komunalne” 2015, nr 11.   Google Scholar

Czołpińska E., Wieloletnia prognoza finansowa w jednostkach samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2010, nr 5.   Google Scholar

Dylewski M., Potencjał finansowy jednostek samorządu terytorialnego u progu nowej perspektywy finansowej, „Finanse Komunalne” 2015, nr 1–2.   Google Scholar

European Commission, Fiscal sustainability report, „European Economy” 2012, nr 8.   Google Scholar

Filipiak B., Dylewski M., Prognoza kwoty długu publicznego w jednostkach samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2005, nr 11.   Google Scholar

Jastrzębska M., Nadmierne zadłużanie się jednostek samorządu terytorialnego – przyczyny, skutki, przeciwdziałanie, „Finanse Komunalne” 2016, nr 6.   Google Scholar

Kowalska I., Legutko M., Ocena przydatności indywidualnego wskaźnika zadłużenia w ocenie sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2018, nr 4.   Google Scholar

Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Sprawozdanie z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu jednostek samorządu terytorialnego w 2023 r., Warszawa 2024.   Google Scholar

Lotko E., Zawadzka-Pąk U.K., Problemy terminologiczne i definicyjne deficytu i długu w polskim i unijnym prawie finansów publicznych, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2016, nr 2.   Google Scholar

Ministerstwo Finansów, Dług publiczny. Raport roczny 2023, Warszawa 2024.   Google Scholar

Panfil P., Zawadzka-Pąk U.K., France and Poland’s compliance with European commitments regarding fiscal rules, „Financial Law Review” 2023, nr 1.   Google Scholar

Poniatowicz M., Instrumenty nowoczesnego zarządzania finansami w kontekście efektywności, sprawności i skuteczności działania jednostek samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2014, nr 7–8.   Google Scholar

Poniatowicz M., Ocena mechanizmów kontroli i reglamentacji deficytu oraz długu podsektora samorządowego w Polsce, „Finanse Komunalne” 2013, nr 1–2.   Google Scholar

Ruśkowski E., Salachna J.M. (red.), Finanse publiczne. Komentarz praktyczny, ODDK, Gdańsk 2014.   Google Scholar

Salachna J.M., Tyniewicki M. (red.), Finanse publiczne. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2024.   Google Scholar

Satoła Ł., Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego – analiza empiryczna, „Samorząd Terytorialny” 2012, nr 1–2.   Google Scholar

Tartanus-Oryszczak M., Indywidualny wskaźnik zadłużenia samorządów terytorialnych – znaczenie dla dalszego rozwoju i propozycja korekty, „Finanse Komunalne” 2014, nr 1–2.   Google Scholar

Tyniewicki M., Obowiązywanie i przestrzeganie indywidualnego wskaźnika zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego z art. 243 ustawy o finansach publicznych (wybrane problemy), [w:] D. Szafrański (red.), Wybrane aspekty prawne utrzymania czystości i porządku w gminie oraz zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego, WPiA UW, Warszawa 2013.   Google Scholar

Wiśniewski M., Dług samorządowy i jego limity w świetle wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Finanse Komunalne” 2014, nr 4.   Google Scholar

Zawadzka-Pąk U.K., Cele prawa finansów publicznych a aksjologiczna analiza prawa – założenia oraz propozycja ujęcia badawczego, „Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem” 2024, nr 1.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-12-12

Cited By /
Share

Zawadzka-Pąk, U. K., & Lotko, E. (2025). Instrumenty ograniczania długu publicznego a możliwość zaciągania zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego na przykładzie miasta Białystok. Studia Prawnoustrojowe, (70). https://doi.org/10.31648/sp.11820

Urszula K. Zawadzka-Pąk 
Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0002-3774-4295
Ewa Lotko 
Uniwersytet w Białymstoku
https://orcid.org/0000-0001-6847-8308