Mechanizm rozliczenia kosztów związanych z udziałem kuratora spadku w postępowaniu sądowoadministracyjnym
Robert Talaga
Wojewódzki Sąd Administracyjny w PoznaniuAbstrakt
Kurator spadku zachowuje prawo do wynagrodzenia za wszystkie czynności jakie zostały przez niego podjęte w ramach sprawowanej funkcji. W istocie obejmują one również działania procesowe podejmowane przed sądem administracyjnym. Nie ma jednak możliwości wynagradzania kuratora spadku przez sąd administracyjny. Mechanizm rozliczenia takich kosztów przyznaje taki obowiązek jedynie sądowi spadku, który musi dodatkowo określić podmiot zobowiązany do pokrycia należności z tytułu sprawowanej kurateli. W wyjątkowych sytuacjach podmiotem zobowiązanym do pokrycia kosztów kurateli może być Skarb Państwa. Celem artykułu jest określenie konstrukcji przyznawania stosownych należności kuratorowi spadku w związku z jego funkcjonowaniem przed sądem administracyjnym, a także techniczne uwarunkowania ich transferu na rzecz osoby sprawującej funkcję kuratora spadku. Rozstrzygnięcie sądu spadku ma różne zastosowanie do podmiotów występujących w prowadzonej sprawie. W tym względzie można rozważać sytuacje, w których występują różne stosunki prawne łączące zarówno sąd spadku jak i kuratora spadku oraz podmioty zobowiązane do pokrycia wynagrodzenia i zwrotu poniesionych kosztów, a także dwa ostatnie podmioty. Nie wyklucza to również sytuacji, w której należy rozważyć możliwość tymczasowego pokrycia takich należności przez Skarb Państwa i następcze ich dochodzenie przez sąd spadku zgodnie z ustaleniami poczynionymi w granicach obowiązującego prawa. Wydane rozstrzygnięcie podlega zaskarżeniu w drodze apelacji. Takie prawomocne postanowienie w przedmiocie przyznanego wynagrodzenia i zwrotu kosztów poniesionych przez kuratora spadku może być również zmienione. Wymaga to spełnienia określonych przesłanek ustawowych (co nie jest łatwe) i wymaga w konsekwencji uwzględnienia w końcowym rozliczeniu finansowym kurateli spadku
Słowa kluczowe:
postępowanie cywilne, postępowanie przed sądami administracyjne, prawo do wynagrodzenia, zasady przyznawania wynagrodzenia, sądy administracyjne, sądy powszechneBibliografia
Bierć A., Zarys prawa prywatnego. Część ogólna, Wolters Kluwer, Warszawa 2018. Google Scholar
Brulińska M., Komentarz do art. 938, art. 939, art. 940, art. 941 k.p.c., [w:] J. Gołaczyński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, Lex a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012. Google Scholar
Ciepła H., Komentarz do art.939 K.p.c., [w:] H. Dolecki, T. Wiśniewski (red.), Kodeks postępowania cywilnego Tom IV Artykuły 730–1088, LEX a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2011. Google Scholar
Ereciński T., Apelacja w postępowaniu cywilnym, LexisNexis, Warszawa 2009. Google Scholar
Feliga P., Komentarz do art. 113 u.k.s.c., [w:] P. Feliga (red.), Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2015. Google Scholar
Flaga-Gieruszyńska K., Komentarz do art. 939 k.p.c., [w:] A. Zieliński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Komentarz do art. 506–1217, C.H. Beck, Warszawa 2006. Google Scholar
Flaga-Gieruszyńska K., Komentarz do art. 939 k.p.c., [w:] A. Zieliński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2012. Google Scholar
Gonera K., Komentarz do ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, LexisNexis, Warszawa 2006. Google Scholar
Gorajewski P., Kurator, likwidator i syndyk masy upadłości w postępowaniu sądowoadministracyjnym, [w:] Spółki jako strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Materiały z seminarium szkoleniowego dla asystentów. Naczelny Sąd Administracyjny, Warszawa, dnia 27 listopada 2017 roku, seria: Materiały Szkoleniowe 2018, nr 47. Google Scholar
Haak H., Haak-Trzuskawska A., Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Komentarz do art. 145–184, TNOiK, Toruń 2012. Google Scholar
Julke G., Komentarz do art.939 K.p.c., [w:] Z. Szczurek (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, Wyd. Currenda, Sopot 2017. Google Scholar
Korzan K., Koszty procesu z udziałem kuratora, „Palestra” 1968, nr 2. Google Scholar
Korzan K., Koszty postępowania cywilnego a nakłady państwa na utrzymanie wymiaru sprawiedliwości, Wyd. Prawnicze i Ekonomiczne „LEX”, Gdańsk 1992. Google Scholar
Krakowiak M., Komentarz do art. 939 k.p.c., [w:] J. Jankowski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie egzekucyjne. Komentarz do artykułów 758–1088, C.H. Beck, Warszawa 2011. Google Scholar
Łazarska A., Wynagrodzenie kuratora ustanowionego z urzędu, „Monitor Prawniczy” 2016, nr 6. Google Scholar
Łopuszyński A., Kurator w postępowaniu przed sądem rejestrowym, „Monitor Prawniczy” 2006, nr 3. Google Scholar
Manowska M., Rafalska A., Koszty procesu i koszty sądowe w postępowaniu cywilnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. Google Scholar
Margoński M., Kurator spadku, LexisNexis, Warszawa 2009. Google Scholar
Margoński M., Status prawny kuratora spadku. Glosa do uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2011 roku (III CZP 78/10), „Polski Proces Cywilny” 2012, nr 1. Google Scholar
Matusik G., Komentarz do art. 179 k.r.o., K. Osajda (red.), [w:] Komentarze Prawa Prywatnego tom V, Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, C.H. Beck, Warszawa 2017. Google Scholar
Mendrek A., Nowe unormowania kosztów sądowych w sprawach cywilnych wynikające z nowelizacji z 4.07.2019 r., „Palestra” 2019, nr 11–12.224 Robert Talaga Google Scholar
Mróz-Szarmach D., Rozliczanie kosztów udziału kuratora procesowego w postępowaniu cywilnym, „Pieniądze i Więź” 2017, nr 4. Google Scholar
Pietrzkowski H., Komentarz do art. 939 k.p.c., [w:] Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom V. Postępowanie egzekucyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2016. Google Scholar
Pokora A., Kilka uwag na temat relacji między syndykiem masy upadłościowej, a podmiotami zajmującymi analogiczne stanowisko oraz zagadnienia pozycji prawnej zarządcy odrębnego majątku w postępowaniu upadłościowym, [w:] A. Nowak (red.), Wokół problematyki cywilnoprocesowej. Studium teoretycznoprawne. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Profesora Kazimierza Korzana, Wyd. UŚ, Katowice 2001. Google Scholar
Politowicz K. A., Kurator „procesowy” czy „kurator dla doręczeń” – uwagi na tle art. 143–144 KPC, „Monitor Prawniczy” 2014, nr 3. Google Scholar
Stempniak A., Zarząd spadku nieobjętego w ujęciu przepisów KPC – cz. III, „Monitor Prawniczy” 2010, nr 20. Google Scholar
Szczechowicz J., Dopuszczalność apelacji w procesie cywilnym – wybrane zagadnienia, „Studia Prawnoustrojowe” 2018, nr 42. Google Scholar
Talaga R., Problematyka źródeł pokrycia wynagrodzenia kuratora spadku ustanowionego na wniosek sądu administracyjnego, „Acta Iuridica Lublinensia” 2019, cz. 28, nr 1. Google Scholar
Świeboda Z., Komentarz do art. 939 K.p.c., [w:] Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego. Część druga. Postępowania zabezpieczające i egzekucyjne, Lexis Nexis, Warszawa 2004. Google Scholar
Wengerek E., Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, Wyd. Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa 2009. Google Scholar
Zamojski Ł., Komentarz do art. 33 ustawy o KRS, [w:] Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2009. Google Scholar
Zieliński A., Komentarz do art. 5 u.k.s.c., [w:] Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Art. 98–124 K.P.C., C.H. Beck, Warszawa 2015. Google Scholar
Żyznowski T., Komentarz do art. 939 k.p.c., [w:] A. Marciniak, K. Piasecki (red.), Komentarz postępowania cywilnego. Tom III. Komentarz – art. 730–1088, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2015. Google Scholar
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu