Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości jako jedna z gwarancji funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym

Maciej Pisz

Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego


Abstrakt

Niniejszy artykuł ukierunkowany jest na przedstawienie zagadnienia udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w kontekście gwarancji funkcjonowania szeroko rozumianego społeczeństwa obywatelskiego. Rozważania prowadzone są w odniesieniu do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i zmierzają do ukazania zagadnienia udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości – expressis verbis przewidzianego przez polskiego ustrojodawcę na gruncie polskiej ustawy zasadniczej – jako jednej z szeregu gwarancji funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym. W ramach prowadzonych rozważań zostaje m.in. podjęta próba odpowiedzi na pytanie badawcze, czy zaaprobowane przez ustrojodawcę na gruncie Konstytucji RP ujęcie zagadnienia udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości może być uznane za dostateczną gwarancję dla skutecznego funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym.


Słowa kluczowe:

prawo konstytucyjne, obywatele, czynnik społeczny, społeczeństwo obywatelskie, ławnicy, wymiar sprawiedliwości


Banaszak B., Tokaj B., Feja-Paszkiewicz A. (red.), Aktualne problemy referendum, Warszawa 2016.   Google Scholar

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.   Google Scholar

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2017.   Google Scholar

Garlicki L., uwagi do art. 182, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 1999-2007, t. IV.   Google Scholar

Izdebski H., Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2007.   Google Scholar

Jaskiernia J., Referendum jako forma demokracji bezpośredniej w systemie aksjologicznym Rady Europy, [w:] B. Banaszak, B. Tokaj, A. Feja-Paszkiewicz, (red.), Aktualne problemy referendum, Warszawa 2016.   Google Scholar

Knoppek K., Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w postępowaniu cywilnym, „Ius Novum” 2014 (numer specjalny).   Google Scholar

Kowalewska-Borys E., Osińska A., Żukowska M., Udział czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości z perspektywy konstytucyjnej, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, z. 12.   Google Scholar

Kuciński J., Konstytucyjny ustrój państwowy Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003.   Google Scholar

Piotrowski R., Wstęp, [w:] R. Piotrowski (red.), Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, Warszawa 2021.   Google Scholar

Pisz M., Gwarancje realizacji konstytucyjnego prawa do petycji w kontekście ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach, „Przegląd Legislacyjny” 2016, nr 2.   Google Scholar

Pisz M., Obywatelska inicjatywa ustawodawcza z art. 118 ust. 2 Konstytucji RP oraz europejska inicjatywa obywatelska – przedstawienie i porównanie obu instytucji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 11.   Google Scholar

Pisz M., Zasada społeczeństwa obywatelskiego, [w:] M. Pisz, P. Ochmann, R. Piotrowski (red.), Prawo konstytucyjne. Kompendium, wyd. II, Warszawa 2018.   Google Scholar

Rytel-Warzocha A., Uziębło P., Kilka uwag o referendum ogólnokrajowym (wnioski de lege ferenda w oparciu o doświadczenia referendum z 2015 r.), [w:] B. Tokaj, A. Feja-Paszkiewicz, B. Banaszak (red.), Aktualne problemy referendum, Warszawa 2016.   Google Scholar

Sójka-Zielińska K., Drogi i bezdroża prawa, Wrocław 2000.   Google Scholar

Tokarczyk R. A., Komparatystyka prawnicza, Kraków–Lublin 1997.   Google Scholar

Wołpiuk W. J., Kuciński J., Zasady ustroju politycznego państwa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Warszawa 2012   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-03-21

Cited By /
Share

Pisz, M. (2022). Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości jako jedna z gwarancji funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w polskim prawie konstytucyjnym . Studia Prawnoustrojowe, (55). https://doi.org/10.31648/sp.7174

Maciej Pisz 
Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego