Concepts of administration science in Polish administrative thought of the 19th century and their influence on its contemporary approach
Abstract
The Polish science of administration developed in the 19th century, especially in its second half, which was due to the inspiration from the concepts of German and French scientists. First, it is worth pointing out the views of
A. Okolski, J.B. Oczapowski and F. Kaspark and T. Pilat, who were the first in Polish science to separate the concepts of both the science of administrative law and the science of administration. Their achievements include both legal
and non-legal approaches to the science of administration. The aim of the article is to indicate the influence of the views expressed at that time on the concepts of later and current scholars. It should be recognized that the views
discussed fit into the classic approach to the science of administration, also shared today by some scholars. It is worth noting that the very concept of administration science is currently understood in various ways, so recalling
this 19th-century approach seems to be extremely important.
Keywords:
administrative law, administration science, Józef Bohdan Oczapowski, Antoni Okol- ski, Franciszek Kasparek, Tadeusz PilatReferences
Błaś A., Studia z nauki administracji i prawa administracyjnego, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Seria Prawo” 1998, nr 263. Google Scholar
Dobkowski J., W obronie nauki administracji, „Prawo i więź” 2022, Nr 1 (39). Google Scholar
Franciszek Kasparek, s. 2–3, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/23634/szlachta_franciszek_ksawery_kasparek_2015.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 22.09.2023 r.). Google Scholar
Izdebski J., Metody badawcze nauk administracyjnych, [w:] Współzależność dyscyplin badawczych w sferze administracji publicznej, S. Wrzosek, M. Domagała, T. Stanisławski i in (red.)., Warszawa 2010. Google Scholar
Jeżewski J., Nauka administracji w pracach Tadeusza Bigo i Franciszka Longschams de Berier, [w:] Księga z okazji 35-lecia Instytutu Nauk Administracyjnych Uniwersytetu Wrocławskiego, J. Boć (red.), Wrocław 2007 Google Scholar
Jeżewski J., Administracja publiczna jako przedmiot badań [w:] Nauka administracji, J. Boć (red.), Wrocław 2013. Google Scholar
Kacprzak P., Geneza, rozwój i nauka prawa administracyjnego w Polsce, PWSZ IPiA Studia Lubuskie 2009, t. V. Google Scholar
Kasparek F., Podręcznik z Prawo polityczne ogólne z uwzględnieniem austriackiego razem ze wstępna nauką o państwie, tom I i II, Kraków 1877, 1881. Google Scholar
Kieniewicz S., Zamknięcie okresu powstań narodowych [w:] Historia Polski, t. 2, 1764–1864, red. T. Manteuffel, Warszawa 1959. Google Scholar
Longchamps F., Założenia nauki administracji, Wrocław 1991. Google Scholar
Langrod J.S., Instytucje prawa administracyjnego. Zarys części ogólnej, reprint, Kraków 2003. Google Scholar
Leśniodorski B., Sobociński W., Sawicki J., Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1963. Google Scholar
Malec J., Studia z dziejów administracji nowożytnej, Kraków 2023. Google Scholar
Mielczarek-Mikołajów J., Pojęcie nauki administracji u przedstawicieli polskiej myśli administracyjnej w II połowie XIX wieku, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie” 2014/8. Google Scholar
Motow I., Ponadczasowość inicjatyw reformatorskich Fryderyka Skarbka w resocjalizacji, Prace naukowe Akademii im Jana Długosza w Częstochowie 2016, t. XXV . Google Scholar
Niżnik-Dobosz I., Dobosz P., Pilat T., Wstęp merytoryczny, [w;] Nauka administracji, (opracowanie merytoryczne oraz wstęp merytoryczny I. Niżnik Dobosz, P. Dobosz), Kraków 2023 s. 11-12. Google Scholar
Ochendowski E., Pierwszy podręcznik prawa administracyjnego w stulecie wydania podręcznika Antoniego Okolskiego, „Organizacja – Metody – Technika” 1981/1. Google Scholar
Oczapowski J.B., Policyści zeszłego wieku i nowożytna nauka administracji. Przyczynki do dziejów tej nauki, Warszawa 1882. Google Scholar
Okolski A., Wykład prawa administracyjnego oraz prawa administracyjnego obowiązującego w królestwie polskim, Warszawa t. 1 – 1880, t. 2 – 1882, t. 3 – 1884 Google Scholar
Pilat T., Nauka administracji, (opracowanie merytoryczne oraz wstęp merytoryczny I. Niżnik Dobosz, P. Dobosz), Kraków 2023. Google Scholar
Pilat T., Reprint Nauka administracyi według wykładów T. Pilata, Lwów 1880, [w:] T. Pilat, Nauka administracji, (opracowanie merytoryczne oraz wstęp merytoryczny I. Niżnik Dobosz, P. Dobosz), Kraków 2023, s. 10-11. Google Scholar
Pol K., Poczet prawników polskich, Warszawa 2000. Google Scholar
Pol K., Antoni Okolski, „Samorząd Terytorialny” 2000/7–8. Google Scholar
Skarbek F., Gospodarstwo narodowe zastosowane, czyli nauka administracji, Warszawa 1821. Google Scholar
Skubała-Tokarska Z., Tokarski Z., Uniwersytety w Polsce: rys historyczny, Warszawa 1972. Google Scholar
Służewski J., Zarys nauki administracji, Warszawa 1978. Google Scholar
Smyk G., Początki polskiej szkoły prawa administracyjnego, „Studia Iuridica Lublinensia” 2013/19. Google Scholar
Sobociński W., Wydział Prawa w Uniwersytecie Warszawskim 1816–1830 i Szkole Głównej [w:] B. Leśniodorski, W. Sobociński, J. Sawicki, Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1963. Google Scholar
Szadok-Bratuń A., Okres narodzin polskiej nauki prawa administracyjnego [w:] Prawo administracyjne, J. Boć (red.), Wrocław 2007. Google Scholar
Szlachta B., Franciszek Ksawery Kasparek (1844–1903) [w:] Uniwersytet Jagielloński. Złota Księga Wydziału Prawa i Administracji, J. Stelmach, W. Uruszczak (red.), Kraków 2000. Google Scholar
Szczepański J., Sora M., Fryderyk Florian Skarbek, Biblioteka Edukacyjna Centrum Pieniądza NBP. Biografie, Warszawa 2022. Google Scholar
Szreniawski, Wstęp do nauki administracji, Lubin 2004. Google Scholar
Wielka powszechna encyklopedia ilustrowana, A. Brückner (red.), seria II, t. V–VI Google Scholar
Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764–1989, Warszawa 2007 Google Scholar
Wrzosek S., System administracja publiczna. Systemowe determinanty nauki administracji, Lublin 2008 Google Scholar
Wrzosek S., Związki nauki administracji z innymi dyscyplinami wiedzy, [w:] Administracja publiczna pod rządami prawa. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. dra hab. Adama Błasia, J. Korczak (red.), Wrocław 2016. Google Scholar
