Prawne regulacje dotyczące umowy ubezpieczenia morskiego obowiązujące w pierwszych latach Polski Ludowej

Judyta Agnieszka Dworas-Kulik

Katedra Historii Ustroju i Prawa, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
https://orcid.org/0000-0002-1990-5497


Abstract

The marine insurance increased the security of sea transactions and served to secure credit transactions. They were instrumental in the development of maritime business operations. For the above reasons, this article sets out to
provide a historical-legal of maritime law regulations governing the institution of marine insurance contracts, operative in Poland from 1920 until maritime law was unified in 1961. In the available literature, there are many studies on maritime law after 1962. The earlier period has not been discussed more in detail, but only mentioned, which is the reason for undertaking the presented topic. Therefore, it will attempt to explain the essence and meaning of the marine insurance contract and indicate what was the subject and object of the contract in maritime legislation of the People’s Republic of Poland. A detailed analysis of the maritime insurance regulations indicated that the Polish regulations were more transparent, explicit and detailed, and thus did not require additions out of code, as was the case with the post-German legislation. Nevertheless, they continued the solutions adopted earlier and systematized them in a legal act. Therefore, for the Polish regulation of marine insurance, mainly the German solutions from the turn of the 19th and 20th centuries were relevant, and were the source of contemporary Polish formal and legal regulations in this area.


Keywords:

marine insurance policy, maritime shipping, property insurance, maritime risk, compensation for a loss.


Adamowicz M., Ubezpieczenia morskie, [in:] Leksykon prawa morskiego 100 podstawowych pojęć, ed. Dorota Pyć, Iwona Zużewicz-Wiewiórowska, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2013, s. 556-565.   Google Scholar

Bednaruk W., Odpowiedzialność dyscyplinarna pośredników ubezpieczeniowych w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, „Teka Komisji Prawniczej Oddział PAN w Lublinie” 2020, Vol. 13, No. 1, p. 13-20.   Google Scholar

Bull J.W., An Introduction to Safety at Sea, Brown, Son & Ferguson, Glasgow 1966.   Google Scholar

Codification Commission. Report of the President of the Codification Commission, 1 June 1932–31 March 1934, [in:] Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Dział Ogólny, vol. 1, bk. 16, Wydawnictwo Urzędowe Komisji Kodyfikacyjnej, Warsaw 1934.   Google Scholar

Codification Commission. Report of the President of the Codification Commission, 1 June 1934–31 March 1937, [in:] Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Dział Ogólny, vol. 1, bk. 17, Wydawnictwo Urzędowe Komisji Kodyfikacyjnej, Warsaw 1937.   Google Scholar

Dworas-Kulik J., Budowa portu w Gdyni jako gwarancja niezależności odrodzonej Polski, [in:] Logos i Ethos w Polityce. Księga Jubileuszowa Profesora Stanisława Wójcika, eds. A. Łukasiewicz-Turecka, K. Słowiński, Wydawnictwo KUL, Lublin 2020, pp. 145-154.   Google Scholar

Dworas-Kulik J., Rzeczowe zabezpieczenie wierzytelności morskich w międzywojennej Polsce, „Roczniki Nauk Prawnych” 2018, Vol. 28, No. 3, p. 35-48.   Google Scholar

Dworas-Kulik J., Przywilej morski w Polsce w okresie międzywojennym na tle porównawczym, „Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa KUL” 2018, Vol. 13, No. 2, p. 65-76.   Google Scholar

Fischer G., Deutsche Seeversicherungs – Gesellschaft von 1914, „Weltwirtschaftliches Archiv” 1916, Vol. 7, p. 31.   Google Scholar

Górski W., Zagadnienia prawne ubezpieczeń morskich, „Technika i Gospodarka Morska” 1961, Vol. 11, No. 2, p. 42-45.   Google Scholar

Huget M., Ubezpieczenia przewozów morskich, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1960.   Google Scholar

Kasperski W., System ubezpieczeń gospodarczych w międzywojennej Polsce, Wydawnictwo SAWP KUL, Lublin 2019.   Google Scholar

Kiedrowski W., Sądownictwo handlowe, „Głos Sądownictwa” 1936, Vol. 8, No. 11, pp. 882-885.   Google Scholar

Kopyra J., Krawiec G., Umowa ubezpieczenia morskiego – zagadnienia wprowadzające, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka” 2004, Vol. 11, p. 24-26.   Google Scholar

Kruczalak K., Morskie prawo handlowe. Zagadnienia wybrane, Wydawnictwo Instytutu Morskiego, Gdańsk – Szczecin 1992.   Google Scholar

Litwiński L., Handel morski w praktyce: zwięzły podręcznik opatrzony morskim słownikiem handlowym polsko – angielsko – francusko – niemieckim w oprac. Członków Sekcji Studium Morskiego przy Kole Studentów Polaków w Antwerpji, nakł. Instytutu Wydawniczego Szkoły Morskiej, Tczew 1928.   Google Scholar

Łopuski J., Encyklopedia podręczna prawa morskiego, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1982.   Google Scholar

Łopuski J., Prawo morskie dla oficerów marynarki handlowej i rybołówstwa, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1965.   Google Scholar

Majewski A., Prawo morskie, Instytut Wydawniczy Szkoły Morskiej, Gdynia-Tczew 1930.   Google Scholar

Matysik S., Podręcznik prawa morskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1963.   Google Scholar

Mirza-Kryczyński L., Polskie Stowarzyszenie Prawa Morskiego, „Głos Sądownictwa” 1936, Vol. 8, No. 11, p. 892-898.   Google Scholar

Młynarczyk J., Ze studiów nad historią polskiego prawa morskiego, “Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu” 2012, Vol. 19, No. 3, p. 13-26.   Google Scholar

Montalbetti E., Ubezpieczenia morskie, nakł. Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, Warszawa 1948.   Google Scholar

Ohling H., Erläuterungen zu den Allgemeinen Deutschen Seeversicherungs- Bedingungen (ADS), [in:] Export-Import-Spedition, Gabler Verlag, Wiesbaden, pp. 141 – 189.   Google Scholar

Ohling J., Erläuterungen zu den AllgemeinenDeutschen Seeversicherungs-Bedingungen (ADS), [in:] Handbuch Export-Import-Spedition, Gabler Verlag, Wiesbaden 1986, pp. 253 – 302.   Google Scholar

Pappenheim M., Das Recht der Seeversicherung. Ein Kommentar zu den Allgemeinrn Deutschen Seeversicherungs – Bedingungen, “Weltwirtschaftliches Archiv” 1923, Vol. 19, pp. 146 – 148.   Google Scholar

Parczewski J.I., Historia rozwoju sądownictwa w Gdyni i na polskim wybrzeżu, „Głos Sądownictwa” 1936, Vol. 8, No. 11, pp. 826-833.   Google Scholar

Petyniak-Sanecki K. Ubezpieczenie morskie, „Morze. Organ Ligi Morskiej i Rzecznej” 1926, Vol. 3, Vol. 12, pp. 12-14.   Google Scholar

Polskie przepisy morskie, ed. Zbigniew Toczyski, Księgarnia F. Hoesicka, Warsaw 1933.   Google Scholar

Popiela W., Ubezpieczenia i wypadki morskie, Wydawnictwo WSM, Szczecin 1980.   Google Scholar

Schencking F., Entwicklungsmöglichkeiten privater Krankenversicherung. Zur Rekonstruktion des Versicherungsbegriffes, Deutscher Universitätsverlag, Wiesbaden 1999.   Google Scholar

Sowiński W., Prawo handlowe morskie w zarysie, Książnica Atlas, Lwów 1935.   Google Scholar

Speichert W., Izby Morskie, „Głos Sądownictwa” 1936, vol. 8, no 11, pp. 851-856.   Google Scholar

Sułkowski J., Prace nad kodeksem morskim i rzecznym w okresie międzywojennym, „Technika i Gospodarka Morska” 1962, Vol. 1, No. 2, p. 53-54.   Google Scholar

Zaorski K., Udział Bronisława Hełczyńskiego w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2018, Vol. 17, No. 1, p. 309-344.   Google Scholar

Z-Cz. E., Organizacja Urzędów Marynarki Handlowej i portów, „Morze. Organ Ligi Morskiej i Kolonialnej” 1926, Vol. 3, No. 11, p. 3.   Google Scholar


Published
2024-03-19

Cited by

Dworas-Kulik, J. A. (2024). Prawne regulacje dotyczące umowy ubezpieczenia morskiego obowiązujące w pierwszych latach Polski Ludowej. Studia Prawnoustrojowe, (63). https://doi.org/10.31648/sp.9385

Judyta Agnieszka Dworas-Kulik 
Katedra Historii Ustroju i Prawa, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
https://orcid.org/0000-0002-1990-5497