Szkoda antymonopolowa. Zakres pojęciowy oraz przesłanki odpowiedzialności
Abstrakt
Celem niniejszego opracowania jest próba rekonstrukcji pojęcia szkody antymonopolowej, którego genezy poszukiwać należy w Dyrektywie 2014/104/UE z 26 listopada 2014 r. w sprawie niektórych przepisów regulujących dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia prawa konkurencji państw członkowskich i Unii Europejskiej oraz implementującej ustawie z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji. Ze względu na specyfikę przedmiotu regulacji ustawy w opracowaniu odwołano się do orzecznictwa unijnego oraz krajowego, uwzględniając dorobek doktryny z obszaru prawa cywilnego materialnego. W pracy podjęto próbę oceny przyjętych regulacji, w szczególności ich celowości pod kątem poprawy sytuacji poszkodowanych deliktem antykonukrencyjnym. W prowadzeniu analiz wykorzystano metodę dogmatycznoprawną oraz w ograniczonym zakresie prawnoporównawch.
Na tle przeprowadzonych analiz kształtuje się wniosek, że szkoda antymonopolowa w ogólnej konstrukcji nie odbiega od szkody w ujęciu cywilistycznym. Jednak należy zwrócić uwagę na domniemania wprowadzone w przepisach ustawy o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji, które miały uatrakcyjnić prywatnoprawny tryb dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia prawa konkurencji; w szczególności na domniemanie szkody antymonopolowej na skutek naruszenia prawa konkurencji oraz przerzucenia nadmiernego obciążenia.
Słowa kluczowe:
prawo cywilne, prawo konkurencji, prawo prywatne, szkoda, szkoda antymonopolowaBibliografia
Blicharz R., Horubski K., Pawełczyk M. [w:] Publiczne prawo gospodarcze, System Prawa Administracyjnego tom 8B (red.) Hauser R., Niewiadomski Z., Wróbel A., Warszawa 2014; Google Scholar
Drzewicka K., Gulińska A. [w:] Ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej naruszeniem prawa konkurencji. Komentarz, (red.) Lis-Zarrias K., Machnikowski P., Warszawa 2018; Google Scholar
Franck J., [w:] Wettbewerbsrecht, (red.) Immenga U., Mestmäcker E., Muenchen 2020; Google Scholar
Fuchs B. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353-534), (red.) M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018; Google Scholar
Hulicki M. [w:] Aktualne wyzwania prawa własności intelektualnej i prawa konkurencji. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Michałowi du Vallowi, (red.) Kasprzycki D., Ożegalska-Trybalska J., Warszawa 2015; Google Scholar
Kaliński M., Szkoda na mieniu, Warszawa 2008; Google Scholar
Kaczan D., Pomiędzy zasadą jedności szkody a teorią wielości szkód - głos w dyskusji, St.Iur.Torun. 2016, nr 2; Google Scholar
Koch A. [w:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626.,(red.) M. Gutowski, Warszawa 2022; Google Scholar
Koch A., Związek przyczynowy jako podstawa odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym, Warszawa 1975; Google Scholar
Kohutek K., Jakie szkody można przypisać naruszycielom prawa konkurencji? – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 12.12.2019 r., C-435/18, Otis GmbH i in. przeciwko Land Oberösterreich i in., „Europejski Przegląd Sądowy” 2020 nr 4; Google Scholar
Kohutek K., Obrona passing-on w procesie naprawienia szkody antymonopolowej: analiza krytyczna na tle unormowań dyrektywy, orzecznictwa oraz instytucji prawa cywilnego, Transformacje Prawa Prywatnego 3/2020; Google Scholar
Kohutek K., Szkoda antymonopolowa. Zasady odpowiedzialności oraz dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, Warszawa 2018; Google Scholar
Karaszewski G. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, (red.) Ciszewski J., Nazaruk P., Warszawa 2019; Google Scholar
Król-Bogomilska M. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, (red.) Skoczny T., Warszawa 2014; Google Scholar
Machnikowski P. [w:] Zarys prawa cywilnego, (red.) E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2016; Google Scholar
Olejniczak A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, (red). Kidyba A., Warszawa 2014; Google Scholar
Olejniczak A., Radwański Z., Zobowiązania, 2008; Google Scholar
Richman D. C., Antitrust Standing, Antitrust Injury, and the Per Se Standard, 93 YALE L. J. 1309 (1984); Google Scholar
Stawicki A. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, wyd. II, (red.) Stawicki E., Warszawa 2016; Google Scholar
Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1998 Google Scholar
Wolski D. [w:] Roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji. Komentarz, (red.) Piszcz A., Stawicki A., Wolski D., Warszawa 2018; Google Scholar
Tworkowska – Baraniuk A., Zapolska K., Prywatnoprawny tryb egzekwowania zakazów praktyk ograniczających konkurencję, Studia Prawnoustrojowe 2017 (35); Google Scholar
