Właściwość wojewody w zakresie kontroli i cenzury w czasie stanu wojennego
Mirosław Karpiuk
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów w terenie został wyposażony w szereg kompetencji, w tym w zakresie obronności, bezpieczeństwa i porządku publicznego. Nie tylko zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji publicznej działających w województwie, ale też w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa kieruje ich działalnością. Zadania w zakresie kontroli i cenzury również są wykonywane w przypadku zagrożenia (zewnętrznego) bezpieczeństwa państwa na rzecz przywrócenia jego normalnego funkcjonowania, z tym że są skierowane nie do podmiotów administracyjnych, a osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.Celem artykułu jest wskazanie statusu wojewody jako organu kontroli i cenzury w czasie stanu wojennego. Uprawnienia przedstawiciela Rady Ministrów w województwie w tym zakresie oddziałują na sferę wolności i praw człowieka i obywatela, w związku z czym nie podlegają one wykładni rozszerzającej.Wojewoda w ramach działań podejmowanych na rzecz bezpieczeństwa państwa jest uprawniony do ingerowania w drodze decyzji, w sferę wolności i praw jednostki. Ingerencja ta nie ma jednak charakteru dowolnego, musi on ściśle przestrzegać w tym zakresie litery prawa, a jego działania muszą zmierzać do przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa. Instrumenty służące ograniczeniu wolności i praw człowieka i obywatela nie mogą być nadużywane.
Słowa kluczowe:
prawo administracyjne , wojewoda, kontrola, cenzura, stan wojennyBibliografia
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2009. Google Scholar
Bolek T., Dobruk M., Ustawa o kontroli w administracji rządowej. Komentarz z wzorami dokumentów, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2018. Google Scholar
Brzozowska-Pasieka M., Olszyński M., Pasieka J., Prawo prasowe. Komentarz praktyczny, Lexis Nexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Czuryk M., Podstawy prawne bezpieczeństwa narodowego w stanie kryzysu i wojny, „Roczniki Nauk Społecznych” 2013, nr 3. Google Scholar
Forenc-Szydełko E., Prawo Prasowe. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013. Google Scholar
Gaj M., Laprus-Bałuka T., Zaborowska A., Prawo pocztowe. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2017. Google Scholar
Gizicki W., Stany nadzwyczajne w systemie bezpieczeństwa Polski, [w:] System bezpieczeństwa narodowego RP. Wybrane problemy, W. Kitler, K. Drabik, I. Szostek (red.), AON, Warszawa 2014. Google Scholar
Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Wróbel A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2020. Google Scholar
Karpiuk M., Kształtowanie się instytucji stanów nadzwyczajnych w Polsce, WSM, Warszawa 2013. Google Scholar
Karpiuk M., Prokop K., Sobczyk P., Ograniczenie korzystania z wolności i praw człowieka i obywatela ze względu na bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny, Unitas, Siedlce 2017. Google Scholar
Knysiak-Sudyka H., Skarga i skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Komentarz. Orzecznictwo, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2021. Google Scholar
Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz do art. 1-60, M. Karpiuk, P. Krzykowski, A. Skóra (red.), UWM, Olsztyn 2020. Google Scholar
Kostrubiec J., Kontrola w administracji publicznej, [w:] Administracja publiczna i prawo administracyjne w zarysie, M. Karpiuk, J. Kowalski (red.), Iuris, Warszawa-Poznań 2013. Google Scholar
Kostrubiec J., Sztuczna inteligencja a prawa i wolności człowieka, IWS, Warszawa 2021. Google Scholar
Kostrubiec R., Ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanów nadzwyczajnych w polskim porządku konstytucyjnym, [w:] Bezpieczeństwo narodowe Rzeczypospolitej Polskiej. Wybrane zagadnienia prawne, M. Karpiuk, K. Orzeszyna (red.), WSM, Warszawa 2017. Google Scholar
Krasuski A., Prawo telekomunikacyjne. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2015. Google Scholar
Lewandowska K., Lewandowski T., Ustawa o kontroli w administracji rządowej. Komentarz, Lexis Nexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Obronność, bezpieczeństwo i porządek publiczny. Komentarz do wybranych przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, M. Karpiuk, P. Sobczyk (red.), UWM, Olsztyn 2018. Google Scholar
Pacak M., Zmorek K., Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie. Komentarz, Lexis Nexis, Warszawa 2013. Google Scholar
Pikulski S., Szczechowicz K., Podsłuch telefoniczny w ustawie o Policji a ochrona prawa człowieka do poszanowania tajemnicy komunikowania się i życia prywatnego, „Studia Prawnoustrojowe” 2008, nr 8. Google Scholar
Polinceusz M., Stany nadzwyczajne – zasady i zakres działania terenowych organów administracji publicznej w województwie, [w:] Służby i formacje mundurowe w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej, E. Ura, S. Pieprzny (red.), RS Druk, Rzeszów 2010. Google Scholar
Prawo pocztowe. Komentarz, T. Skoczny, A. Piszcz, M. Chołodecki (red.), C.H. Beck, Warszawa 2018. Google Scholar
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013. Google Scholar
Ustawa o kontroli w administracji rządowej. Komentarz, K. Chałubińska-Jentkiewicz, M. Nowikowska (red.), C.H. Beck, Warszawa 2021. Google Scholar
Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie. Komentarz, P. Drembkowski, M. Ślusarczyk (red.), C.H. Beck, Warszawa 2022. Google Scholar
Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie. Komentarz, M. Czuryk, M. Karpiuk, M. Mazuryk (red.), Elipsa, Warszawa 2012. Google Scholar
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Liber, Warszawa 2008. Google Scholar
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
