Duchowo-moralne wyzwania starości
Antonii Jucewicz
Katedra Teologii Moralnej i Etyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-7047-0855
Abstrakt
Starość, jak każdy etap życia, jest dla chrześcijanina wyzwaniem duchowo-moralnym. Pierwszym wymogiem moralnym odnośnie do starości jest pogodzenie się ze swoim wiekiem i wynikającą z niego kondycją psychofizyczną. W świetle poczynionych analiz wykazano, że pełną i prawdziwą akceptację starości może dokonać jedynie ten, komu towarzyszy nadzieja na życie wieczne. Wiara religijna bowiem pomaga w akceptacji starości i konieczności śmierci. W perspektywie chrześcijańskiej ludzka egzystencja nie zamyka się horyzontem doczesności, ale towarzyszy jej nadzieja wiecznotrwałej komunii z Bogiem. W okresie starości ważnym zadaniem moralnym jest przyjęcie właściwych priorytetów. Bardzo ważne jest świadome zmierzanie do uzyskania wewnętrznej autonomii, polegającej na wyzwoleniu się egocentryzmu i tego wszystkiego, co zagraża rozwojowi ludzkiemu i chrześcijańskiemu. Poważnym wyzwaniem duchowym w tym okresie jest przygotowanie się na śmierć. W obliczu starości i umierania chrześcijanin znajduje oparcie w Bogu. Świadomość obecności Boga pozwala mu w pokoju przyjmować koniec swego doczesnego istnienia. Śmierć jest chwilą spotkania z Bogiem. Dlatego wierzący bez lęku przygotowuje się na przejście. W ten sposób chrześcijanin w podeszłym wieku, także w swoim niedołęstwie i starczej bezradności, staje się znakiem nadziei dla innych. Świadczy bowiem swoją osobą, że życie, mimo cierpienia i trudu, naznaczone brakami i słabościami, może być wypełnione i „kompletne”.
Słowa kluczowe:
starość, starzenie się, umieranie, moralność, duchowość, śmierćBibliografia
Deeken A., Gdy przychodzi starość, tłum. M. Figarski, Kraków 1977.
Dubois-Dumée J.P., Starzeć się pięknie, tłum. B. Stefaniak, Poznań 2004.
Grün A., Co nas czeka po śmierci, tłum. Ł. Masny, Częstochowa 2008.
Grün A., Pokochaj swój wiek. Sztuka starzenia się, tłum. Ł. Masny, Częstochowa 2009.
Guèrin P., Wiek dojrzały jako wyzwanie duchowe, tłum. P. Rak, Kraków 2003.
Jan Paweł II, List Ojca Świętego Do moich braci i sióstr – ludzi w podeszłym wieku, Poznań 1999.
Jung C.G., Gesammelte Werke Bd. VIII, Zürich 1967.
Jung J.G., Seele und Tod, w: tenże, Gesammelte Werke, t. 8, Zürich 1967.
Leclercq J., Radość zmierzchu, tłum. E. Burska, Warszawa 1978.
Marcel G., Być i mieć, tłum. P. Lubicz, Warszawa 1962.
Marcel G., Homo viator. Wstęp do metafizyki nadziei, tłum. P. Lubicz, Warszawa 1984.
Nagórny J., Nadzieja chrześcijańska wobec wyzwań współczesności, w: J. Nagórny, M. Pokrywka (red.), Nadzieja chrześcijańska a nadzieje ludzkie, Lublin 2003.
Pelanowski A., Umieranie ożywiające – czyli poradnik dla tych, którzy umierać nie chcą, a umrzeć muszą, Wrocław 2005.
Ratzinger J., Śmierć i życie wieczne, tłum. M. Węcławski, Warszawa 2000.
Romaniuk K., Lata podeszłe i starość według Biblii, Warszawa 1993.
Sujak E., Rozważania o ludzkim rozwoju, Kraków 1987.
Tillich P., Dynamika wiary, tłum. A. Szostkiewicz, Poznań 1987.
Vanier J., Mężczyzną i niewiastą stworzył ich do prawdziwej miłości, tłum. M. Żurowska, Kraków 1989.
Katedra Teologii Moralnej i Etyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-7047-0855