Dziecko z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w rodzinie. Inspiracje metodyczne wychowania religijnego
Barbara Rozen
Katedra Nauk o Rodzinie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0001-6321-0492
Abstrakt
Wprowadzanie w życie wiarą osób z niepełnosprawnością intelektualną wymaga ciągłego namysłu i szukania właściwej drogi postępowania dydaktycznego. Dokumenty Kościoła i ortodydaktyka wytyczają drogę metodyce wychowania religijnego i służą rodzinie, która jest najbardziej cennym środowiskiem wzrastania człowieka. Stopniowo też dokonuje się ewolucja w społecznej mentalności na temat osób z zaburzeniami umysłowymi zmierzająca ku dobrze rozumianej integracji, normalizacji i personalizacji. To oznacza respektowanie ich praw do aktywnego udziału na wszystkich płaszczyznach życia społecznego i implikuje potrzebę poszukiwań w zakresie najbardziej satysfakcjonujących form wzajemnego zrozumienia i współpracy. O rozwoju dziecka decyduje właściwa opieka i stymulacja jego potencjału rozwojowego. Odwoływanie się do sił i możliwości, które tkwią w samej naturze człowieka, jest warunkiem skuteczności oddziaływań wychowawczych i terapeutycznych. Trzeba te siły odkrywać w dziecku i odwoływać się do nich w procesie wychowawczym.
Słowa kluczowe:
rodzina, dziecko, niepełnosprawność intelektualna, wychowanie, wiara, komunikacja pierwotnaBibliografia
Brem G., Hein I., Glauben ins Spiel bringen, Werkstattbuch Erzählfiguren, Schwabenverlag, 2003.
Charytański J., Duszpasterskie problemy bierzmowania, w: J. Charytański, W kręgu zadań i treści katechezy, Kraków 1992.
Gebert U., Opieka duszpasterska nad ludźmi z głębszym upośledzeniem umysłowym. Możliwości i granice, Horyzonty Wiary 9 (1991).
Halik R., Niezwykła moc imienia. Wywiad z dr Ireną Majchrzak, twórczynią Odmiennej Metody Nauki Czytania, Bliżej Przedszkola 2010, nr 12.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o katechizacji w naszych czasach „Catechesi tradendae” (1979), Kielce 1990.
Jan Paweł II, Encyklika o pracy ludzkiej Laborem exercens (1981), Wrocław 1983.
Janosz B., Poradnik do nauki religii w szkole podstawowej i gimnazjum dla upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, Tarnów 2001.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallottinum 1994.
Kaupeny T., Gottesdienstgestaltung, Messgestaltung, religiöse Vermittlung, Referat wygłoszony dla katechetów diecezji wiedeńskiej w Wiedniu, 28.11.1996.
Kodeks Prawa Kanonicznego, Pallottinum 1984.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2010.
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Dyrektorium ogólne o katechizacji, 1997, Pallottinum 1998.
Koselska-Kubiak H., Metodyka pracy katechetyczno-duszpasterskiej z osobami z głębszą i głęboką niepełnosprawnością umysłową. Referat wygłoszony na Konferencji Międzynarodowej w Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie na Wydziale Teologicznym 17.10.2007 r. [tekst niepublikowany].
Lausch K., Wychowanie religijne uczniów głębiej upośledzonych umysłowo, w: Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym, cz. I, Warszawa 2001.
Lausch K.M., Teoretyczne podstawy katechizacji osób upośledzonych umysłowo, Warszawa 1987.
Lausch-Żuk J., Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umysłowym, w: W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, Poznań 2001.
Lubczak A., Program stymulowania rozwoju dzieci z głębszą i głęboką niepełnosprawnością umysłową za pomocą muzyki, Oligokatecheza 3 (2005).
Nowak W., Celebrowanie liturgii z osobami niepełnosprawnymi, w: C. Kosakowski, C. Rogowski (red.), Wielowymiarowość edukacji osób z niepełnosprawnością, Olsztyn 2005.
Piszczek M, Terapia zabawą, terapia przez sztukę, Warszawa 1997.
Pius XI, Encyklika o chrześcijańskim wychowaniu młodzieży „Divini illius magistri”. 31.12.1929, Poznań 1932.
Rozen B., Edukacja religijna osób z niepełnosprawnością intelektualną. Studium pedagogiczno-religijne, Olsztyn 2008.
Sacher W., Wczesnoszkolna edukacja muzyczna, Kraków 1997.
Sobór Watykański II, Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim „Gravissimum educationis”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 1968.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Kraków 1962.
Wojtyła K., Odezwa na rozpoczęcie VII roku Wielkiej Nowenny, w: Nauczyciel i Pasterz. Listy pasterskie. Komunikaty. Zarządzenia. 1959-1978, Rzym 1987.
Katedra Nauk o Rodzinie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0001-6321-0492
