Aksjologia biskupa Tadeusza Płoskiego
Ryszard A. Podgórski
Katera Socjologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Ks. F. Szrajbera 11,10, 007 OlsztynAbstrakt
Aksjologia buduje świat postępu ludzkiego ducha, w którym wyraża się prawda, dobro, piękno, miłość, szacunek dla człowieka. Na te wartości wskazywał ks. biskup Tadeusz Płoski, widząc w nich możliwości przezwyciężenia i urzeczywistnienia dobra w świecie współczesnym. Treści, które wynikały z wartości, stanowią wykładnię realizacji ducha ludzkiego i żywego uczestnictwa człowieka w życiu Boga. Efektem przepojenia człowieka prawdą i dobrem oraz miłością jest zawsze wyjście człowieka z samego siebie, poza własne ciasne granice. Człowiek w uniesieniu duchowym poprzez świat aksjologiczny wychodzi z siebie, by żyć „powyżej” własnego poziomu, w przestrzeni samego Boga. Wewnętrzny dialog człowieka z Bogiem znajduje odzwierciedlenie w zewnętrznej rzeczywistości człowieka. Zewnętrzne oznaki są dramatyczne, bo to walka dobra i złem. Jednakże ks. biskup Płoski nie nakazuje człowiekowi walczyć ze złem, ale budować w sobie przestrzeń dobra tak, aby dobro mogło „rodzić” dobro, a tym samym zmniejszać i przezwyciężać oddziaływanie obszaru zła. W ten sposób kształtuje się szacunek dla godności człowieka. Życie z Bogiem to życie w Bogu, które wynika z życia duchowego człowieka; nie prowadzi do walki z człowiekiem, ale ze złem, które dzieje się za jego przyczyną.
Słowa kluczowe:
aksjologia, prawda, transcendencja, egzystencjaBibliografia
Jan Paweł II, „Veritatis splendor”, Rzym 1993.
Judycki S., „Co wiemy o istocie dobra?”, Roczniki filozoficzne 55 (2007), nr 2.
Kowalczyk J., „Warszawa-Bemowo: Homilia Nuncjusza Apostolskiego w Polsce, podczas Mszy św. w Parafii pw. Matki Bożej Ostrobramskiej z okazji poświęcenia popiersia Ojca Świętego Jana Pawia II, 2005-06-09”, www.ordynariat.pl (7.06.2012).
Kowalczyk S., „Człowiek w poszukiwaniu wartości. Elementy aksjologii personalistycznej”, Lublin 2006.
Krąpiec M.A., Kamiński S., Zdybicka Z. J., Jaroszyński P., „Wprowadzenie do filozofii”, Lublin 1992.
Pełka A., „Personalizm chrześcijański w ujęciu Karola Wojtyły – Jana Pawła II”, http://www.szkolnictwo.pl/index.php?id=PU7580 (8.11.2014).
Pieper A., „Dobro”, w: E. Martens, H. Schnadelbach (red.), „Filozofia. Podstawowe pytania”, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa 1995.
Płoski T., „Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego. 8.05.-31.12.2009”, Toruń 2010.
Płoski T., „Miłosierdzie Boże trawa na wieki, Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego. 22.04.-31.12.2007”, Warszawa 2008.
Płoski T., „Miłość żąda ofiary, Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego. 1.01.-31.08.2008”, Warszawa 2008.
Płoski T., „Trwajcie mocni w wierze, Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego. 4.06.-22.04.2007”, Warszawa 2007.
Płoski T., „Zostań z nami, Panie, Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego. 30.10.-4.06.2006”, Warszawa 2006.
Scheler M., „Cierpienie, śmierć, dalsze zycie”, tłum. A. Węgrzecki, Warszawa 1994.
Wojtyła K., „Miłość i odpowiedzialność”, Lublin 1982.
Wojtyła K., „Osoba i czyn”, Kraków 1969.
Katera Socjologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Ks. F. Szrajbera 11,10, 007 Olsztyn
