Zarwanica – Maryjne centrum odpustowe w kościele greckokatolickim na Ukrainie
Roman Kordonskyy
Katerdra Filozofii i Antropologii (doktorant), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 OlsztynEwelina Mączka
Katedra Filozofii i Antropologii (doktorantka), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 OlsztynAbstrakt
W artykule podjęto próbę przedstawienia fenomenu Zarwanicy (Ukraina) jako miejsca świętego, które jest ważnym ośrodkiem kultu maryjnego w Kościele greckokatolickim. Należy zwrócić uwagę, że miejsca odpustowe stanowią ogromną wartość duchową w ramach pobożności ludowej oraz całej wspólnoty kościelnej. Wierni pielgrzymują do tych miejsc, modlą się, a także mają czas na refleksję duchową. W pierwszej części pracy omówiono najbardziej znane miejsca odpustowe na Ukrainie. W drugiej części przedstawiono terminologię oraz historię pielgrzymowania, uwzględniając również jego wymiar teologiczny. W trzeciej części scharakteryzowano Zarwanicę w ujęciu historyczno-religijnym. Celem artykułu jest przedstawienie Zarwanicy jako miejsca, w którym „prawda” jest spojeniem wielu płaszczyzn, czyli: historii narodu ukraińskiego, dziejów kultury duchowej i materialnej, sztuki, a nade wszystko historii wiary, religii oraz duchowości. Pielgrzymi przybywający do tego świętego miejsca mogą odczuć wielowiekową historię oraz obecność Bożą. W Zarwanicy spotykają się tysiące chrześcijan obrządku wschodniego i nie tylko. Autorzy wyrażają nadzieję, że niniejszy artykuł przyczyni się do upowszechnienia tego miejsca odpustowego należącego do Kościoła grekokatolickiego, które naznaczone zostało cudownymi zjawiskami, uznanymi oficjalne przez Kościół, a wierni znajdą tam duchowe wzbogacenie.
Słowa kluczowe:
pielgrzymka, miejsca odpustowe, Zarwanica, Ukraina, ikonyBibliografia
„Відпустові місця”, Київ 2007.
„Карпати і Атласи”, Київ 2011.
„Колядки та щедрівки. Зимова обрядова поезія трудового року”, Київ 1965, с. 47-48.
„Паломницькі місця”, Київ 2011.
Ablewicz J., „Pielgrzymka jako znak święty”, Ateneum Kapłańskie 393 (1977).
Borowski W., „Psalmy. Komentarz biblijno-ascetyczny”, Kraków 1983.
Heydenkorn B., „Polityczna działalność metropolity Szeptyckiego”, Zeszyty Historyczne 72 (1985).
http://www.grekokatolicy.pl/artykuly/swieci/xix-wiek/historia-meczennikow-pratulinskich.html (20.03.2014).
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/T/TS/swieci/craughwell_swieci00.html (20.03.2014).
Konopski M.A., „Zarwanica – narodowe sanktuarium Ukrainy”, http://www.kresy.pl/kresopedia,religie?zobacz/zarwanica---narodowe-sanktuarium-ukrainy (20.03.2014).
Krawczak T., „Likwidacja Unii w Królestwie Polskim. Wydarzenia w Drelowie i Pratulinie w styczniu 1874. Uwłaszczenie – próby pozyskania chłopów przez cara”, w: J. Skowronek, U. Głowacka-Maksymiuk (red.), „Martyrologia Unitów Podlaskich w świetle najnowszych badań naukowych”, t. 1, Siedlce 1996.
Marecki J., „Zakony w Polsce”, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/D/DZ/marecki/zakony_wstep.html (23.03.2014).
Neumann J., „Kościół trzeciego tysiąclecia”, Warszawa 2006.
Pelc P., „Położenie prawne Kościoła Greckokatolickiego w Polsce po drugiej wojnie światowej”, Warszawa 1990.
Piwowarski W., „Łosiery do Gietrzwałdu”, Studia Warmińskie 14 (1977).
Бубній П., Балюх В., „Зарваниця”, Тернопіль 2008.
Винниченко В., „Відродження нації”, Київ 1990.
Гіщинський В., „Під твою милість прибігаємо, Богородице Діво”, Літературо-краєзнавчий журнал 16 (2004).
Дунаєвська Л., „Українська народна казка”, Київ 1987.
Дяків В., „Фольклор чудес у підрадянській Україні 1920-х років”, Львів 2008.
Кияк С., „Апологетика”, Івано-Франківськ 1997.
Кузик С.П., „Географія туризму”, Київ 2011, http://pidruchniki.ws/1584072043738/turizm/geografiya_turizmu_-_kuzik_sp (23.03.2014).
Кузьмович-Головінська М., „Зарваниця: листки споминів”, Тернопіль 2000.
Мельник А., „Зарваниця”, Рогатин 1925.
Сагайдак М., Бубній П., „Зарваниця у духовному і художньому слові, спогадах і переказах, [б.в.] 1993.
Сілецький Р., „Традиційна будівельна обрядовість українців”, Львів 2011.
Тимо С., „Проща до святих місць. Ікона в житті Церкви і християнина”, Львів 2011.
Фірман В., „Зарваниця”, Тернопіль 2008.
Юзвенко В., „Фантастичні казки в системі жанрів фольклору”, Київ 1975.
Katerdra Filozofii i Antropologii (doktorant), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
Katedra Filozofii i Antropologii (doktorantka), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
