Uwarunkowania przestępstw seksualnych
Katarzyna Tracewicz
Katedra Teologii Moralnej i Etyki (doktorantka), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 OlsztynAbstrakt
Kryminologiczne czy wiktymologiczne aspekty przestępstw seksualnych obejmują niezwykle szerokie spektrum zagadnień. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż samo zjawisko nie jest jednolite. Opracowanie przedstawia pewne wspólne teorie kryminologiczne dla wszystkich rodzajów przestępstw ze szczególnym uwzględnieniem przestępstw seksualnych, ukazuję rolę ofiary w genezie przestępstwa, jak również definiuje samo przestępstwo seksualne. Przestępstwa skierowane przeciwko wolności seksualnej wyjątkowo drastycznie godzą w integralność człowieka, powodując silny uraz psychiczny. Zjawiska przestępcze są wynikiem oddziaływania przeróżnych, możliwych bodźców i nie sposób generalizować przestępców na podstawie wyłonienia przyczyn takiego czy innego ich zachowania. Dla ustalenia rzeczywistego charakteru zdarzenia, kiedy mowa o przestępstwach seksualnych, duże znaczenie ma zachowanie ofiary, przede wszystkim w kontekście wyrażanej przez nią zgody na odbycie stosunku seksualnego bądź braku tejże zgody. Zachowanie przestępcze nie może być wyjaśnione tylko na podstawie samej analizy cech sprawcy, cech ofiary czy też reakcji obu stron. Wyjaśnienie to wymaga łącznego uwzględnienia wszystkich tych elementów.
Słowa kluczowe:
przestępstwa seksualne, ofiara przestępstwa, teorie przestępczościBibliografia
Bieńkowska E., „Wiktymologia. Zarys wykładu”, Warszawa 2000.
Bieńkowska E., „Wpływ zachowania ofiary na rozstrzygnięcie sprawy o zgwałcenie”, Warszawa 1984.
Bieńkowska E., Mazowiecka L., „Prawa ofiar przestępstw”, Warszawa 2009.
Bobryk J., „Behawioryzm”, w: J. Wojnowski (red.), „Wielka encyklopedia PWN”, t. 3, Warszawa 2004.
Budyn-Kulik M., „Wybrane wiktymologiczne (i psychologiczne) aspekty zgwałcenia”, w: M. Mozgawa (red.), „Przestępstwo zgwałcenia”, Warszawa 2012.
Ciosek M., „Psychologia sądowa i penitencjarna”, Warszawa 2003.
Filar M., „Przestępstwa seksualne w polskim prawie karnym”, Toruń 1985.
Gardocki L., „Prawo karne”, Warszawa 1998.
Hołyst B., „Czynniki kształtujące podatność wiktymologiczną, Studia Kryminologiczne”, Kryminalistyczne i Penitencjarne 10 (1979).
Hołyst B., „Kryminologia”, Warszawa 2007.
Kuć M., „Kryminologia”, Warszawa 2010.
Lernell L., „Przestępczość seksualna. Zagadnienia prawne i kryminologiczne”, w: K. Imieliński (red.) „Seksuologia społeczna”, Warszawa 1977.
Leszczyński J., „Przestępstwa tzw. seksualne w projekcie polskiego kodeksu karnego (wersja z grudnia 1991 r.)”, Palestra 9-10 (1992).
Marcinkowski T., „Medycyna sądowa dla prawników”, Szczytno 2010.
Marzec-Holka K., „Przemoc seksualna wobec dziecka. Studium pedagogiczno-kryminologiczne”, Bydgoszcz 1999.
Młynarczyk Z., „Sprawy o przestępstwa seksualne w aktualnej praktyce wymiaru sprawiedliwości”, Nowe Prawo 5 (1969).
Podgajna-Kuśmierek M., „Pedofilia”, Kraków 2003.
Popielski B., „Medycyna i prawo”, Warszawa 1968.
Popielski B., „Przestępstwa seksualne, ich istota i dochodzenie”, Problemy kryminalistyki 59 (1966).
Pospiszyl K., „Przestępstwa seksualne”, Warszawa 2008.
Siemaszko A., „Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych”, Warszawa 1993.
Tyszkiewicz L., „Kryminologia (Zarys systemu)”, Katowice 1983.
Tyszkiewicz L., „Od naturalizmu do humanizmu w kryminologii”, Katowice 1991.
Warylewski J., „Przestępstwa seksualne”, Gdańsk 2001.
Katedra Teologii Moralnej i Etyki (doktorantka), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
