Polacy wobec rozwodów. Przyczyny i skutki rozpadu rodziny oraz wskazania profilaktyczne
Urszula Dudziak
Katedra Psychofizjologii Małżeństwa i Rodziny, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, al. Racławickie 14, 20-039 LublinAbstrakt
Wzrastające przyzwolenie społeczne na łamanie normy moralnej, jaką jest nierozerwalność małżeństwa skłania do: zbadania tego, czym jest rozwód, prześledzenia statystyk rozwodowych i określenia następstw sytuacji rozwodowej. Badania psychologiczne potwierdzają, że sprzeniewierzenie się prawu Bożemu poprzez sankcjonowane przez prawo stanowione rozpadu rodziny niesie boleśnie przeżywane skutki. Dotyczy to rozwodzących się małżonków i ich dzieci. Znaczna ich liczba, ze względu na kilkadziesiąt tysięcy rozwodów dokonywanych rocznie wskazuje na poważny problem, tak indywidualny, jak i społeczny. Wierność Bogu i troska o człowieka skłania do podjęcia działań profilaktycznych uświadamiających negatywne następstwa rozwodów i mobilizujących do większej odpowiedzialności za złożone przyrzeczenie „nie opuszczę cię aż do śmierci”. Jest to zadanie małżonków i rodziców, katechetów i duszpasterzy, nauczycieli i wychowawców, doradców życia rodzinnego, przedstawicieli środków społecznego przekazu, polityków i prawników oraz wszystkich ludzi dobrej woli. Zamiast akceptowania podejmowanych prób rozwiązywania nierozwiązywalnego małżeństwa wskazane jest rozwiązywanie konfliktów, uświadamianie zła rozwodów i ich negatywnych skutków, formułowanie przestróg i konkretna pomoc małżonkom.
Słowa kluczowe:
rozwód, sytuacja rozwodowa, skutki rozwodów, zapobieganie rozwodomBibliografia
„Kodeks Prawa Kanonicznego”.
„Rozwód”, w: B. Petrozolin-Skowrońska (red.), „Encyklopedia popularna PWN”, Warszawa 1994.
„Statystyki rozwodów w Polsce”, w: http://www.prawnik-online.eu/porady/rodzinne/statystyka_rozwodow_w_polsce_statystyki_rozwodowe.html (21.09.2011).
Cebo E.R., „Rozwód w rodzinie – gdy jedno z rodziców odchodzi”, http://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=411 (21.05.2009).
Conway J., „Dorosłe dzieci rozwiedzionych rodziców. Jak uwolnić się od bolesnej przeszłości”, tłum. W. Maj, Warszawa 1995.
Cudak H., „Funkcjonowanie dzieci z małżeństw rozwiedzionych”, Toruń 2005.
Dobash R.E., Dobash R.P., “Coping with Disorders in the Family”, Surrey 1987.
Dudziak U., „Akceptacja niektórych norm moralnych. Badania empiryczne wśród młodzieży licealnej”, [mps pracy magisterskiej] Archiwum KUL, Lublin 2004.
Dudziak U., „Postawy wobec wychowania seksualnego a hierarchia wartości nauczycieli. Studium teologicznopastoralne”, Lublin 2009.
Dudziak U., „Wychowanie w klasie szkolnej. Scenariusze godzin wychowawczych dla szkół ponadpodstawowych”, Warszawa 2002.
Dudziak U., Przygoda W., „W poszukiwaniu sensu cierpienia. Aspekt psychologiczny i teologiczny”, Roczniki Teologiczne 53 (10) (2006).
Główny Urząd Statystyczny, „Rocznik Demograficzny 2009”, Warszawa 2009.
Goode W.J., “Women in divorce”, New York 1956.
Góralczyk P., „Rozwód”, w: J. Nagórny, K. Jeżyna ( red.), „Jan Paweł II Encyklopedia nauczania moralnego”, Radom 2005.
Graniewska D., Krupa K., Balcerzak-Paradowska B., „Samotne matki, samotni ojcowie”, Warszawa 1986.
Gręźlikowski J., „Co po rozwodzie? Duszpasterze i wierni świeccy wobec małżeństw niesakramentalnych i kanonicznego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa”, Częstochowa 2005.
Hart A.D., „Rozwód. Jak ratować dzieci”, tłum. M. Ciszewska, Poznań 2006.
Hozman T.L., Froiland D.I., “Families in divorce: A proposed model for counseling the children”, Family Coordinator 25 (1976).
http://agencjarozwodowa.pl/static/show/id=35 (21.09.2011).
http://www.prawnik-online.eu/pozew-rozwodowy/index.html (21.09.2011).
http://www.rozwodprzemyslto.pl/ (25.09.2011).
http://www.rozwodprzemyslto.pl/zalozenia-kampanii/ (7.10.2011).
http://www.video.banzaj.pl/film/5314/targi-rozwodowe-we-wroclawiu-i-gdansku (21.09.2011).
http://www.zdradzeni.info/forum/viewthread.php?forum_id=4&thread_id=829 (15.09.2011).
Jaede W., „Jak uchronić dziecko przed skutkami rozwodu rodziców, Poradnik dla rodziców”, tłum. A. Kleszcz, Kraków 2007.
Jan Paweł II, „Przemówienie w Castel Gandolfo”, 10 VII 1994.
Jarosz M., „Problemy dezorganizacji rodziny. Determinanty i społeczne skutki”, Warszawa 1979.
Kaja B., „Rozwód w rodzinie a osobowość dziecka”, Bydgoszcz 1992.
Kamiński R., „Metoda w teologii pastoralnej”, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 37 (6) (1990).
Kamiński R., „Wprowadzenie do teologii pastoralnej”, Lublin 1992.
Kamiński R., „Wprowadzenie do teologii pastoralnej”, w: R. Kamiński (red.), „Teologia pastoralna”, t. 1, Lublin 2000.
Krzemiński Z., „Rozwód”, Kraków 2001.
Łukaszewski W., „Szanse rozwoju osobowości”, Warszawa 1984.
Mierzwiński B., Wilk J., Bieleń R., „Duszpasterstwo rodzin”, w: R. Kamiński (red.), „Teologia pastoralna”, t. 2, „Teologia pastoralna szczegółowa”, Lublin-Wrocław 2002.
Obuchowski K., „Psychologia dążeń ludzkich”, Warszawa 1983.
Ostrowska K., „Nie wszystko o wychowaniu”, Warszawa 2000, zwłaszcza s. 135-136.
Ostrowska K., „W poszukiwaniu wartości”, cz. I., „Ja i inni”, Kraków 2004.
Ostrowska K., „Wokół rozwoju osobowości i systemu wartości”, Warszawa 1998.
Ostrowska K., „Zdrowie. Wychowanie. Osobowość”, Warszawa 1998.
Podgórecki A., „Patologia życia społecznego”, Warszawa 1969.
Rogulska B., „Rodzina polska – wzory i wartości”, Warszawa 2000.
Świda-Ziemba H., „Młodzież końca tysiąclecia. Obraz świata i bycia w świecie”, Warszawa 2000.
Tomaszewski T., „Psychologia”, Warszawa 1997.
Wallerstein J., “Children of divorce: The psychological tasks of the child”, Annual Progress in Child Psychiatry & Child Development 1984.
Wallerstein J.S., Blakeslee B., „Rozwód, a co z dziećmi? Jak uchronić własne dzieci przed negatywnymi skutkami rozwodu?”, tłum. C.E. Urbański, Poznań 2005.
Wojciechowska L., „Oddziaływanie wychowawcze rozwiedzionych matek a przystosowanie społeczne ich dzieci”, w: L. Wołoszynowa (red.), „Materiały do nauczania psychologii”, seria II, t. 11, Warszawa 1984.
Katedra Psychofizjologii Małżeństwa i Rodziny, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, al. Racławickie 14, 20-039 Lublin
