Z dziejów przywłaszczania przedwojennej "Gazety Olsztyńskiej"
Janusz Jasiński
Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, ul. Partyzantów 87, 10-402 OlsztynAbstrakt
W artykule autor omawia problem nieuzasadnionego przejmowania przedwojennego dziedzictwa „Gazety Olsztyńskiej” przez powojennych redaktorów czasopisma o tym samym tytule. Założona w 1886 r. „Gazeta Olsztyńska” do wybuchu II wojny światowej w 1939 r. była pismem o silnie katolickim charakterze. W latach 1886-1939 zawsze prezentowała także zdecydowanie propolskie stanowisko. W komunistycznej natomiast Polsce „Gazeta Olsztyńska”, będąc czasopismem Wojewódzkiego Komitetu PZPR, często atakowała mniej lub bardziej bezpośrednio Kościół katolicki i dziedzictwo katolickie, a także zaprzeczała dziedzictwu narodu polskiego. Po 1989 r. „Gazetę Olsztyńską” również trudno uznać za zdecydowanie katolicki i propolski magazyn. Dlatego, według autora, historia „Gazety Olsztyńskiej”, założonej w 1886 r., zakończyła się w 1939 r. Jest to historia zamknięta, wyjątkowa i nie da się jej już dzisiaj kontynuować. Wszelkie więc próby powojennych redaktorów czasopisma o tym samym tytule, co gazeta przedwojenna, powoływania się na przedwojenną tradycję należy uznać za bezzasadne. Artykuł zawiera także dwa fragmenty tekstów, które ukazały się w „Gazecie Olsztyńskiej” w 1899 r. Stanowią one zobrazowanie mocno katolickiej i propolskiej linii, którą w tym czasie konsekwentnie przyjmowali redaktorzy tego czasopisma.
Słowa kluczowe:
„Gazeta Olsztyńska”, Jan Liszewski, Seweryn (st.) i Seweryn (mł.) Pieniężni, pismo katolickie i propolskie, lata 1886-1939, lata 1951-1970-1989Bibliografia
„Oświadczenie [Prezydium Komisji Zakładowej NSZZ >>Solidarność<< UWM]”, Posłaniec Warmiński 8 (2000), z 23-24 IV.
„Profesor kontra prezes. Burmistrz Oskar Belian zlustrowany [wywiad z J. Jasińskim i A. Sassynem]”, Gazeta Olsztyńska 216 (2000), Magazyn z 15-17 IX.
B. Bachmura, „>>Gazety Olsztyńskiej<< sposób na tradycję”, Debata 5 (2011).
Gazeta Olsztyńska 1 (1970), z 6 IV.
Jarosiński D., „Krótka historia >>Hymnu Warmińskiego<<”, Debata 9 (2008).
Jasiński J., „>>Gazeta Olsztyńska<< 1886-1939 polska, katolicka, antysocjalistyczna”, Posłaniec Warmiński 18 (1989), z 27-28 IX.
Jasiński J., „Czy w Olsztynie stanie pomnik hakatysty?”, Posłaniec Warmiński 15 (2000), z 12 VIII.
Jasiński J., „O sprzedaży >>Gazety Olsztyńskiej<<”, Gazeta Warmii i Mazur 195 (1998), z 20 VIII.
Jasiński J., „Przeciwko detronizacji >>Hymnu Warmińskiego<<”, Posłaniec Warmiński 1 (2000), z 16 X.
Korzus M., „O Warmio moja miła-zostawcie Olsztynowi tę pieśń”, Super-Express 15 (2000), z 19 I.
Kryszałowicz L., „>>Lustracji po stu latach<< ciąg dalszy. Belian niewinnie oskarżony?”, Gazeta Olsztyńska 204 (2000), Magazyn z 1-3 IX.
Kryszałowicz L., „Nadwrażliwość na nadburmistrza? Lustracja po stu latach”, Gazeta Olsztyńska 188 (2000), Magazyn z 11-13 VIII.
Kurowski B., „Przeciw aneksji”, Posłaniec Warmiński 15 (1989), z 16-17 VIII.
Mackowicz A., „Komu przeszkadza hymn warmiński”, Nazaret 1-2 (2000).
Pepe, „W obronie hymnu warmińskiego”, Gazeta Warmii i Mazur 14 (2000).
Rezonans 15 (1989), z 3 VI.
Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, ul. Partyzantów 87, 10-402 Olsztyn
