Aspekty polityczne Listów apostolskich papieża Jana Pawła II: „Redemptionis anno” i „Tertio millenio adveniente”
Sylwia Górzna
Instytut Historii i Politologii, Akademia Pomorska w Słupsku, ul. Arciszewskiego 22 a, 76-200 SłupskAbstrakt
W niniejszym artykule zaprezentowano aspekty polityczne dokumentów Jana Pawła II, tj. Listów apostolskich Redemptionis anno oraz Tertio millenio adveniente, do których należą m.in.: postulat międzynarodowo zagwarantowanego statusu Jerozolimy; nawiązanie stosunków dyplomatycznych z Izraelem; polityka konsensu, która oznacza porozumienie osiągane na drodze dialogu oraz polityka non-violence – bez stosowania przemocy; współpraca na rzecz pokoju i jego cztery filary – prawda, wolność, sprawiedliwość, miłość; solidarność; braterstwo; przebaczenie jako jeden z przejawów miłosierdzia; poszanowanie praw człowieka, zwłaszcza prawa do wolności religijnej; opcja preferencyjna na rzecz ubogich. Niniejsze dokumenty przyczyniają się do pokojowego współistnienia religii, co stanowi o ich politycznym wymiarze. Wyznawcy różnych religii są powołani, aby być narzędziami pokoju i miłości. Natomiast, by zapewnić światu pokój, nieodzowny jest prawdziwy dialog międzyreligijny, w tym trialog międzyreligijny, oparty na teologicznym i politycznym fundamencie. Bez wątpienia papież Jan Paweł II przyczynił się do utrwalenia dialogu między wyznawcami różnych religii, w tym dialogu katolicko-muzułmańsko-żydowskiego w celu budowania pokoju między religiami i narodami.
Słowa kluczowe:
Jan Paweł II, List apostolski Redemptionis anno, List apostolski Tertio millenio adveniente, trialog międzyreligijny, polityka konsensuBibliografia
Borgosz J., Drogi i bezdroża filozofii pokoju (od Homera do Jana Pawła II), Warszawa 1989.
Cassidy E.I., Rediscovering Vatican II. Ecumenism and Interreligious Dialogue: Unitatis Redintegratio, Nostra Aetate, New York 2005.
Chrostowski W., Jan Paweł II o Żydach i judaizmie 1990-1995, Znak 490 (1996), nr 3.
Chrostowski W., Rubinkiewicz R. (oprac.), Żydzi i judaizm w dokumentach Kościoła i nauczaniu Jana Pawła II (1965-1989), Warszawa 1990.
Dec I., Antropologiczne podstawy nauczania Jana Pawła II do pokoju, Społeczeństwo 13 (2003), nr 5.
Fastyn B., Jan Paweł II wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego, Warszawa 2004.
Górzna S., Dialog z islamem w nauczaniu papieża Pawła VI, Forum Teologiczne 14 (2013).
Górzna S., Dzieci Abrahama. Dialog Kościoła katolickiego z islamem i judaizmem w Polsce w okresie pontyfikatu Jana Pawła II, Słupsk 2013.
Górzna S., Kontekst polityczny dialogu Jana Pawła II z judaizmem i islamem na świecie, w: T. Tökölyova, A. Modrzejewski (red.), Current issues of society and politics, Tbilisi 2012.
Górzna S., Polityczny oddźwięk Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate, Środkowoeuropejskie Studia Polityczne (2015), nr 1.
Górzna S., Polityczny wymiar cywilizacji miłości Jana Pawła II, Studia Socialia Cracoviensia 3 (2011), nr 2 (5).
Górzna S., Polityka w nauczaniu Jana Pawła II, Collectanea Theologica 2 (2013).
Horoszewicz M., rec. Islam w dokumentach Kościoła i nauczaniu Jana Pawła II (1965-1996), E. Sakowicz (oprac.), Przegląd Religioznawczy 2 (1997).
Jan Paweł II, Apel Papieża w obronie Libanu do wszystkich muzułmanów, OsRomPol 116 (1989), nr 9.
Kościół bije się w piersi, Kronika pontyfikatu w 27 zeszytach, Nasz Papież nr 17.
Krajewski S., Ten papież jest błogosławieństwem, Więź 480 (1998), nr 10.
Kubacki Z., Jan Paweł II - papież pokoju i dialogu międzyreligijnego, Studia Bobolanum. Kwartalnik naukowy Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie 3 (2006).
Michel T., Fitzgerald M. (red.), Recognize the Spiritual Bonds which Unite Us. 16 years of Christian - Muslim Dialogue, Vatican City 1994.
Moskwa J., Prorok i polityk, Warszawa 2003.
Mroczkowski I., Konsens, w: B. Migut (red.), Encyklopedia katolicka, t. 9, Lublin 2002.
Nowak A., Karol Wojtyła - Jan Paweł II. Kronika życia i pontyfikatu, Kraków 2003.
Rajecki R., Stolica Apostolska wobec rozbrojenia, Warszawa 1989.
Redemptionis anno, w: G. Polak (red.), Wielka Encyklopedia Jana Pawła II, t. 5, Warszawa 2005.
Ring-Eifel L., Światowa potęga Watykanu. Polityka współczesnych papieży, tłum. T. Sotowska.
Sakowicz E., Dialog chrześcijaństwa z islamem w nauczaniu Jana Pawła II, w: H. Zimoń (red.), Dialog międzyreligijny, Lublin 2004.
Sakowicz E., Dialog Kościoła z islamem według dokumentów soborowych i posoborowych (1963-1999), Warszawa 2000.
Sakowicz E., Dialog z islamem w ujęciu Jana Pawła II, w: J. Perszon (red.), Jan Paweł II a religie świata, Toruń 2007.
Sakowicz E., Islam, w: E. Sakowicz (red.), Jan Paweł II. Encyklopedia dialogu i ekumenizmu, Radom 2006.
Sakowicz E., Rozmowy o islamie i dialogu, Lublin 2007.
Sodano A., Pontyfikat Jana Pawła II w służbie pokoju, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/I/IK/jp2_25lat_pokoj.html (25.04.2008).
Sowa K., Droga do Jerozolimy. Papieska pielgrzymka do Ziemi Świętej, Wprost 409 (2000), nr 13.
Synkretyzm, w: J. Wojnowski (red.), Wielka Encyklopedia PWN, t. 26, Warszawa 2005.
Tertio millennio adveniente, w: G. Polak (red.), Wielka Encyklopedia Jana Pawła II, t. 6, Warszawa 2005.
Wal J., Znaczenie działalności charytatywnej w świecie współczesnym według Jana Pawła II, Ateneum Kapłańskie 145 (2005), z. 1.
Zięba M., Epoka Jana Pawła II. Zrozumieć niezwykły pontyfikat, Poznań 2006.
Znaczenie Jerozolimy dla chrześcijan. Memorandum zwierzchników wspólnot chrześcijańskich z Ziemi Świętej, tłum. G. Ignatowski, Więź 450 (1996), nr 4.
Instytut Historii i Politologii, Akademia Pomorska w Słupsku, ul. Arciszewskiego 22 a, 76-200 Słupsk
