Wykorzystanie filozofii Arystotelesa w kazaniach Antoniego Radywiłowskiego
Volodymyr Spivak
a:1:{s:5:"en_US";s:45:"Akademia Państwowej Służby penitenciarnoyi";}Abstrakt
Autor analizuje wpływ dzieła Arystotelesa na filozoficzny komponent kaznodziejstwa kościoła ukraińskiego epoki baroku na przykładzie twórczości Antoniego Radywiłowskiego. W badaniach zastosowano podejście kulturowe oraz metody hermeneutyki i analizy porównawczej. Podstawą źródłową niniejszego artykułu były teksty działającego w epoce baroku ukraińskiego kaznodziei Radywiłowskiego. Do analizy
porównawczej wykorzystano teksty Arystotelesa. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie specyfiki podejścia do tekstów Arystotelesa przez Antoniego Radywiłowskiego we własnych utworach. Wynik powinien pomóc w lepszym zrozumieniu światopoglądowego wpływu filozofii starożytnej na kształtowanie się narodowej tradycji filozoficznej epoki baroku. Ideologiczną treść tekstów i mechanizmów zapożyczonych od Arystotelesa można prześledzić w twórczości kaznodziei. Podano listę tekstów Arystotelesa, które cytował Radywyłowski. Wykazano również, że odwoływał się on do Arystotelesa
podczas nauczania moralnego i w rozważaniach filozoficznych nad osobliwościami natury ludzkiej. Dokonano podsumowania twórczego sposobu wykorzystania idei Arystotelesa przez Radywiłowskiego oraz zwrócono uwagę na istotny element filozoficzny w spuściźnie pisanej kaznodziei.
Słowa kluczowe:
historia filozofii, filozofia ukraińska, filozofia starożytna, barok, kazanie, Arystoteles.Bibliografia
Aristotel, On the Soul, Retrieved form: http://classics.mit.edu/Aristotle/soul.html (12.02.2023). Google Scholar
Aristotel, Politics, Retrieved form: http://classics.mit.edu/Aristotle/politics.html (12.02.2023). Google Scholar
Azovtseva Svitlana, 2018, Yevanhelski siuzhety u barokovomu propovidnytskomu dyskursi (Kyrylo Trankvilion Stavrovetskyi ta Antonii Radyvylovskyi). PhD diss., Karazin Kharkiv National University, Kharkiv. Google Scholar
Diogenes Laertius, Lives of Eminent Philosophers, Retrieved form: https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0258 (12.02.2023). Google Scholar
Dovha Larysa, 2016, Uiavlennia pro blaho u propovidiakh Antoniia Radyvylovskoho (za zbirnykom “Vinets Khrystov”, 1688). Shliakh u chotyry stolittia: materialy Mizhnarodnoi naukovoi konferentsii «AD Fontes – do dzherel» do 400-yi richnytsi zasnuvannia Kyievo-Mohylianskoi akademii (Kyiv, 12–14 zhovtnia 2015 roku), UKMA, Kyiv, 72–81. Google Scholar
Isichenko Ihor, 2017, Konotatsiina perspektyva yevanhelskoho tekstu v pasiinykh propovidiakh Antoniia Radyvylovskoho, Mediievist: latyno movna ukrainska literature, http://www.medievist.org.ua/2017/03/blog-post_27.html (12.02.2023). Google Scholar
Krekoten Volodymyr, 1983, Opovidannia Antoniia Radyvylovskoho, Naukova Dumka, Kyiv. Google Scholar
Luchuk Taras, 2008, Homiletyka y hermenevtyka: Arystotel u davnii ukrainskii literaturi. Visnyk Lvivskoho universytetu. Seriia: filolohiia, 44(1), 41–53. Google Scholar
Markovskyi Mykhailo, 1894, Antonyi Radyvylovskyi, yuzhnorusskyi propovednyk XVII veka, Typ. Ymp. Un-ta sv. Vladymyra V.Y. Zavadskoho, Kyiv. Google Scholar
Nichik Valeriia, 1991, Retseptsyii grecheskoy duhovnoy kulturyi na Ukraine v kon. XVI – nach. XVII v. Otechestvennaya filosfskaya myisl XI – XVII vv. i grecheskaya kultura: sb. nauch. trudov, Naukova dumka, Kyiv, 241–258. Google Scholar
Pynkers Serve (Teodor), 2013, Dzherela khrystyianskoi morali: yii metod, zmist ta istoriia, Dukh i Litera, Instytut relihiinykh nauk sv. Tomy Akvinskoho, Kyiv. Google Scholar
Radyvylovskyi Antonii, 1671, Ohorodok Marii Bohorodytsi, knyha 1, manuscript, Kyiv. Google Scholar
Radyvylovskyi Antonii, 1671, Ohorodok Marii Bohorodytsi, knyha 2, manuscript, Kyiv. Google Scholar
Radyvylovskyi Antonii, 1676, Ohorodok Marii Bohorodytsi, Typohrafiia Kyievo-Pecherskoi Lavry. Kyiv. Google Scholar
Radyvylovskyi Antonii, 1688, Vinets Khrystov, Typohrafiia Kyievo-Pecherskoi Lavry, Kyiv. Google Scholar
Stratii Yaroslava, 2000, Filosofiia u Kyievo-Mohylianskii kolehii. Kyiv v istorii filosofii Ukrainy, KM Academia, Kyiv, 74–129. Google Scholar
Symchych Mykola, 2016, Skholastychnyi arystotelizm u Kyievo-Mohylianskii akademii (XVII – XVII st.). Filosofska dumka, 5, 50–55. Google Scholar
a:1:{s:5:"en_US";s:45:"Akademia Państwowej Służby penitenciarnoyi";}
