Bogowie, religia i jej krytyki w greckich bajkach Ezopowych

Michał Wojciechowski

a:1:{s:5:"en_US";s:32:"University of Warmai and Masuria";}


Abstrakt

Około stu bajek greckich z tradycji Ezopowej zawiera bezpośrednie lub alegoryczne nawiązania do religii. Te nawiązania nie zostały należycie przebadane. W całości reprezentują one anonimowe, popularne podejście do religii z okresu hellenistycznego, ze źródłami w czasach wcześniejszych. Mają one pewne znaczenie dla historii religii greckiej. Bajki te można podzielić na dwie grupy. Pierwsze przedstawiają bogów i mitologię, z dominującą rolą Zeusa, bliską henoteizmowi. Druga grupa zawiera krytykę religii, idolatrii i chybionych modlitw (z Hermesem jako przedmiotem drwin).


Słowa kluczowe:

Ezop, religia starożytna, bogowie greccy, krytyka religii, mitologia grecka


Aesop without Morals, 1961, transl. Lloyd W. Daly, New York (contains Life of Aesop), Thomas Yoseloff, New York.   Google Scholar

Aesop’s Fables, 2002, transl. Laura Gibbs, Oxford UP, Oxford.   Google Scholar

Attridge Harold W., 1978, The Philosophical Critique of Religion under the Early Empire, Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt II/16/1, de Gruyter, Berlin, p. 45–77.
Crossref   Google Scholar

Chambry Émile (ed.), 1927, Ésope, Fables, Belles Lettres, Paris.   Google Scholar

Chaniotis Angelos, 2010, Megatheism: the Search for the Almighty God and the Competition of Cults, in: S. Mitchell and P. van Nuffelen (ed.), One God: Pagan Monotheism in the Roman Empire, p. 112–140, Cambridge UP, Cambridge.
Crossref   Google Scholar

Dillery John, 1999, Aesop, Isis, and the Heliconian Muses, Classical Philology 94 (3), p. 268–280.
Crossref   Google Scholar

Dover Kenneth J., 1974, Greek Popular Morality in the Time of Plato and Aristotle, Blackwell, Oxford.   Google Scholar

Dumont Jacques, 1989, La religion d’Ésope, Pallas 35, 7–24.
Crossref   Google Scholar

Ferguson John, 1989, Morals and Values in Ancient Greece, Bristol Classical Press, Bristol.   Google Scholar

Hausrath August (ed.), 1959, Corpus fabularum Aesopicarum (Teubner, vol. I/1, Leipzig 1940, 4th ed., revised, by H. Hunger, Leipzig 1970; vol. I/2, supplemented by H. Haas, Leipzig 1957, 2nd ed., revised, by H. Hunger, Leipzig 1959).   Google Scholar

Holzberg Niklas, 2002, The Ancient Fable, Indiana UP, Bloomington.   Google Scholar

Jedrkiewicz Stefano, 1989, Sapere e Paradosso nell’antiquita: Esopo e la Favola, Edizioni dell’Ateneo, Roma.   Google Scholar

Komornicka Anna M., 1987, Personifikacja Prawdy i Kłamstwa w bajce grecko-rzymskiej, Meander 42, p. 401–406.   Google Scholar

Kurke Leslie, 2011, Aesopic Conversations, Princeton UP, Princeton.
Crossref   Google Scholar

Martínez Vázquez Rafael, 1984, Una cosmogonía acuática en una fábula de Esopo, Habis 15, 35–40.   Google Scholar

Morgan Teresa, 2007, Popular Morality in the Early Roman Empire, Cambridge UP, Cambridge.
Crossref   Google Scholar

Morgan Teresa, 2013, Divine-Human Relations in the Aesopic Corpus, Journal of Ancient History 1/1, p. 3-26.
Crossref   Google Scholar

Nøjgaard Morten, 1964–67, La Fable antique, vol. 1–2, København.   Google Scholar

Nowicki Andrzej, 1986, Zarys dziejów krytyki religii. Starożytność, Warszawa.   Google Scholar

Nussbaum Martha C., 1986, The Fragility of Goodness. Luck and Ethics in Greek Tragedy and Philosophy, Cambridge UP, Cambridge.   Google Scholar

Perry Ben E. (ed.), 1952, Aesopica, vol. 1: Greek and Latin Texts (no other volumes have been published), Urbana, Illinois; reprint New York 1980.   Google Scholar

Perry Ben E. (ed.), 1965, Babrius et Phaedrus, Loeb Classical Library 436, Harvard UP, Cambridge Ma.   Google Scholar

Rodríguez Adrados Francisco, 1999–2000, History of the Graeco-Latin Fable, vol. 1–2, Mnemosyne. Supplementum 201 and 207, Brill, Leiden.
Crossref   Google Scholar

Striker Gisela, 1996, Essays on Hellenistic Epistemology and Ethics, Cambridge UP, Cambridge.
Crossref   Google Scholar

Van Dijk Gert-Jan, 1997, AINOI, LOGOI, MYΘOI. Fables in Archaic, Classical and Hellenistic Greek Literature. With a Study of the Theory and Terminology of the Genre, Mnemosyne. Supplementum 166, Brill, Leiden.
Crossref   Google Scholar

Whitmarsh Tim, 2016, Battling the Gods, Atheism in the Ancient World, Vintage, London.   Google Scholar

Winiarczyk Marek, 1979, 1980, Diagoras von Melos – Wahrheit und Legende, Eos 67, p. 191–213; 68, 51–75.   Google Scholar

Winiarczyk Marek, 1994, Bibliographie zum antiken Atheismus 17. Jahrhundert – 1990, Habelt, Bonn.   Google Scholar

Wojciechowski Michał, 2006a, Religia i jej krytyka w greckich bajkach Ezopowych, Nomos No. 55/56, p. 23–47, 165.   Google Scholar

Wojciechowski Michał, 2006b, Ezop i inni. Wielka księga bajek greckich, WAM, Kraków.   Google Scholar

Zafiropulos Christos A., 2001, Ethics in Aesop’s Fables: the Augustana collection, Brill, Leiden.
Crossref   Google Scholar

Zimmermann Arnd, Tyche bei Plato, diss. Bonn 1966.   Google Scholar


Opublikowane
2023-12-21

Cited By /
Share

Wojciechowski, M. (2023). Bogowie, religia i jej krytyki w greckich bajkach Ezopowych. Studia Warmińskie, 60, 357–381. https://doi.org/10.31648/sw.8722

Michał Wojciechowski 
a:1:{s:5:"en_US";s:32:"University of Warmai and Masuria";}