Znaczenie ról w rodzinie w kontekście adhortacji Familiaris consortio oraz Amoris laetitia
Renata Pomarańska
a:1:{s:5:"en_US";s:45:"Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II";}Abstrakt
Autorka w niniejszym artykule zajmuje się problemem znaczenia ról w rodzinie w kontekście dwóch adhortacji apostolskich: Jana Pawła II Familiaris consortio i papieża Franciszka Amoris Laetitia. Rodzina jest przedmiotem wielu dyscyplin
naukowych, stąd tak cały szereg jej różnorodnych definicji i przypisanych ról. W analizie wykorzystano jedną z najbardziej znanych w socjologii klasyfikacji rodzin, zaproponowaną przez Franciszka Adamskiego, by na jej podstawie wyróżnić rodziny małe, duże i duże zmodyfikowane. Przyjęcie takiej typologii pozwoliło określić role żony, męża, matki, ojca, siostry i brata w rodzinach małych i dużych, poszerzając je o role babci, dziadka, teściów, synowych, zięciów, cioci, wujka, siostrzenicy, siostrzeńca, bratanicy, bratanka i kuzynostwa w rodzinach dużych zmodyfikowanych.
Słowa kluczowe:
Familiaris consortio, Amoris Laetitia, rodzina, rola w rodzinieBibliografia
Adamski Franciszek, 1984, Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Adamski Franciszek, 2002, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Google Scholar
Adamski Franciszek, 2014, Czy rodzina ma przyszłość?, Wychowawca. Miesięcznik nauczycieli i wychowawców katolickich, nr 7/8, s. 5–8. Google Scholar
Andrzejewska Jolanta, 2006, Spotkania dzieci i seniorów, Wychowanie w Przedszkolu, nr 4, s. 5–8. Google Scholar
Bajda Jerzy, 1981, Rodzina w planie Bożym, „Communio”, nr 5, s. 3–12. Google Scholar
Bieńko Mariola, 2012, „Rozważni i romantyczni” małżonkowie, czyli społeczno-kulturowe konstrukty bycia razem, w: Anna Kwak, Mariola Bieńko (red.), Wielość spojrzeń na małżeństwo i rodzinę, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 61–86. Google Scholar
Braun-Gałkowska Maria, 1985, Psychologia domowa (małżeństwo – dzieci – rodzina), Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn. Google Scholar
Braun-Gałkowska Maria, 2018, Psychologia domowa, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, Kraków. Google Scholar
Capodeci Salvatore, 2006, Rodzeństwo – Jaś i Małgosia czy Kain i Abel, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa. Google Scholar
Cudak Henryk, 2011, Mikrospołeczne uwarunkowania osamotnienia dziecka we własnej rodzinie, Pedagogika Rodziny, nr 1(3/4), s. 33–42. Google Scholar
Dyczewski Leon, 1994, Rodzina, społeczeństwo, państwo, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin. Google Scholar
Falkowska Justyna, 2002, Do czego potrzebni są dziadkowie?, Edukacja i Dialog, nr 5, s. 46–48. Google Scholar
Franciszek, 2016, Posynodalna adhortacja apostolska o miłości w rodzinie „Amoris laetitia”, Wydawnictwo M, Kraków. Google Scholar
Goode William Josiah, 1963, Industrialization and Family Change, w: Bert F. Hoselitz, Wilbert E. Moore (red.), Industrialization and Society, UNESCO, Mounton. Google Scholar
Greif Geoffrey L., Woolley Michael E., 2021, In-law relationships: Mothers, daughters, fathers, and sons, Oxford University Press, New York. Google Scholar
Greif Geoffrey L., Woolley Michael E., 2021, In-law relationships: Mothers, daughters, fathers, and sons. Abstract, w: https://psycnet.apa.org/record/2020-77898-000 (28.04.2021). Google Scholar
Grześkowiak Jerzy, 1993, Misterium małżeństwa. Sakrament małżeństwa jako symbol przymierza Boga z ludźmi, Hlondianum, Poznań. Google Scholar
Izdebski Zbigniew, 2012, Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Studium badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Google Scholar
Jan Paweł II, 1986, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Citta del Vaticano, Watykan. Google Scholar
Jan Paweł II, 1991, Encyklika Centesimus Annus, Libreria Editrice Vaticana, Watykan. Google Scholar
Jan Paweł II, 1993, List do rodzin, Warszawa. Google Scholar
Jan Paweł II, 1994, List do Rodzin „Gratissimam sane”, Wydawnictwo TUM, Wrocław. Google Scholar
Jan Paweł II, 2013, List do rodzin, Wydawnictwo Edycja Świętego Pawła, Częstochowa. Google Scholar
Jan Paweł II, 1982, Adhortacja apostolska o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym „Familiaris consortio”, Częstochowskie Zakłady Graficzne, Częstochowa. Google Scholar
Janicka Iwona, 2006, Kohabitacja a małżeństwo w perspektywie psychologicznej. Studium porównawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. Google Scholar
Janke Andrzej, Brągiel Józefa, Kawula Stanisław, 2004, Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń. Google Scholar
Jundziłł Irena, 1983, Opieka nad rodziną w miejscu zamieszkania, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa. Google Scholar
Juroszek Weronika, 2016, Rodzice w roli teściów w świetle teorii zadań rozwojowych Roberta Havighursta, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, t. 49, z. 1, s. 169–182. Google Scholar
Kawula Stanisław, 1973, Współpraca szkoły ze środowiskiem ucznia na wsi, Prace Komisji Pedagogiki i Psychologii, nr 13, Warszawa–Poznań. Google Scholar
Kawula Stanisław, 1978, Diagnozowanie potrzeb opiekuńczo-wychowawczych środowiska rodzinnego, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń. Google Scholar
Kocik Lucjan, 2002, Wzory małżeństwa i rodziny. Od tradycyjnej jednorodności do współczesnych skrajności, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków. Google Scholar
Kułaczkowski Jerzy, 1998, Biblijne zasady wychowania rodzinnego, Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego, Rzeszów. Google Scholar
Kułaczkowski Jerzy, 2009, Pedagogika rodziny. Teoria wychowania w rodzinie, Bonus Liber Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej, Warszawa-Łomianki. Google Scholar
Kwak Anna, 1994, Rodzina i jej przemiany, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa. Google Scholar
Kwak Anna, 2005, Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa. Google Scholar
Maciaszkowa Janina, 1980, O współżyciu w rodzinie, Nasza Księgarnia, Warszawa. Google Scholar
Mandal Eugenia, 2004, Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Google Scholar
Milardo Robert M., 2010, The forgotten kin: Aunts and uncles, Cambridge University Press, Cambridge.
Crossref
Google Scholar
Mizińska Jadwiga, 2011, Ludzka rodzina, Firma Wydawniczo-Handlowa MADO, Toruń. Google Scholar
Młyński Józef, 2015, Autorytet jako czynnik funkcjonowania rodziny, w: Urszula Bejma (red.), Rodzina dobro uniwersalne. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu prof. zw. dr. hab. Władysławowi Majkowskiemu, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, s. 73–88. Google Scholar
Okoń Wincenty, 1987, Słownik pedagogiczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Okoń Wincenty, 2001, Nowy słownik pedagogiczny, ŻAK – Wydawnictwo Akademickie, Warszawa. Google Scholar
Półtawska Wanda, 2001, Wychowanie do ojcostwa, w: Dorota Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 225–237. Google Scholar
Prusik Anna, 2014, Rodzina i jej alternatywne formy w poglądach młodych Polaków, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, Olsztyn 2014. Google Scholar
Przybył Iwona, 2016, Siostry i bracia dzisiaj. Gwarancja i niepewność w relacji – nowe hipotezy na podstawie badań ankietowych, w: Iwona Przybył, Aldona Żurek (red.), Role rodzinne między przystosowaniem a kreacją, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 165–177. Google Scholar
Rembowski Józef, 1986, Rodzina w świetle psychologii, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. Google Scholar
Slany Krystyna, 2002, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, „Nomos”, Kraków. Google Scholar
Stala Józef, 2015, Rodzina XXI wieku w perspektywie nauczania Jana Pawła II, Polonia Sacra, t. 19, nr 4(41), s. 155-174.
Crossref
Google Scholar
Stankowska Magdalena, 2018, Teściowe i synowe. Studium relacji, Difin, Warszawa. Google Scholar
Stawiak-Ososińska Małgorzata, 2009, Ponętna, uległa, akuratna. Ideał i wizerunek kobiety polskiej pierwszej połowy XIX wieku (w świetle ówczesnych poradników), Wydawnictwo Impuls, Kraków. Google Scholar
Szlendak Tomasz, 2010, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Google Scholar
Śmigielski Witold, 2014, Modele życia rodzinnego, Studium demograficzno-społeczne na przykładzie łódzkiej młodzieży akademickiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Crossref
Google Scholar
Tchorzewski Andrzej Michał de, 1990, Funkcje edukacyjne rodziny. Studium diagnostyczno- anagnostyczne, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Bydgoszcz. Google Scholar
Tyszka Zbigniew, 1979, Socjologia rodziny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Tyszka Zbigniew, 1995, Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa, w: Tadeusz Pilch, Irena Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna, ŻAK Wydawnictwo Akademickie, Warszawa, s. 137–154. Google Scholar
Tyszka Zbigniew, 2001, Stan i przeobrażenia polskich rodzin na przełomie wieków XX i XXI. Niedawna przeszłość i teraźniejszość, w: Zbigniew Tyszka (red.), Współczesne rodziny polskie – ich stan i kierunek przemian, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 15–24. Google Scholar
Tyszka Zbigniew, 2001, System metodologiczny wieloaspektowej integralnej analizy życia rodzinnego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań. Google Scholar
Tyszka Zbigniew, Wachowiak Anna, 1997, Podstawowe pojęcia i zagadnienia socjologii rodziny, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań. Google Scholar
White Naomi, Hughes Claire, 2021, Rodzeństwo. Znaczenie relacji z braćmi i siostrami dla naszego rozwoju i dobrostanu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Wiatr Marta, 2013, Rodzina jako środowisko uczące się, Pedagogika Społeczna, nr 2(48), s. 7–21. Google Scholar
Winiarski Mikołaj, 2017, W kręgu pedagogiki społecznej. Studia – szkice – refleksje, Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź–Warszawa. Google Scholar
Witczak Jerzy, 1987, Ojcostwo bez tajemnic, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa. Google Scholar
Wojtyła Karol, 2001, Miłość i odpowiedzialność, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin. Google Scholar
Wroczyński Ryszard, 1985, Pedagogika społeczna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Google Scholar
Zaborowski Zbigniew, 1980, Rodzina jako grupa społeczno-wychowawcza, „Nasza Księgarnia”, Warszawa. Google Scholar
Ziemska Maria, 1973, Postawy rodzicielskie, „Wiedza Powszechna”, Warszawa. Google Scholar
Ziemska Maria, 1979, Rodzina a osobowość, „Wiedza Powszechna”, Warszawa. Google Scholar
Żak Dariusz , 2011, Rola ojca w aspekcie kontroli rodzicielskiej, Pedagogia Ojcostwa, nr 3, s. 211–217. Google Scholar
Żuchelkowska Krystyna, Bulera Maria, 2006, Edukacja przedszkolna z partnerskim udziałem rodziców, „Akapit”, Toruń. Google Scholar
a:1:{s:5:"en_US";s:45:"Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II";}