Oddziaływanie hellenizmu na antropologię chrześcijańską
Piotr Liszka
Instytut Teologii Systematycznej, Katedra Eklezjologii i Sakramentologii, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, ul. Katedralna 9, 50-328 Wrocławhttps://orcid.org/0000-0003-4484-0768
Abstrakt
Bezsporny jest fakt oddziaływania hellenizmu na antropologię chrześcijańską. Dyskusja dotyczy tego, czy antropologia chrześcijańska odstąpiła od tradycji hebrajskiej i przyjęła wizję człowieka, proponowaną przez myśl grecką, czy tylko przyjęła słownictwo i w jakimś zakresie metodologię. Autor broni oryginalności antropologii Nowego Testamentu, zarówno w odniesieniu do myśli hebrajskiej, jak też myśli greckiej. Chrześcijanie korzystali z hellenistycznych źródeł, ale nieustanne starali się zachowywać ortodoksyjność, szczególnie w sytuacji korzystania z dorobku nurtu hellenistycznego. Konsekwencje soteriologiczne antropologii chrześcijańskiej idą dalej niż konsekwencje soteriologiczne antropologii hebrajskiej, ale też różnią się od tego, co oferuje soteriologia hellenistyczna.
Słowa kluczowe:
hellenizm, chrześcijaństwo, kultura, Pismo święte, język, antropologia, podobieństwoBibliografia
Ariès P., Człowiek i śmierć, Warszawa 1989.
Bartnik Cz.S., Dogmatyka Katolicka, t. 1, Lublin 2000.
Bartnik Cz.S., Personalizm, Lublin 2000.
Breuning W., Nauka o Bogu, Podręcznik Teologii Dogmatycznej. Traktat II, (or. Gotteslehre, Ferdinand Schoningh Verlag, Paderborn 1995), Kraków1999.
Coda P., Pentecostés, w: X. Pikaza, N. Silanes (red.), Diccionario Teológico. El Dios cristiano, Salamanca 1992.
Czapnik A., Wczesnośredniowieczne wizje podróży w zaświaty wobec śmierci, Advances in clinical and experimental medicine 2001, Vol. 10, Nr 2, Suppl.1, Nauka i Religia.
Czerski J., Metody interpretacji Nowego Testamentu, Opole 1997.
Fernandez Ardanaz S., El pensamiento religioso en la época hispanoromana, (r. I), w: M. Andrés Martinez (red.), Historia de la Teologia Española, t. 1, Desde sus orígenes hasta fines del siglo XVI, Madrid 1983.
Fernandzez Ardanaz S., A la bùsqueda del paradigma original del hombre. Gen 1,26 y 2,7 en los pensadores cristianos del s. II, Scriptorium Victoriense 35 (1988), nr 2.
Fernandzez Ardanaz S., Génnesis y Anagéennesis. Estudio del dinamismo humano en el diálogo Cristianismo-Helenismo, Vitoria 1990.
García Cordero M., La esperanza del más allá en el Nuevo Testamento, Ciencia Tomista 114 (1987), nr 373.
Grzegorz z Tours, Historia Francorum, 10, 13, G. Minois, Historia piekła, Warszawa 1996.
Guriewicz A., Kategorie kultury średniowiecznej, Warszawa 1976.
Janeczek S., Kowalczyk S., Iluminizm. I (Problematyka), w: S. Wielgus (red.), Encyklopedia katolicka, t. VII, Lublin 1997.
Korczyński M., Teologia kosmiczna w pismach Pseudo Dionizego Areopagity, Radom 1997.
Lafont G., Storia teologica della Chiesa. Itinerario e forme della teologia, Torino 1997.
Liszka P., Wpływ nauki o czasie na refleksję teologiczną, Warszawa 1992.
Nawara P., Kształtowanie się koncepcji przebóstwienia (θεωσις) w myśli teologiczno-filozoficznej wczesnego chrześcijaństwa, w: M. Manikowski (red.), Studia z filozoficznej tradycji chrześcijaństwa, Filozofia XXVIII, Wrocław 1998.
Orbe A., Antropología de San Ireneo, Madrid 1969.
Paszkowska T., Integrująca rola Słowa, RWKUL, Lublin 2000.
Sartori L., Considerazioni teologiche, Studia Patavina 3 (1987).
Špidlík T., Gargano I., Duchowość Ojców greckich i wschodnich, przeł. J. Dembska, Kraków1997.
Swieżawski S., Dzieje filozofii europejskiej XV, t. 6, Człowiek, Warszawa 1983.
Zañartu S., El concepto de ΖΩΗ en Ignacio de Antioqia, Madrid 1977.
Życiński J., W kręgu nauki i wiary, Kalwaria 1989.
Bartnik Cz.S., Dogmatyka Katolicka, t. 1, Lublin 2000.
Bartnik Cz.S., Personalizm, Lublin 2000.
Breuning W., Nauka o Bogu, Podręcznik Teologii Dogmatycznej. Traktat II, (or. Gotteslehre, Ferdinand Schoningh Verlag, Paderborn 1995), Kraków1999.
Coda P., Pentecostés, w: X. Pikaza, N. Silanes (red.), Diccionario Teológico. El Dios cristiano, Salamanca 1992.
Czapnik A., Wczesnośredniowieczne wizje podróży w zaświaty wobec śmierci, Advances in clinical and experimental medicine 2001, Vol. 10, Nr 2, Suppl.1, Nauka i Religia.
Czerski J., Metody interpretacji Nowego Testamentu, Opole 1997.
Fernandez Ardanaz S., El pensamiento religioso en la época hispanoromana, (r. I), w: M. Andrés Martinez (red.), Historia de la Teologia Española, t. 1, Desde sus orígenes hasta fines del siglo XVI, Madrid 1983.
Fernandzez Ardanaz S., A la bùsqueda del paradigma original del hombre. Gen 1,26 y 2,7 en los pensadores cristianos del s. II, Scriptorium Victoriense 35 (1988), nr 2.
Fernandzez Ardanaz S., Génnesis y Anagéennesis. Estudio del dinamismo humano en el diálogo Cristianismo-Helenismo, Vitoria 1990.
García Cordero M., La esperanza del más allá en el Nuevo Testamento, Ciencia Tomista 114 (1987), nr 373.
Grzegorz z Tours, Historia Francorum, 10, 13, G. Minois, Historia piekła, Warszawa 1996.
Guriewicz A., Kategorie kultury średniowiecznej, Warszawa 1976.
Janeczek S., Kowalczyk S., Iluminizm. I (Problematyka), w: S. Wielgus (red.), Encyklopedia katolicka, t. VII, Lublin 1997.
Korczyński M., Teologia kosmiczna w pismach Pseudo Dionizego Areopagity, Radom 1997.
Lafont G., Storia teologica della Chiesa. Itinerario e forme della teologia, Torino 1997.
Liszka P., Wpływ nauki o czasie na refleksję teologiczną, Warszawa 1992.
Nawara P., Kształtowanie się koncepcji przebóstwienia (θεωσις) w myśli teologiczno-filozoficznej wczesnego chrześcijaństwa, w: M. Manikowski (red.), Studia z filozoficznej tradycji chrześcijaństwa, Filozofia XXVIII, Wrocław 1998.
Orbe A., Antropología de San Ireneo, Madrid 1969.
Paszkowska T., Integrująca rola Słowa, RWKUL, Lublin 2000.
Sartori L., Considerazioni teologiche, Studia Patavina 3 (1987).
Špidlík T., Gargano I., Duchowość Ojców greckich i wschodnich, przeł. J. Dembska, Kraków1997.
Swieżawski S., Dzieje filozofii europejskiej XV, t. 6, Człowiek, Warszawa 1983.
Zañartu S., El concepto de ΖΩΗ en Ignacio de Antioqia, Madrid 1977.
Życiński J., W kręgu nauki i wiary, Kalwaria 1989.
Liszka, P. (2016). Oddziaływanie hellenizmu na antropologię chrześcijańską. Studia Warmińskie, 53, 145–160. https://doi.org/10.31648/sw.95
Piotr Liszka
Instytut Teologii Systematycznej, Katedra Eklezjologii i Sakramentologii, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, ul. Katedralna 9, 50-328 Wrocław
https://orcid.org/0000-0003-4484-0768
Instytut Teologii Systematycznej, Katedra Eklezjologii i Sakramentologii, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, ul. Katedralna 9, 50-328 Wrocław
https://orcid.org/0000-0003-4484-0768
