KURZWÖRTER IM DEUTSCHEN RAKETENUND ARTILLERIEWORTSCHATZ: STRUKTURELLE UND TRANSLATORISCHE ASPEKTE
Michał Sobczak
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstrakt
This his article is devoted to the analysis of the structure of German abbreviations used in the field of artillery and rocket industry and their Russian equivalents registered in a specialized translation dictionary published in 1982. The analytical part of the paper is preceded by a theoretical background, in which selected problems and inconsistencies within the definition of acronyms and abbreviations are touched upon. Then, lexicographical problems of the lexical units in question are pointed out. The article concludes with possible translation solutions of the analyzed abbreviations and acronyms.
Słowa kluczowe:
abbreviations, translation, artillery, rocket industryBibliografia
Barbaševa Svetlana, Avramenko Anton. 2011. Osobennosti perevoda abbreviatur
v angloâzyčnom medicinskom tekste (na materiale terminologii kardiologii). „Izvestiâ Smarskogo naučnogo centra Rossijskoj akademii nauk“ № 2 (4): 911-916 [Барбашева Светлана, Авраменко Антон. 2011. Особенности перевода аббревиатур в англоязычном медицинском тексте (на материале терминологии кардиологии). „Известия Смарского научного центра Российской академии наук“ № 2 (4): 911-916].
Berdychowska Zofia. 1996. Polsko-niemiecka terminologia gramatyczna. Kraków: Universitas.
Bogusławski Andrzej. 1988. Dwujęzyczny słownik ogólny. Projekt instrukcji z komentarzami. In: Studia z polskiej leksykografii współczesnej. Hrsg. Saloni Z. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich: 19-65.
Bußmann Hadumod (Hrsg.). 2002. Lexikon der Sprachwissenschaft. Stuttgart: Alfred Kröner Verlag.
Chlebda Wojciech (Hrsg.). 2007. Podręczny idiomatykon rosyjsko-polski. Z. 2. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Donalies Elke. 2002. Die Wortbildung des Deutschen. Ein Überblick. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
Eichinger Ludwig. 2000. Deutsche Wortbildung. Eine Einführung. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
Fleischer Wolfgang. 1971. Wortbildung der deutschen Gegenwartssprache. Leipzig: VEB Bibliographisches Institut.
Fleischer Wolfgang, Barz Irmhild. 2012. Wortbildung der deutschen Gegenwartssprache. Berlin-Boston: Walter de Gruyter.
Fleischer Wolfgang, Helbig Gerhard, Lerchner Gotthard (Hrsg.). 2001. Kleine Enzyklopädie. Deutsche Sprache. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Greule Albrecht. 2007. Kurzwörter in historischer Sicht. In: Sprachliche Kürze. Konzeptuelle, strukturelle und pragmatische Aspekte. Hrsg. Bär J., Roelcke T., Steinhauer A. Berlin-New York: Walter de Gruyter: 118-130.
Homberger Dietrich. 2003. Sachwörterbuch zur Sprachwissenschaft. Stuttgart: Reclam
Lewandowski Theodor. 1990. Linguistisches Wörterbuch. Bd. 1-2. Heidelberg-Wiesbaden: Quelle & Meyer.
Meisbauer Jörg. 2002. Lexikon und Morphologie. In: Einführung in die germanistische Linguistik. Hrsg. Meibauer J., Demske U., Geilfuß-Wolfgang J., Pafel J., Ramers K.H., Rothweiler M., Steinbach M. Stuttgart-Weimar: Verlag J.B. Metzler: 15-69
Nelûbin Lev Dʹvovič. 2003. Tolkovyj perevodovedčeskij slovarʹ. Moskva: Flinta [Нелюбин Лев Дьвович. 2003. Толковый переводоведческий словарь. Москва: Флинта].
Nessler Aleksejfedorovič (red.). 1933. Russko-nemeckij slovarʹ. Moskva: Sovetskaâ ènciklopediâ [Несслер Алексей Федорович (ред.). 1933. Русско-немецкий словарь. Москва: Советская энциклопедия].
Pfohl Ernst. 1934. Kurzwort-Lexikon KWL. Stuttgart: Muth‘sche Verlagsbuchhandlung.
Schmelz Michael. 1997. Übersetzungen von polnischen Familien- und Städtennamen. „Studia Niemcoznawcze“ XIV: 259-264.
Schunk Gunther. 2002. Studienbuch zur Einführung in die deutsche Sprachwissenschaft. Vom Laut zum Wort. Würzburg: Königshausen & Neumann
Sobczak Michał. 2013. Wybrane problemy przekładu skrótowców (na podstawie rosyjsko-niemieckiego słownika A.F. Nesslera). In: Dialog kultur: języki wschodniosłowiańskie w kontakcie z polszczyzną i innymi językami europejskimi. Hrsg. Mędelska J., Titarenko E. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego: 211-223.
Sobczak Michał. 2015. Rosyjskie skrótowce porewolucyjne w dwujęzycznym opisie leksykograficznym (rosyjsko-polskim i rosyjsko-niemieckim). In: Linguistica Bidgostiana: Series Nova. Hrsg. Dyszak A. Warszawa: BEL Studio: 153-179.
Sobczak Michał. 2016a. Einige Anmerkungen zur Struktur der Kurzwörter im deutschen flugtechnischen Wortschatz des Zweiten Weltkrieges. „Heteroglossia. Studia Kulturoznawczo-Filologiczne“ 6: 185-194.
Sobczak Michał. 2016b. Język lotników niemieckich lotników wojskowych okresu międzywojennego i początków II wojny światowej (na podstawie broszury z 1941 roku). „Prace Językoznawcze“ Vol. 18, nr 2: 159-173.
Sobczak Michał. 2016c. Uwagi wstępne o niemieckiej leksyce wojskowej okresu międzywojennego (na podstawie Słownika niemiecko-rosyjskiego Aleksieja Fiedorovicza Nesslera). In: Kontakty językowe w komunikowaniu. Hrsg. Steciąg M., Adamczyk M., Biszczanik M. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego: 127-136.
Steinhauer Anja. 2007. Kürze im deutschen Wortschatz. In: Sprachliche Kürze. Konzeptuelle, strukturelle und pragmatische Aspekte. Hrsg. Bär J., Roelcke T., Steinhauer A. Berlin-New York: Walter de Gruyter: 131-158.
Szadyko Stanisław. 2000. Abbreviaciâ v russkom âzyke (v sopostavlenii s polʹskim). Аббревиация в русском языке (в сопоставлении с польским). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej [Szadyko Stanisław. 2000. Аббревиация в русском языке (в сопоставлении с польским). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej].
Tabakova Irina. 2009. Osnovnye tipy abbreviatur v sovremennom polʹskom âzyke
(k specifike modelej proizvedâŝihsintaksičeskij struktur). Tartu: Kirjastus [Табакова Ирина. 2009. Основные типы аббревиатур в современном польском языке
(к специфике моделей произведящих синтаксический структур). Tartu: Kirjastus].
Vlahov Sergej, Florinsider. 1980. Neperevodimoe v perevode. Moskva: Meždunarodnye otnošeniâ [Влахов Сергей, Флорин Сидер. 1980. Непереводимое в переводе. Москва: Международные отношения].
Volmert Johannes (Hrsg.). 2000. Grundkurs Sprachwissenschaft. München: Wilhelm Fink Verlag.
v angloâzyčnom medicinskom tekste (na materiale terminologii kardiologii). „Izvestiâ Smarskogo naučnogo centra Rossijskoj akademii nauk“ № 2 (4): 911-916 [Барбашева Светлана, Авраменко Антон. 2011. Особенности перевода аббревиатур в англоязычном медицинском тексте (на материале терминологии кардиологии). „Известия Смарского научного центра Российской академии наук“ № 2 (4): 911-916].
Berdychowska Zofia. 1996. Polsko-niemiecka terminologia gramatyczna. Kraków: Universitas.
Bogusławski Andrzej. 1988. Dwujęzyczny słownik ogólny. Projekt instrukcji z komentarzami. In: Studia z polskiej leksykografii współczesnej. Hrsg. Saloni Z. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich: 19-65.
Bußmann Hadumod (Hrsg.). 2002. Lexikon der Sprachwissenschaft. Stuttgart: Alfred Kröner Verlag.
Chlebda Wojciech (Hrsg.). 2007. Podręczny idiomatykon rosyjsko-polski. Z. 2. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Donalies Elke. 2002. Die Wortbildung des Deutschen. Ein Überblick. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
Eichinger Ludwig. 2000. Deutsche Wortbildung. Eine Einführung. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
Fleischer Wolfgang. 1971. Wortbildung der deutschen Gegenwartssprache. Leipzig: VEB Bibliographisches Institut.
Fleischer Wolfgang, Barz Irmhild. 2012. Wortbildung der deutschen Gegenwartssprache. Berlin-Boston: Walter de Gruyter.
Fleischer Wolfgang, Helbig Gerhard, Lerchner Gotthard (Hrsg.). 2001. Kleine Enzyklopädie. Deutsche Sprache. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Greule Albrecht. 2007. Kurzwörter in historischer Sicht. In: Sprachliche Kürze. Konzeptuelle, strukturelle und pragmatische Aspekte. Hrsg. Bär J., Roelcke T., Steinhauer A. Berlin-New York: Walter de Gruyter: 118-130.
Homberger Dietrich. 2003. Sachwörterbuch zur Sprachwissenschaft. Stuttgart: Reclam
Lewandowski Theodor. 1990. Linguistisches Wörterbuch. Bd. 1-2. Heidelberg-Wiesbaden: Quelle & Meyer.
Meisbauer Jörg. 2002. Lexikon und Morphologie. In: Einführung in die germanistische Linguistik. Hrsg. Meibauer J., Demske U., Geilfuß-Wolfgang J., Pafel J., Ramers K.H., Rothweiler M., Steinbach M. Stuttgart-Weimar: Verlag J.B. Metzler: 15-69
Nelûbin Lev Dʹvovič. 2003. Tolkovyj perevodovedčeskij slovarʹ. Moskva: Flinta [Нелюбин Лев Дьвович. 2003. Толковый переводоведческий словарь. Москва: Флинта].
Nessler Aleksejfedorovič (red.). 1933. Russko-nemeckij slovarʹ. Moskva: Sovetskaâ ènciklopediâ [Несслер Алексей Федорович (ред.). 1933. Русско-немецкий словарь. Москва: Советская энциклопедия].
Pfohl Ernst. 1934. Kurzwort-Lexikon KWL. Stuttgart: Muth‘sche Verlagsbuchhandlung.
Schmelz Michael. 1997. Übersetzungen von polnischen Familien- und Städtennamen. „Studia Niemcoznawcze“ XIV: 259-264.
Schunk Gunther. 2002. Studienbuch zur Einführung in die deutsche Sprachwissenschaft. Vom Laut zum Wort. Würzburg: Königshausen & Neumann
Sobczak Michał. 2013. Wybrane problemy przekładu skrótowców (na podstawie rosyjsko-niemieckiego słownika A.F. Nesslera). In: Dialog kultur: języki wschodniosłowiańskie w kontakcie z polszczyzną i innymi językami europejskimi. Hrsg. Mędelska J., Titarenko E. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego: 211-223.
Sobczak Michał. 2015. Rosyjskie skrótowce porewolucyjne w dwujęzycznym opisie leksykograficznym (rosyjsko-polskim i rosyjsko-niemieckim). In: Linguistica Bidgostiana: Series Nova. Hrsg. Dyszak A. Warszawa: BEL Studio: 153-179.
Sobczak Michał. 2016a. Einige Anmerkungen zur Struktur der Kurzwörter im deutschen flugtechnischen Wortschatz des Zweiten Weltkrieges. „Heteroglossia. Studia Kulturoznawczo-Filologiczne“ 6: 185-194.
Sobczak Michał. 2016b. Język lotników niemieckich lotników wojskowych okresu międzywojennego i początków II wojny światowej (na podstawie broszury z 1941 roku). „Prace Językoznawcze“ Vol. 18, nr 2: 159-173.
Sobczak Michał. 2016c. Uwagi wstępne o niemieckiej leksyce wojskowej okresu międzywojennego (na podstawie Słownika niemiecko-rosyjskiego Aleksieja Fiedorovicza Nesslera). In: Kontakty językowe w komunikowaniu. Hrsg. Steciąg M., Adamczyk M., Biszczanik M. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego: 127-136.
Steinhauer Anja. 2007. Kürze im deutschen Wortschatz. In: Sprachliche Kürze. Konzeptuelle, strukturelle und pragmatische Aspekte. Hrsg. Bär J., Roelcke T., Steinhauer A. Berlin-New York: Walter de Gruyter: 131-158.
Szadyko Stanisław. 2000. Abbreviaciâ v russkom âzyke (v sopostavlenii s polʹskim). Аббревиация в русском языке (в сопоставлении с польским). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej [Szadyko Stanisław. 2000. Аббревиация в русском языке (в сопоставлении с польским). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej].
Tabakova Irina. 2009. Osnovnye tipy abbreviatur v sovremennom polʹskom âzyke
(k specifike modelej proizvedâŝihsintaksičeskij struktur). Tartu: Kirjastus [Табакова Ирина. 2009. Основные типы аббревиатур в современном польском языке
(к специфике моделей произведящих синтаксический структур). Tartu: Kirjastus].
Vlahov Sergej, Florinsider. 1980. Neperevodimoe v perevode. Moskva: Meždunarodnye otnošeniâ [Влахов Сергей, Флорин Сидер. 1980. Непереводимое в переводе. Москва: Международные отношения].
Volmert Johannes (Hrsg.). 2000. Grundkurs Sprachwissenschaft. München: Wilhelm Fink Verlag.
Sobczak, M. (2018). KURZWÖRTER IM DEUTSCHEN RAKETENUND ARTILLERIEWORTSCHATZ: STRUKTURELLE UND TRANSLATORISCHE ASPEKTE. Acta Neophilologica, 1(XX), 51–63. https://doi.org/10.31648/an.2686
Michał Sobczak
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Inne teksty tego samego autora
- Michał Sobczak, Emilia Pankanin, Błędy tłumaczeniowe i redakcyjne w wytycznych szkoleniowych dla sędziów koszykarskich w konfrontacji angielsko-polskiej , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XXI (2019): Acta Neophilologica
- Michał Sobczak, POLSZCZYZNA RADZIECKA NA KARTACH SŁOWNIKA ROSYJSKO-POLSKIEGO JÓZEFA KRASNEGO , Acta Neophilologica: Tom 2 Nr XVIII (2016): Acta Neophilologica