"Wieczór u Kantemira" i "O charakterze Łomonosowa Konstantina Batiuszkowa" oraz ich polski przekład
Magdalena Dąbrowska
Uniwersytet WarszawskiAbstrakt
Artykuł zawiera omówienie aneksów IV i Va do Rysu historycznego literatury rosyjskiej Nikołaja Grecza, wydanego w przekładzie i opracowaniu Samuela Bogumiła Lindego (Warszawa, 1823). Aneksy zawierają szkice Konstantina Batiuszkowa Wieczór u Kantemira i O charakterze Łomonosowa. Antioch Kantemir (autor satyr klasycystycznych) i Michaił Łomonosow (uczony, poeta, autor ód panegirycznych) są oceniani przez Batiuszkowa z perspektywy preromantyzmu. Szkice Batiuszkowa zostały opublikowane w Naukowej księdze literatury rosyjskiej Grecza (Sankt-Petersburg, t. 1, 1819). Artykuł zawiera omówienie miejsca szkiców Batiuszkowa w strukturze polskiego wydania dzieła (rozdziały o Kantemirze, Łomonosowie i Batiuszkowie, przypisy; poprawki tłumacza). Kontekst interpretacyjny stanowi Słownik języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego.
Słowa kluczowe:
reception, translation, Konstantin Batyushkov, Antioch Kantemir, Mikhail Lomonosov, Nikolay Gretsch, Samuel Bogumił LindeBibliografia
Alekseyev Mihail. 1955. Montesk’e i Kantemir [Montesquieu and Kantemir]. “Vestnik Leningradskogo universiteta” Vol. 6 (Seriâ obŝestvennykh nauk) no 2, pp. 55–78. (In Russian) Google Scholar
Batiuszkow Konstantin. 1823a. Wieczór u Kantemira. In: Dodatki do Mikołaja Grecza Rysu historii Google Scholar
literatury rosyjskiej, zebrane i tłumaczone przez S.B. Lindego. Warsaw, Nakładem i drukiem N. Glücksberga, księgarza i typografa Królewskiego Uniwersytetu, pp. 429–445. (In Polish) Google Scholar
Batiuszkow Konstantin. 1823b. O charakterze Łomonosowa. In: Dodatki do Mikołaja Grecza Rysu historii literatury rosyjskiej, zebrane i tłumaczone przez S.B. Lindego. Warsaw, Nakładem i drukiem N. Glücksberga, księgarza i typografa Królewskiego Uniwersytetu, pp. 446–451. (In Polish) Google Scholar
Batŭškov Konstantin. 1816. O haraktere Lomonosova [About Lomonosov’s character]. “Vestnik Evropy” no 17–18, pp. 57–63. (In Russian) Google Scholar
Batŭškov Konstantin. 1817a. O haraktere Lomonosova [About Lomonosov’s character]. In: Opyty Google Scholar
v stikhakh i proze Konstantina Batyushkova. Č. 1 (Proza). St. Petersburg, V tipografii N. Greča, pp. 40–49. (In Russian) Google Scholar
Batŭškov Konstantin. 1817b. Večer u Kantemira [The evening at Kantemir’s]. In: Opyty v stihah i proze Konstantina Batŭškova. Part 1 (Proza). St. Petersburg, V tipografii N. Greča, pp. 50–88. (In Russian) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2018a. “Podróż z Moskwy do Trojeckiego klasztoru, z niektórymi historycznymi pamiątkami” Nikołaja Karamzina w strukturze czasopisma “Wiestnik Jewropy” oraz Google Scholar
całokształcie spuścizny pisarza. “Polilog. Studia Neofilologiczne” no 8, pp. 29–42. (In Polish) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2018b. Samuel Bogumił Linde i Tadeusz Bułharyn – wokół polskiego przekładu “Rysu historycznego literatury rosyjskiej” Nikołaja Grecza. “Napis. Pismo poświęcone Google Scholar
literaturze okolicznościowej i użytkowej” Vol. XXIV, pp. 9–24. (In Polish) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2018c. “Rozmowa o szczęściu” Nikołaja Karamzina i jej polski przekład . “Studia Rossica Gedanensia” Vol. 5, pp. 221–229. (In Polish) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2019a. O “dodatkach” do “Rysu historycznego literatury rosyjskiej” Nikołaja Grecza w opracowaniu Samuela Bogumiła Lindego. In: Poza rusofobią i rusofilią? Poglądy, postawy i realizacje w literaturze polskiej od XIX do XXI wieku . Eds Mikiciuk E., Pańczyk-Kozłowska K., Sucharski T. Słupsk–Gdańsk, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku, pp. 7–21. (In Polish) Google Scholar
Dąbrowska Magdalena. 2019b. Samuel Bogumił Linde w dziejach recepcji twórczości Nikołaja Karamzina (wokół polskiego przekładu “Rysu historycznego literatury rosyjskiej” Nikołaja Grecza). “Acta Polono-Ruthenica” Vol. XXIV, no 3, pp. 101–111. (In Polish) Google Scholar
Dwa wieki... 1947: Dwa wieki poezji rosyjskiej. Antologia. Oprac. Jastrun M., Pollak S. Posł. Gomolicki L. Warsaw: Czytelnik. (In Polish) Google Scholar
Fridman Nikolaj. 1965. Proza Batŭškova [Batyushkov’s prose]. Moscow, Izdatel’stvo “Nauka”. (In Russian) Google Scholar
Gnedič Nikolaj. 1817. [s. tit.]. In: Opyty v stihah i proze Konstantina Batŭškova. Part 1 (Proza). St. Petersburg, V tipografii N. Greča: s.p. (In Russian) [Grecz Nikołaj. 1823. Rys historyczny literatury rosyjskiej, z rosyjskiego przez Samuela Bogumiła Lindego... z dodatkami z Batiuszkowa, Bestużewa, Bułharyna, Kaczenowskiego, Karamzina, Köppena, Korniłowicza, Wiaziemskiego. Warsaw, Nakładem i drukiem N. Glücksberga, księgarza i typografa Królewskiego Uniwersytetu. (In Polish) Google Scholar
Greč Nikolaj. 1819. Učebnaya kniga rossijskoj slovesnosti... [Scientific Book of the Russian Literature...]. Part 1. St. Petersburg, V tipografii izdatelâ. (In Russian) Google Scholar
Greč Nikolaj. 1819a. Večer u Kantemira [The evening at Kantemir’s]. In: Greč Nikolaj . Učebnaâ kniga rossijskjy slovesnosti ili izbrannyye mesta iz raznyh sočinenij i perevodov v stihah i proze s prisovokupleniem kratkih pravil ritorikii piitiki, i istorii rossijskoj slovesnosti. Part 2. St. Petersburg, pp. 215–230. (In Russian) Google Scholar
Greč Nikolaj. 1819b. O haraktere Lomonosova [About Lomonosov’s character]. In: Greč N. Učebnaya kniga rossijskjy slovesnosti ili izbrannyye mesta iz raznyh sochinenij i perevodov v stikhah i proze s prisovokuplenyem kratkih pravil ritorikii piitiki, i istorii rossijskoj slovesnosti. Part 1. St. Petersburg, pp. 292–297. (In Russian) Google Scholar
Greč Nikolaj. 1822. Opyt kratkoy istorii russkoj literatury [An Attempt at the Short History of Russian literature]. St. Petersburg, V tipografii N. Greča. (In Russian) Google Scholar
Kantemir Antioch. 1991. Satyra. Na oszczerców nauk. Do rozumu własnego. Transl. Zadura B. “Literatura na Świecie” no 5, pp. 3–8. (In Polish) Google Scholar
Linde Samuel Bogumił. 1808. Słownik języka polskiego. Vol. 1. Part 2: G–L. Warsaw, U Autora. (In Polish) Google Scholar
Linde Samuel Bogumił. 1823. Przedmowa polskiego wydawcy. In: Rys historyczny literatury rosyjskiej, z rosyjskiego przez Samuela Bogumiła Lindego... z dodatkami z Batiuszkowa, Bestużewa, Google Scholar
Bułharyna, Kaczenowskiego, Karamzina, Köppena, Korniłowicza, Wiaziemskiego. Warsaw, Nakładem i drukiem N. Glücksberga, księgarza i typografa Królewskiego Uniwersytetu: I–XXX. (In Polish) Google Scholar
Linde Samuel Bogumił. 2013. Korespondencja Samuela Bogumiła Lindego z Bazylim Anastasewiczem 1822–1830. Ed. Ptaszyk M. Toruń, Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu. (in Polish) Google Scholar
Łomonosow Michał. 1956. Pisma filozoficzne. Vol. 1–2. Transl. Błeszyński K., Gawecki B.J., Złotowski I. Ed. Złotowski I. Warsaw, Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (In Polish) Google Scholar
Radovskij Moisej. 1959. Antioh Kantemir i Peterburgskaâ Akademiâ Nauk [Antioh Kantemir and The Russian Academy of Sciences]. Leningrad, Izdatel’stvo AN SSSR. (In Russian) Google Scholar
Semenko Irina. 1977a. Batŭškov i ego “Opyty” [Batyushkov and his „The Trials”]. In: Batŭškov K. Opyty v stikah iproze. Ed. Semenko I. Moscow, Izdatel’stvo “Nauka”, pp. 433–492. (In Russian) Google Scholar
Semenko Irina. 1977b. Primečaniâ [Footnotes]. In: Batŭškov K.N. Opyty v stikhakh i proze. Ed. Semenko I. Moscow, Izdatel’stvo “Nauka”, pp. 493–595. (In Russian) Google Scholar
Vâzemskij Petr. 1958. K peru svoyemu [To My Own Pen]. In: Vâzemskij P. 1958. Stihotvoreniâ. Leningrad, Sovetskij pisatel’, pp. 90–94. (In Russian) Google Scholar
Žukovskij Vasilij. 2012. O satire i satirah Kantemira [About Kantemir’s satire and satires]. In: Žukovskij V. Polnoe sobranie sočinenij i pisem: v 12 t. Vol. 12 ( Estetika i kritika). Google Scholar
Ed. Ănuškevič A.S. Moscow, Ăzyki slavânskih kul’tur, pp. 217–246. (In Russian) Google Scholar
Uniwersytet Warszawski