Twórczość pisarzy pierwszej fali emigracji rosyjskiej w przekładach Juliana Tuwima
Iwona Anna NDiaye
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieАннотация
The author pays attention to the Polish-Russian literary contacts after 1917. The subject
of critical analysis is the translation heritage of Y. Tuvim – polish poet, writer and translator, participant of the literary club “Little Lodge in Kolomna”, founded in Warsaw by D. Filosofov. Y. Tuwim is better known as the translator of A. Pushkin, V. Mayakovsky by todays readers However, in his rich heritagethere are also works of Russian emigrants: L. Gomolitsky, N. Evreinov, V. Khodasevich.
Ключевые слова:
Y. Tuwim, Russian emigration in Poland, Polish-Russian literary relations, emigration essays, literary translationБиблиографические ссылки
Barańczak Stanisław. 1990. Manifest translatologiczny. „Teksty Drugie” nr 3: 7–66.
Čehovič Ûzef. 2006. Rečʹ izgnannikov. Perevod na russkij Gorbanevskoj N. „Novaâ Polʹša” № 9 (78): 45–47 [Чехович Юзеф. 2006. Речь изгнанников. Перевод на русский Горбаневской Н. „Новая Польша” № 9 (78): 45–47].
Filosofov Dmitrij. 1927. „Slovo o polku Igoreve” v perevode Ûliana Tuvima. „Za svobodu!” № 253 [Философов Дмитрий. 1927. „Слово о полку Игореве” в переводе Юлиана Тувима. „За свободу!” № 253].
Gomolickij Leon. 1934. Četverostišie Puškina na stanke Ûliana Tuvima. „Meč” № 29 [Гомолицкий Леон. 1934. Четверостишие Пушкина на станке Юлиана Тувима. „Меч” № 29].
Gomolicki Leon. 1936. „Przedpiorunowe elektryczne trawy…”. Przeł. Tuwim J. „Skamander” z. 75.
Gomolickij Leon. 1937. Lûtnâ Puškina. Ûlian Tuvim. „Meč” № 7 [Гомолицкий Леон. 1937. Лютня Пушкина. Юлиан Тувим. „Меч” № 7].
Gomolicki Leon. 1977. Dzikie muzy. W: Gomolicki L. Proza. T. 2. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie: 270–271.
Gomolickij Leon. 2011. Sočineniâ russkogo perioda. Sost. Beloševskaâ L., Micner P., Flejšman L. Red. Flejšman L. Moskva: LitRes: 284–288. [Гомолицкий Леон. 2011. Сочинения русского периода. Сост. Белошевская Л., Мицнер П., Флейшман Л. Ред. Флейшман Л. Москва: ЛитРес: 284–288].
Hodasevič Vladislav. 1989. Sobranie stihov. Moskva: Molodaiâ gvardiâ [Ходасевич Владислав. 1989. Собрание стихов. Москва: Молодая гвардия].
Legeżyńska Anna. 1998. Przekład jako rzecz wyobraźni. W: Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne. Seria: „Studia o Przekładzie”. Red. Fast P. Katowice: Śląsk: 31–46.
Mitzner Piotr. 2014. Obcy wśród obcych. Julian Tuwim i rosyjscy emigranci. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” nr 4 (926): 117–134.
Mikulenok Aleksandra. 2017. Rossijskaâ èmigraciâ v Polʹše (1917–1939 gg.): dissertaciâ na soiskanie naučnoj stepeni kandidata istoričeskih nauk. Krasnodar. (online) http://docspace.kubsu.ru/docspace/bitstream.handle/ (dostup 26.11.2017)] [Микуленок Александра. 2017. Российская эмиграция в Польше (1917–1939 гг.): диссертация на соискание научной степени кандидата исторических наук. Краснодар. (online) http://docspace.kubsu.ru/docspace/bitstream/handle/ (доступ 26.11.2017)].
Micner Petr. 2014. Polʹskij poèt i russkie èmigranty. „Novajâ Polʹša” № 2. (online) https://novpol. org/ru/SJjmmOGvsW/POLSKIJ-POET-I-RUSSKIE-EMIGRANTY (dostup 26.11.2017) [Мицнер Петр. 2014. Польский поэт и русские эмигранты. „Новая Польша” № 2. (online) https:// novpol.org/ru/SJjmmOGvsW/POLSKIJ-POET-I-RUSSKIE-EMIGRANTY (доступ 26.11.2017)].
NDiaye Iwona. 2017. „Kobieta demoniczna” Teffi w przekładzie Juliana Tuwima (1872–1952). „Acta Polono-Ruthenica” nr XXII/2: 125–133.
Orlovskij Ân. 2016. Tuvim. V puškinskom kruge poèzii. Perevod s polʹskogo Kovalʹčuk A. (online) https://www.stihi.ru/2016/04/11/1829 (dostup 26.11.2017) [Орловский Ян. 2016. Тувим. В пушкинском круге поэзии. Перевод с польского Ковальчук А. (online) https://www.stihi. ru/2016/04/11/1829 (доступ 26.11.2017)].
Papierzyńska-Turek Mirosława. 1989. Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Poezja rosyjska do roku 1917. Antologia. 1987. Wybór Kiwilszy W. T. 1: Do 1917 r. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Puszkin Aleksander. 1932. Jeździec miedziany. Opowieść petersburska. Przeł. Tuwim J. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Rozinskaâ Olʹga. 2000. Russkajâ literaturnaâ èmigraciâ v Polʹše. Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kandidata filologičeskih nauk. Moskva 2000. (online) http://www.dissercat.com/ content/russkaya-literaturnaya-emigratsiya-v-polshe-1920-30-e-gody (dostup 26.11.2017) [Розинская Ольга. 2000. Русская литературная эмиграция в Польше. Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата филологических наук. Москва 2000. (online) http://www.dissercat.com/content/russkaya-literaturnaya-emigratsiya-v-polshe-1920-30-e-gody (доступ 26.11.2017)].
Stanislavskij Vojceh. 2002. Russkaâ èmigraciâ v Varšave. „Novajâ Polʹša” № 5. (online) http://a-pesni. org/grvojna/bel-emigr/a-wawa.php (dostup 26.11.2017) [Станиславский Войцех. 2002. Русская эмиграция в Варшаве. „Новая Польша” № 5. (online) http://a-pesni.org/grvojna/bel-emigr/awawa.php (доступ 26.11.2017)].
Stanislavskij Vojceh. 2006. Žiznʹ na obočine. „Novajâ Polʹša” № 7–8: 91–96 [Станиславский Войцех. 2006. Жизнь на обочине. „Новая Польша” № 7–8: 91–96].
Suławka Adam Radosław. 2013. Idea współpracy polsko-rosyjskiej w myśli politycznej rosyjskiej emigracji w Polsce (lata 1918–1939), „Przegląd Filozoficzny”, Nowa Seria R. 22, nr 3 (87): 221–237.
Zienkiewicz T. 1996. Geografia rosyjskiego życia literackiego na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej. W: Wilno i Kresy północno-wschodnie. Materiały II Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku, 14–17 IX 1994. T. 4: Literatura. Red. Feliksiak E., Kieżun A. Białystok: TL: 172–173.
Zienkiewicz T. 1996. „Litieraturno-artisticzieskaja siekcyja” i jej rola w życiu emigracji rosyjskiej w Wilnie. W: Studia Rossica III: Literatura rosyjska na emigracji. Współcześni pisarze rosyjscy w Polsce. Frazeologia i frazeografia. Red. Skrunda W., Zmarzer W. Warszawa: Instytut Rusycystyki UW: 69–76.
Ziomek J. 1975. Kto mówi?. „Teksty: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja” nr 6: 45–55.
Čehovič Ûzef. 2006. Rečʹ izgnannikov. Perevod na russkij Gorbanevskoj N. „Novaâ Polʹša” № 9 (78): 45–47 [Чехович Юзеф. 2006. Речь изгнанников. Перевод на русский Горбаневской Н. „Новая Польша” № 9 (78): 45–47].
Filosofov Dmitrij. 1927. „Slovo o polku Igoreve” v perevode Ûliana Tuvima. „Za svobodu!” № 253 [Философов Дмитрий. 1927. „Слово о полку Игореве” в переводе Юлиана Тувима. „За свободу!” № 253].
Gomolickij Leon. 1934. Četverostišie Puškina na stanke Ûliana Tuvima. „Meč” № 29 [Гомолицкий Леон. 1934. Четверостишие Пушкина на станке Юлиана Тувима. „Меч” № 29].
Gomolicki Leon. 1936. „Przedpiorunowe elektryczne trawy…”. Przeł. Tuwim J. „Skamander” z. 75.
Gomolickij Leon. 1937. Lûtnâ Puškina. Ûlian Tuvim. „Meč” № 7 [Гомолицкий Леон. 1937. Лютня Пушкина. Юлиан Тувим. „Меч” № 7].
Gomolicki Leon. 1977. Dzikie muzy. W: Gomolicki L. Proza. T. 2. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie: 270–271.
Gomolickij Leon. 2011. Sočineniâ russkogo perioda. Sost. Beloševskaâ L., Micner P., Flejšman L. Red. Flejšman L. Moskva: LitRes: 284–288. [Гомолицкий Леон. 2011. Сочинения русского периода. Сост. Белошевская Л., Мицнер П., Флейшман Л. Ред. Флейшман Л. Москва: ЛитРес: 284–288].
Hodasevič Vladislav. 1989. Sobranie stihov. Moskva: Molodaiâ gvardiâ [Ходасевич Владислав. 1989. Собрание стихов. Москва: Молодая гвардия].
Legeżyńska Anna. 1998. Przekład jako rzecz wyobraźni. W: Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne. Seria: „Studia o Przekładzie”. Red. Fast P. Katowice: Śląsk: 31–46.
Mitzner Piotr. 2014. Obcy wśród obcych. Julian Tuwim i rosyjscy emigranci. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” nr 4 (926): 117–134.
Mikulenok Aleksandra. 2017. Rossijskaâ èmigraciâ v Polʹše (1917–1939 gg.): dissertaciâ na soiskanie naučnoj stepeni kandidata istoričeskih nauk. Krasnodar. (online) http://docspace.kubsu.ru/docspace/bitstream.handle/ (dostup 26.11.2017)] [Микуленок Александра. 2017. Российская эмиграция в Польше (1917–1939 гг.): диссертация на соискание научной степени кандидата исторических наук. Краснодар. (online) http://docspace.kubsu.ru/docspace/bitstream/handle/ (доступ 26.11.2017)].
Micner Petr. 2014. Polʹskij poèt i russkie èmigranty. „Novajâ Polʹša” № 2. (online) https://novpol. org/ru/SJjmmOGvsW/POLSKIJ-POET-I-RUSSKIE-EMIGRANTY (dostup 26.11.2017) [Мицнер Петр. 2014. Польский поэт и русские эмигранты. „Новая Польша” № 2. (online) https:// novpol.org/ru/SJjmmOGvsW/POLSKIJ-POET-I-RUSSKIE-EMIGRANTY (доступ 26.11.2017)].
NDiaye Iwona. 2017. „Kobieta demoniczna” Teffi w przekładzie Juliana Tuwima (1872–1952). „Acta Polono-Ruthenica” nr XXII/2: 125–133.
Orlovskij Ân. 2016. Tuvim. V puškinskom kruge poèzii. Perevod s polʹskogo Kovalʹčuk A. (online) https://www.stihi.ru/2016/04/11/1829 (dostup 26.11.2017) [Орловский Ян. 2016. Тувим. В пушкинском круге поэзии. Перевод с польского Ковальчук А. (online) https://www.stihi. ru/2016/04/11/1829 (доступ 26.11.2017)].
Papierzyńska-Turek Mirosława. 1989. Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Poezja rosyjska do roku 1917. Antologia. 1987. Wybór Kiwilszy W. T. 1: Do 1917 r. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Puszkin Aleksander. 1932. Jeździec miedziany. Opowieść petersburska. Przeł. Tuwim J. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Rozinskaâ Olʹga. 2000. Russkajâ literaturnaâ èmigraciâ v Polʹše. Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kandidata filologičeskih nauk. Moskva 2000. (online) http://www.dissercat.com/ content/russkaya-literaturnaya-emigratsiya-v-polshe-1920-30-e-gody (dostup 26.11.2017) [Розинская Ольга. 2000. Русская литературная эмиграция в Польше. Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата филологических наук. Москва 2000. (online) http://www.dissercat.com/content/russkaya-literaturnaya-emigratsiya-v-polshe-1920-30-e-gody (доступ 26.11.2017)].
Stanislavskij Vojceh. 2002. Russkaâ èmigraciâ v Varšave. „Novajâ Polʹša” № 5. (online) http://a-pesni. org/grvojna/bel-emigr/a-wawa.php (dostup 26.11.2017) [Станиславский Войцех. 2002. Русская эмиграция в Варшаве. „Новая Польша” № 5. (online) http://a-pesni.org/grvojna/bel-emigr/awawa.php (доступ 26.11.2017)].
Stanislavskij Vojceh. 2006. Žiznʹ na obočine. „Novajâ Polʹša” № 7–8: 91–96 [Станиславский Войцех. 2006. Жизнь на обочине. „Новая Польша” № 7–8: 91–96].
Suławka Adam Radosław. 2013. Idea współpracy polsko-rosyjskiej w myśli politycznej rosyjskiej emigracji w Polsce (lata 1918–1939), „Przegląd Filozoficzny”, Nowa Seria R. 22, nr 3 (87): 221–237.
Zienkiewicz T. 1996. Geografia rosyjskiego życia literackiego na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej. W: Wilno i Kresy północno-wschodnie. Materiały II Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku, 14–17 IX 1994. T. 4: Literatura. Red. Feliksiak E., Kieżun A. Białystok: TL: 172–173.
Zienkiewicz T. 1996. „Litieraturno-artisticzieskaja siekcyja” i jej rola w życiu emigracji rosyjskiej w Wilnie. W: Studia Rossica III: Literatura rosyjska na emigracji. Współcześni pisarze rosyjscy w Polsce. Frazeologia i frazeografia. Red. Skrunda W., Zmarzer W. Warszawa: Instytut Rusycystyki UW: 69–76.
Ziomek J. 1975. Kto mówi?. „Teksty: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja” nr 6: 45–55.
NDiaye, I. A. (2018). Twórczość pisarzy pierwszej fali emigracji rosyjskiej w przekładach Juliana Tuwima. Acta Polono-Ruthenica, 3(XXII), 133–143. https://doi.org/10.31648/apr.1254
Iwona Anna NDiaye
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie