Retrospektywna ocena postaw własnych rodziców przez członków wspólnoty Domowego Kościoła

Cezary Wojciech Opalach

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Teologii
https://orcid.org/0000-0002-3669-5524


Abstrakt

Artykuł prezentuje wyniki empirycznej weryfikacji hipotezy, wedle której małżonkowie należący do wspólnoty Domowego Kościoła (DK) pozytywniej oceniają postawy rodzicielskie swoich rodziców, niż małżonkowie nie należący do żadnej wspólnoty religijnej.

Badania przeprowadzone w oparciu o Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców, autorstwa M. Plopy, zanegowały tę hipotezę i pokazały, że członkowie wspólnoty DK oceniają postawy swoich rodziców jako mniej prawidłowe. W ich opinii, w dzieciństwie, doświadczyli oni mniej akceptacji i autonomii od obojga rodziców, wyższych wymagań ze strony ojców, mniejszej konsekwencji od obojga rodziców zdaniem żon i większej ochrony zdaniem mężów. Taka ocena interakcji z rodzicami zdaje się mieć swoje źródło w braku satysfakcji ze związku ich rodziców, „cieplejszej” oceny postaw matek przez żony i mężów oraz postaw ojców przez mężów. Nie jest jednak wykluczone, iż rezultaty te zależą także od osobowości i/lub przynależność do wspólnoty Domowego Kościoła, której operacjonalizacją jest religijności członków DK. Hipotezy te domagają się dalszych eksploracji.


Słowa kluczowe:

rodzina, postawy rodzicielskie, wspólnota religijna


Domowy Kościół. Gałąź rodzinna Ruchu Światło-Życie Archidiecezji Warmińskiej, 2024, O Nas [online], dostęp: 05.10.2024, .   Google Scholar

Dudley Margaret G., Kosinski Frederick A. Jr., 1990, Religiosity and marital satisfaction: A research note, Review of Religious Research, t. 32, s. 78-86, doi:10.2307/3511329.
Crossref   Google Scholar

Kiełek-Rataj Ewa, 2013, Religijność personalna a satysfakcja z małżeństwa, Family Forum, t. 8, s. 97-113 [online], dostęp: 09.11.2024, .   Google Scholar

Mahoney Annette, Pargament Kenneth I., Jewell Tracey, Swank Aaron B., Scott Eric, Emery Erin, Rye Mark, 1999, Marriage and the Spiritual Realm: The Role of Proximal and Distal Religious Constructs in Marital Functioning, Journal of Family Psychology, t. 13, nr 3, s. 321-338, doi:10.1037/0893-3200.13.3.321.
Crossref   Google Scholar

Marchwicki Piotr, 2004, Style przywiązania a postawy rodzicielskie. Doniesienia z badań, Roczniki Psychologiczne, t. 7/2, s. 81-103 [online], dostęp: 07.10.2024, .   Google Scholar

Opalach Cezary, 2003, Jakość relacji małżeńskiej osób zaangażowanych w Domowy Kościół Ruchu Światło-Życie, Studia Warmińskie, t. 40, s. 199-219.   Google Scholar

Opalach Cezary, 2006, Wspólnota religijna a funkcjonowanie rodziny, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.   Google Scholar

Opalach Cezary, 2012, Religijność personalna małżonków a ich postawy małżeńskie, Studia Warmińskie, 49, s. 211-225.
Crossref   Google Scholar

Opalach Cezary, 2017a, „Gender psychology” w służbie małżeństwu i rodzinie, w: Barbara Rozen, Roman Kordonski (red.), Poznać aby zrozumieć – misyjny wymiar kościoła. Księga Jubileuszowa dedykowana ks. dr. hab. Jackowi Janowi Pawlikowi SVD, prof. UWM z okazji 65. rocznicy urodzin, 40. lat kapłaństwa i 30-lecia pracy naukowej, Wydział Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, s. 453-468.   Google Scholar

Opalach Cezary, 2017b, Rodzina pochodzenia a relacja małżeńska w dorosłości, Studia Redemptorystowskie, t. 15, s. 601-617.   Google Scholar

Opalach Cezary, 2020, Miejsce komunikacji w budowaniu psychiczno-duchowej jedności małżeństwa, w: Zbigniew Kulesz, Zdzisław Kunicki, Jarosław Michalski (red.), Człowiek, duchowość, rodzina: impulsy myśli o. Anselma Grüna, t. 3, Wydawnictwo Difin, Warszawa, s. 19-36.   Google Scholar

Opalach Cezary, 2021, Potrzeby psychiczne małżonków w czasie epidemii koronawirusa COVID-19 na podstawie świadectw członków wspólnoty Domowego Kościoła, Studia Warmińskie, t. 58, s. 393-408.
Crossref   Google Scholar

Opalach Cezary, 2023, Parental Attitudes Among Members of the Domestic Church Community, Forum Teologiczne, t. 24, s. 211-223, doi.org/10.31648/ft.9473.
Crossref   Google Scholar

Opalach Cezary, 2024, Radzenie sobie ze stresem przez członków wspólnoty Domowego Kościoła, Studia Warmińskie, t. 61, s. 431-446.
Crossref   Google Scholar

Plopa Mieczysław, 2005, Psychologia rodziny. Teoria i badania, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.   Google Scholar

Plopa Mieczysław, 2008a, Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (KPR-Roc). Podręcznik, Vizja Press & IT, Warszawa.   Google Scholar

Plopa Mieczysław, 2008b, Skala Postaw Rodzicielskich. Wersja dla rodziców. Podręcznik, Vizja Press & IT, Warszawa.   Google Scholar

Przetacznik-Gierowska Maria, Włodarski Ziemowit, 1998, Psychologia wychowawcza, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.   Google Scholar

Pyrczak-Piega Monika, 2017, Związek pomiędzy relacjami rodzinnymi i postawami rodzicielskimi, w: Wojciech Otrębski, Katarzyna Mariańczyk (red.), Przepis na rehabilitację dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością, Harmonia Universalis, Gdańsk, s. 237-250.   Google Scholar

Reiter Michael J., Gee Cristina B., 2008, Open communication and partner support in intercultural and interfaith romantic relationships: A relational maintenance approach, Journal of Social and Personal Relationships, t. 25(4), s. 539-559 [online], dostęp: 05.11.2024, .
Crossref   Google Scholar

Rembowski Józef, 1972, Więzi uczuciowe w rodzinie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.   Google Scholar

Sabatelli Ronald M., Anderson Stephen A., 1999, Family System Dynamics, Peer Relationships, and Adolescents’ Psychological Adjustment, Family Relations, t. 40, s. 363-369, doi.org/10.2307/584891.
Crossref   Google Scholar

Satir Virginia, 2000, Rodzina. Tu powstaje człowiek, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.   Google Scholar

Śliwak Jacek, Zarzycka Beata, Zarosińska Dominika, Piaszczak Urszula, 2017, Religijność a komunikacja w małżeństwie, Kultura – Media – Teologia, t. 30, s. 184-209 [online], dostęp: 10.11.2024, .
Crossref   Google Scholar

Weryszko Małgorzata, Kogut Natalia, 2023, Postawy rodzicielskie ojców a samoocena i styl radzenia sobie ze stresem córek w okresie wczesnej dorosłości, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio Numer, t. 53/1, s. 1-12 [online], dostęp: 10.10.2024, .   Google Scholar

Wojciszke Bogdan, 2010, Sprawczość i wspólnotowość: podstawowe wymiary spostrzegania społecznego, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.   Google Scholar

Ziemska Maria, 1979, Postawy rodzicielskie i ich wpływ na osobność dziecka, w: Maria Ziemska (red.), Rodzina i dziecko, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 155-197.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-11-28

Cited By /
Share

Opalach, C. W. (2025). Retrospektywna ocena postaw własnych rodziców przez członków wspólnoty Domowego Kościoła. Forum Teologiczne, 26, 171–185. https://doi.org/10.31648/ft.11066

Cezary Wojciech Opalach 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Teologii
https://orcid.org/0000-0002-3669-5524