LA FIGURA DE JUDAS TADEO EN CANTOS RELIGIOSOS SELECCIONADOS EN IDIOMA POLACO
Sławomir Ropiak
Abstract
En la tradición del canto polaco, hay varios cantos, himnos y canciones dedicadas a San Judas Tadeo. El análisis de siete textos seleccionados sobre San Judas Tadeo permitió esbozar la figura de este Apóstol en la conciencia de la comunidad católica polaca a principios del siglo XX y XXI.
Judas Tadeo es un apóstol de corazón tierno y ferviente. Jesucristo lo eligió como su mensajero, confió en él y le encargó predicar la palabra Dios con poder y milagros. Judas Tadeo proclamaba celosamente a Jesús el Señor, Su Evangelio y sanaba a los enfermos.
San Judas Tadeo es adorado en la Iglesia junto con Simón el Zelote. Juntos, convertían valientemente al pueblo a Dios, sellaron el testimonio con su muerte, y ahora disfrutan de la recompensa eterna en el cielo y reciben la gloria de toda la Iglesia.
Judas Tadeo es un santo mártir que participa en los sufrimientos y la gloria de Cristo. Judas Tadeo es un pariente de Jesús y un defensor eficaz ante el santo trono de Jesús. No desprecia las súplicas. Gracias a sus méritos, Judas Tadeo es un santo patrón de las causas imposibles, desesperadas y finales, incluidos los problemas morales y sociales contemporáneos.
Judas Tadeo proporciona apoyo espiritual en la lucha final por la salvación eterna, también en la hora de la muerte y en el juicio de Dios; protege a muchos del infierno. Judas Tadeo es invocado por los pecadores, como patrón de la conversión y ayudante en la expiación del mal cometido. Su intercesión contribuye a obtener indulgencias y a recibir el perdón de las penas y deudas. En la fe de los adoradores, Judas Tadeo fue amado por la Madre de Dios.
Keywords:
San Judas Tadeo, cantos católicos, cultura, causas difícilesReferences
Bartnik Czesław Stanisław, 2003, Dogmatyka katolicka, vol. 2, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Benedicto XVI, 2006, Discurso de su santidad Benedicto XVI a los participantes de la Conferencia Internacional sobre la ocasión del 40 aniversario del Decreto conciliar ”Ad Gentes”
(11.03.2006), Acta Apostilicae Sedis, 98, p. 337.
Benedicto XVI, 2007, Enciclica „Spe salvi” (30.11.2007), Libreria Editrice Vaticana.
Benedicto XVI, 2010, Exhortación apostólica “Verbum Domini” (30.09.2010), Libreria Editrice Vaticana.
Buxakowski Jerzy, 2001, Wieczność i człowiek. Eschatologia. Teologia prawd wiary, vol. 8, Bernardinum, Pelplin.
Concilio Vaticano II, 1963, Constitución sobre la santa liturgia „Sacrosanctum concilium”, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020 <http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19631204_sacrosanctum-concilium_sp.html>.
Concilio Vaticano II, 1964, Constitución dogmática sobre la Iglesia „Lumen Gentium”, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020, <http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_sp.html>.
Concilio Vaticano II, 1965, Constitución pastoral sobre la Iglesia en el mundo actual “Gaudium et spes”, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020, <http://www.vatican.va/archive/hist_La figura de Judas Tadeo en cantos religiosos seleccionados en idioma Polacocouncils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_sp.html>.
Congregación para el Culto Divino y la Disciplina de los Sacramentos, 2002, Directorio sobre la piedad popular y la litudgia. Principios y orientaciones, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020, <http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/ccdds//documents/rc_con_ ccdds_doc_20020513_vers-direttorio_sp.html>.
Czupryński Wojsław, 2019, Wychowanie w rodzinie w zderzeniu z ideologią gender, Studia Ełckie, 21, 4, pp. 455–469.
Denzinger Heinrich, Schönmetzer Adolf, 1963, Enchiridion Symbolorum, Friburgi/Br.
Figura Marek, 1993, Nowa ewangelizacja jako centralne zadanie Kościoła, en: Lucjan Balter (ed.), Nowa ewangelizacja, Pallottinum, Poznań, pp. 7–18.
Finkenzeller Josef, 1995, Eschatologia, Podręcznik teologii dogmatycznej, vol. XI, Wolfgang Beinert (ed.), Wydawnictwo M, Kraków.
Francisco, 2013, Exhortación apostólica “Evangelii gaudium” (24.11.2013), Libreria Editrice Vaticana. Francisco, 2020, Exhortación apostólica “Querida Amazonia”, (2.02.2020), en: La Santa Sede [online], acceso: 12.02.2020, <http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/ documents/ papa-francesco_esortazione-ap_20200202_queridamazonia.html?fbclid=IwAR2 QaUyDDbm2Ip644S4ZAtfqDBgbBqfFjNOqDAR9MurW4pmnBS5XzuFr_ew#_ftn82>.
Głowa Stanisław SI, Bieda Ignacy SI (ed.), 1988, Breviarium Fidei, Poznań.
Grabska Stanisława, 1998, Polska – moja ojczyzna, Ethos, 11, 4, pp. 261–266.
Granat Wincenty, 1960, Chrystus Odkupiciel i Kościół – Jego Mistyczne Ciało, Lublin.
Guillet Jaques, 2000, Jezus w wierze pierwszych uczniów, WAM, Kraków.
Hryniewicz Wacław OMI, 2006, Teraz trwa nadzieja, Verbinum, Warszawa.
Ireneusz bp św., Traktat Przeciw herezjom. Przyjaźń z Bogiem, księga 4, 13,4-14,1, en: Liturgia Godzin, 1988, Pallottinum, vol. II, pp. 65–66.
Juan Pablo II, 1984, Exhortación apostólica “Reconciliatio et paenitentia” (2.12.1984), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 1991, Encíclica “Redemptoris missio” (7.12.1990), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 1995, Encíclica “Evangelium vitae” (25.03.1995), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 2000, Carta apostólica “Salvifici doloris” (11.02.1984), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 2003a, Encíclica „Ecclesia de Eucharistia” (17.04.2003), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 2003b, Exhortación apostólica “Ecclesia in Europa” (28.06.2003), Libreria Editrice Vaticana.
Catecismo de la Iglesia Católica, 1992, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.06.2020, <http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/index_sp.html>.
Keller Szczepan (ed.), 1871, Zbiór pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, Komis Księgarni Jana Nepomucena Romana, Pelplin.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 2003, Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii. Zasady i wskazania, Pallotinum, Poznań.
Krakowiak Czesław, 2003, Idee przewodnie Wstępu do Dyrektorium o pobożności ludowej, en: Władysław Nowak (ed.), Liturgia i pobożność ludowa, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, p. 11–24.
Kraus Georg, 1999, Nauka o łasce – zbawienie jako łaska, Wiesław Szymona OP (ed.), Podręcznik Teologii dogmatycznej, vol. IX, Wolfgang Beinert (ed.), Wydawnictwo M, Kraków.
Liturgia Godzin. Codzienna modlitwa Ludu Bożego, vol. IV, Okres Zwykły, Tygodnie XVIII––XXXIV, Pallottinum 1988.
Majdan Mira, 2010a, Św. Juda Tadeusz: Apostoł Jezusa Chrystusa, en: Św. Juda Tadeusz [online], acceso: 27.02.2010, <http://judatadeusz.blogspot.com/2010/11/sw-juda-tadeusz-aposto-jezusa-chrystusa.html>.
Majdan Mira, 2010b, Św. Juda Tadeusz: Męczennik za wiarę, en: Św. Juda Tadeusz [online], acceso: 28.02.2010, <http://judatadeusz.blogspot.com/2010/11/sw-juda-tadeusz-meczennik-za- wiare-9.html>.
Mszał rzymski dla diecezji polskich, 1a edición, Pallottinum, Poznań 1986.
Nowak Władysław (ed.), 2003, Liturgia i pobożność ludowa, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
Nowak Władysław (ed.), 2004, Misterium Eucharystii. Teologia – liturgia – ekumenizm.
Encyklika Jana Pawła II Eccelesia de Eucharistia, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
Officium Divinum ex Decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, 1977, Liturgia horarum iuxta ritum romanum, vol. IV, Tempus per annum, Hebdomadæ XVIII–XXXIV, editio typica, Libreria Editrice Vaticana.
Parafia pw. Św. Judy Tadeusza – Rzeszów, 2019, Modlitwy do świętego Judy Tadeusza, en: Parafia św. Judy Tadeusza – Rzeszów [online], acceso: 2.11.2019, <http://judatadeusz.rzeszow.pl/?page_id=121>.
Parzych-Blakiewicz Katarzyna (ed.), 2017, Święci w wierze, tradycji, literaturze i sztuce. Inspiracje do badań hagiologicznych, Wydawca: SQL, WT UWM, Olsztyn.
Parzych-Blakiewicz Katarzyna, 2019a, Warmińska hagiologia (2010–2018), Studia Elbląskie, 20, pp. 288–230.
Parzych-Blakiewicz Katarzyna, 2019b, Hagiologia „aspektowa” jako perspektywa integracji badań teologicznych i nieteologicznych, Studia Warmińskie, 56, pp. 249–264.
Pié-Ninot Salvador, 2002, Wprowadzenie do eklezjologii, tłum. Tadeusz Kukułka, WAM, Kraków. Prokop kapucyn ojciec, 1882, Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku z przydaniem do każdego pożytku duchowego..., Warszawa, 3a edición, vol. 1, przedruk 2019, Wydawnictwo 3DOM, Częstochowa.
Rahner Karl, Vorgrimler Herbert, 1987. Mały słownik teologiczny, tłum. Tadeusz Mieszkowski, Paweł Pachciarek, Warszawa.
Ratzinger Joseph, 1984, Eschatologia – śmierć i życie wieczne, tłum. Marek Węcławski, Poznań.
Rączkowski Feliks (ed.), 1988, Śpiewajmy Bogu. Śpiewnik parafialny, PAX, Warszawa.
Rondomańska Zenona, 2019, Tadeusz Juda – apostoł nieośpiewany, discurso, en: Święty Juda w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawnej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna. IX Ogólnopolskie Interdyscyplinarne Seminarium Hagiologiczne, WT UWM Olsztyn.
Ropiak Sławomir, 2000, Pieśni o Świętych oraz rozmaite i przygodne w polskich warmińskich śpiewnikach drukowanych w latach 1858–1924, Studia Warmińskie, 47, 2, pp. 347–370.
Ropiak Sławomir, 2003, Cześć świętych w pobożności ludowej na przykładzie pieśni ze zbiorów warmińskich, en: Władysław Nowak (ed.), Liturgia i pobożność ludowa, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, pp. 222–239.
Ropiak Sławomir, 2004, Pobożność ludowa a religijność ludowa, Ełckie Studia Teologiczne, 5, pp. 89–99.
Ropiak Sławomir, 2011, „Homo amatus et amans” w teologii śpiewanej po Soborze Watykańskim II w Kościele rzymskokatolickim w Polsce, Olsztyn.
Rusecki Marian, 1996, Cud w chrześcijaństwie, KUL, Lublin.
Siedlecki Jan, 1987, Śpiewnik Kościelny, 39a edición, Kraków.
Siedlecki Jan, 2011, Śpiewnik Kościelny, 40a edición, (poprawione), Kraków 2011.
Słownik polski [online], 2020, acceso: 23.06.2020, <https://pl.glosbe.com/pl/pl>.
Vorgrimler Herbert, 2005, Nowy leksykon teologii. Wiara – objawienie – dogmat, Tadeusz
Mieszkowski, Paweł Pachciarek (ed.), Verbinum, Warszawa.
Wesoły Waldemar, 2007, Sytuacja religijno-moralna w krajach Unii Europejskiej, en: Edward
Wiszowaty (ed.), Pro animarum salute. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Księdza Profesora Tadeusza Rogalewskiego, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, pp. 239–262.
Zbiór pieśni nabożnych dla wygody pobożnych katolików, 1885, 3a edición, Drukarnia Warmińska J.A. Wichert, Brunsberga.
Zbiór pieśni nabożnych dla wygody pobożnych katolików, 1900, 4a edición con oraciones, Drukarnia La figura de Judas Tadeo en cantos religiosos seleccionados en idioma Polaco
Warmińska J.A. Wichert, Brunsberga.
Benedicto XVI, 2006, Discurso de su santidad Benedicto XVI a los participantes de la Conferencia Internacional sobre la ocasión del 40 aniversario del Decreto conciliar ”Ad Gentes”
(11.03.2006), Acta Apostilicae Sedis, 98, p. 337.
Benedicto XVI, 2007, Enciclica „Spe salvi” (30.11.2007), Libreria Editrice Vaticana.
Benedicto XVI, 2010, Exhortación apostólica “Verbum Domini” (30.09.2010), Libreria Editrice Vaticana.
Buxakowski Jerzy, 2001, Wieczność i człowiek. Eschatologia. Teologia prawd wiary, vol. 8, Bernardinum, Pelplin.
Concilio Vaticano II, 1963, Constitución sobre la santa liturgia „Sacrosanctum concilium”, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020 <http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19631204_sacrosanctum-concilium_sp.html>.
Concilio Vaticano II, 1964, Constitución dogmática sobre la Iglesia „Lumen Gentium”, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020, <http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_sp.html>.
Concilio Vaticano II, 1965, Constitución pastoral sobre la Iglesia en el mundo actual “Gaudium et spes”, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020, <http://www.vatican.va/archive/hist_La figura de Judas Tadeo en cantos religiosos seleccionados en idioma Polacocouncils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_sp.html>.
Congregación para el Culto Divino y la Disciplina de los Sacramentos, 2002, Directorio sobre la piedad popular y la litudgia. Principios y orientaciones, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.03.2020, <http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/ccdds//documents/rc_con_ ccdds_doc_20020513_vers-direttorio_sp.html>.
Czupryński Wojsław, 2019, Wychowanie w rodzinie w zderzeniu z ideologią gender, Studia Ełckie, 21, 4, pp. 455–469.
Denzinger Heinrich, Schönmetzer Adolf, 1963, Enchiridion Symbolorum, Friburgi/Br.
Figura Marek, 1993, Nowa ewangelizacja jako centralne zadanie Kościoła, en: Lucjan Balter (ed.), Nowa ewangelizacja, Pallottinum, Poznań, pp. 7–18.
Finkenzeller Josef, 1995, Eschatologia, Podręcznik teologii dogmatycznej, vol. XI, Wolfgang Beinert (ed.), Wydawnictwo M, Kraków.
Francisco, 2013, Exhortación apostólica “Evangelii gaudium” (24.11.2013), Libreria Editrice Vaticana. Francisco, 2020, Exhortación apostólica “Querida Amazonia”, (2.02.2020), en: La Santa Sede [online], acceso: 12.02.2020, <http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/ documents/ papa-francesco_esortazione-ap_20200202_queridamazonia.html?fbclid=IwAR2 QaUyDDbm2Ip644S4ZAtfqDBgbBqfFjNOqDAR9MurW4pmnBS5XzuFr_ew#_ftn82>.
Głowa Stanisław SI, Bieda Ignacy SI (ed.), 1988, Breviarium Fidei, Poznań.
Grabska Stanisława, 1998, Polska – moja ojczyzna, Ethos, 11, 4, pp. 261–266.
Granat Wincenty, 1960, Chrystus Odkupiciel i Kościół – Jego Mistyczne Ciało, Lublin.
Guillet Jaques, 2000, Jezus w wierze pierwszych uczniów, WAM, Kraków.
Hryniewicz Wacław OMI, 2006, Teraz trwa nadzieja, Verbinum, Warszawa.
Ireneusz bp św., Traktat Przeciw herezjom. Przyjaźń z Bogiem, księga 4, 13,4-14,1, en: Liturgia Godzin, 1988, Pallottinum, vol. II, pp. 65–66.
Juan Pablo II, 1984, Exhortación apostólica “Reconciliatio et paenitentia” (2.12.1984), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 1991, Encíclica “Redemptoris missio” (7.12.1990), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 1995, Encíclica “Evangelium vitae” (25.03.1995), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 2000, Carta apostólica “Salvifici doloris” (11.02.1984), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 2003a, Encíclica „Ecclesia de Eucharistia” (17.04.2003), Libreria Editrice Vaticana.
Juan Pablo II, 2003b, Exhortación apostólica “Ecclesia in Europa” (28.06.2003), Libreria Editrice Vaticana.
Catecismo de la Iglesia Católica, 1992, en: La Santa Sede [online], acceso: 23.06.2020, <http://www.vatican.va/archive/catechism_sp/index_sp.html>.
Keller Szczepan (ed.), 1871, Zbiór pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, Komis Księgarni Jana Nepomucena Romana, Pelplin.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 2003, Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii. Zasady i wskazania, Pallotinum, Poznań.
Krakowiak Czesław, 2003, Idee przewodnie Wstępu do Dyrektorium o pobożności ludowej, en: Władysław Nowak (ed.), Liturgia i pobożność ludowa, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, p. 11–24.
Kraus Georg, 1999, Nauka o łasce – zbawienie jako łaska, Wiesław Szymona OP (ed.), Podręcznik Teologii dogmatycznej, vol. IX, Wolfgang Beinert (ed.), Wydawnictwo M, Kraków.
Liturgia Godzin. Codzienna modlitwa Ludu Bożego, vol. IV, Okres Zwykły, Tygodnie XVIII––XXXIV, Pallottinum 1988.
Majdan Mira, 2010a, Św. Juda Tadeusz: Apostoł Jezusa Chrystusa, en: Św. Juda Tadeusz [online], acceso: 27.02.2010, <http://judatadeusz.blogspot.com/2010/11/sw-juda-tadeusz-aposto-jezusa-chrystusa.html>.
Majdan Mira, 2010b, Św. Juda Tadeusz: Męczennik za wiarę, en: Św. Juda Tadeusz [online], acceso: 28.02.2010, <http://judatadeusz.blogspot.com/2010/11/sw-juda-tadeusz-meczennik-za- wiare-9.html>.
Mszał rzymski dla diecezji polskich, 1a edición, Pallottinum, Poznań 1986.
Nowak Władysław (ed.), 2003, Liturgia i pobożność ludowa, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
Nowak Władysław (ed.), 2004, Misterium Eucharystii. Teologia – liturgia – ekumenizm.
Encyklika Jana Pawła II Eccelesia de Eucharistia, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
Officium Divinum ex Decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, 1977, Liturgia horarum iuxta ritum romanum, vol. IV, Tempus per annum, Hebdomadæ XVIII–XXXIV, editio typica, Libreria Editrice Vaticana.
Parafia pw. Św. Judy Tadeusza – Rzeszów, 2019, Modlitwy do świętego Judy Tadeusza, en: Parafia św. Judy Tadeusza – Rzeszów [online], acceso: 2.11.2019, <http://judatadeusz.rzeszow.pl/?page_id=121>.
Parzych-Blakiewicz Katarzyna (ed.), 2017, Święci w wierze, tradycji, literaturze i sztuce. Inspiracje do badań hagiologicznych, Wydawca: SQL, WT UWM, Olsztyn.
Parzych-Blakiewicz Katarzyna, 2019a, Warmińska hagiologia (2010–2018), Studia Elbląskie, 20, pp. 288–230.
Parzych-Blakiewicz Katarzyna, 2019b, Hagiologia „aspektowa” jako perspektywa integracji badań teologicznych i nieteologicznych, Studia Warmińskie, 56, pp. 249–264.
Pié-Ninot Salvador, 2002, Wprowadzenie do eklezjologii, tłum. Tadeusz Kukułka, WAM, Kraków. Prokop kapucyn ojciec, 1882, Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku z przydaniem do każdego pożytku duchowego..., Warszawa, 3a edición, vol. 1, przedruk 2019, Wydawnictwo 3DOM, Częstochowa.
Rahner Karl, Vorgrimler Herbert, 1987. Mały słownik teologiczny, tłum. Tadeusz Mieszkowski, Paweł Pachciarek, Warszawa.
Ratzinger Joseph, 1984, Eschatologia – śmierć i życie wieczne, tłum. Marek Węcławski, Poznań.
Rączkowski Feliks (ed.), 1988, Śpiewajmy Bogu. Śpiewnik parafialny, PAX, Warszawa.
Rondomańska Zenona, 2019, Tadeusz Juda – apostoł nieośpiewany, discurso, en: Święty Juda w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawnej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna. IX Ogólnopolskie Interdyscyplinarne Seminarium Hagiologiczne, WT UWM Olsztyn.
Ropiak Sławomir, 2000, Pieśni o Świętych oraz rozmaite i przygodne w polskich warmińskich śpiewnikach drukowanych w latach 1858–1924, Studia Warmińskie, 47, 2, pp. 347–370.
Ropiak Sławomir, 2003, Cześć świętych w pobożności ludowej na przykładzie pieśni ze zbiorów warmińskich, en: Władysław Nowak (ed.), Liturgia i pobożność ludowa, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, pp. 222–239.
Ropiak Sławomir, 2004, Pobożność ludowa a religijność ludowa, Ełckie Studia Teologiczne, 5, pp. 89–99.
Ropiak Sławomir, 2011, „Homo amatus et amans” w teologii śpiewanej po Soborze Watykańskim II w Kościele rzymskokatolickim w Polsce, Olsztyn.
Rusecki Marian, 1996, Cud w chrześcijaństwie, KUL, Lublin.
Siedlecki Jan, 1987, Śpiewnik Kościelny, 39a edición, Kraków.
Siedlecki Jan, 2011, Śpiewnik Kościelny, 40a edición, (poprawione), Kraków 2011.
Słownik polski [online], 2020, acceso: 23.06.2020, <https://pl.glosbe.com/pl/pl>.
Vorgrimler Herbert, 2005, Nowy leksykon teologii. Wiara – objawienie – dogmat, Tadeusz
Mieszkowski, Paweł Pachciarek (ed.), Verbinum, Warszawa.
Wesoły Waldemar, 2007, Sytuacja religijno-moralna w krajach Unii Europejskiej, en: Edward
Wiszowaty (ed.), Pro animarum salute. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Księdza Profesora Tadeusza Rogalewskiego, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, pp. 239–262.
Zbiór pieśni nabożnych dla wygody pobożnych katolików, 1885, 3a edición, Drukarnia Warmińska J.A. Wichert, Brunsberga.
Zbiór pieśni nabożnych dla wygody pobożnych katolików, 1900, 4a edición con oraciones, Drukarnia La figura de Judas Tadeo en cantos religiosos seleccionados en idioma Polaco
Warmińska J.A. Wichert, Brunsberga.
Ropiak, S. (2020). LA FIGURA DE JUDAS TADEO EN CANTOS RELIGIOSOS SELECCIONADOS EN IDIOMA POLACO. Forum Teologiczne, (21), 169–186. https://doi.org/10.31648/ft.6094
Sławomir Ropiak
