The phonostatistic and phonotactic structure of selected Polish difficult word sequences (tongue twisters)

Stanisław Milewski

Uniwersytet Gdański
https://orcid.org/0000-0001-6650-2861

Ewa Binkuńska

Uniwersytet Gdański
https://orcid.org/0000-0002-3901-7024


Abstract

The term difficult word sequences, or tongue twisters, refers to sentences created in a given language to highlight articulation problems existing therein. Such sentences play an important role in speech therapy and teaching languages; they function in children’s literature and can be used in exercises improving articulation. The consciously selected structure of this type of linguistic units results in the accumulation of specific phonotactic and phonostatistic phenomena. These are, for example: the occurrence of lexical units with consonant clusters more often than in everyday speech, the appearance of syllables with similar consonants, the creation of unnaturally long words, etc. Deliberate emphasis
on phonotactic difficulties, to a certain extent, makes tongue twisters differ in terms
of phonological structure from other varieties of Polish that have been studied so far.
Compared to other types of texts, tongue twisters contain an exceptionally high number
of consonants.


Keywords:

tongue twisters, difficult word sequences, consonant cluster, articulation difficulties, phonotactics, phonostatistic


Bręński S. (2015): Rola reguł fonotaktycznych w powstawaniu przejęzyczeń. „Czasopismo Psychologiczne – Psychological Journal” 21, 2, s. 229–238.   Google Scholar

Cieślikowski J. (1982): Wiersz dziecięcy. [W:] Literatura dla dzieci i młodzieży. Red. S. Frycie. Warszawa, s. 198−220.   Google Scholar

Čerepanova O.D. (2018): Fonemičeskie osobennosti nemeckogo i russkogo âzykov čerez prizmu skorogovorok. „Rhema. Рема” 3, s. 119−135.   Google Scholar

Dobrogowska K. (1984): Śródgłosowe grupy spółgłosek w polskich tekstach popularnonaukowych. „POLONICA” X, s. 15−34.   Google Scholar

Dobrogowska K. (1990): Word internal consonant clusters in Polish artistic prose. „Studia Phonetica Posnaniensia” 2, s. 43−67.   Google Scholar

Dobrogowska K. (1992): Word initial and word final consonant clusters in Polish popular science texts and in artictic prose. „Studia Phonetica Posnaniensia” 3, s. 47−121.   Google Scholar

Łobacz P., Jassem W. (1974): Fonotaktyczna analiza mówionego tekstu polskiego. „Biuletyn PTJ” XXXII, s. 179−197.   Google Scholar

Jarceva V.N. (red.) (1998): Jazykoznanije – Bolšoj enciklopedičeskij słovar. Moskwa.   Google Scholar

Kaliagin V.A., Kuzmin J.I., Skliarov O.P. (2014): Psihofiziologiâ reči b nopme i pri patologii. Sankt-Petersburg.   Google Scholar

Kaptur E. (2021): Językowe zabawy w wierszach Małgorzaty Strzałkowskiej. „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Vol. 28(48), nr 2, s. 241−258.
Crossref   Google Scholar

Kopaliński W. (2000): Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem.   Google Scholar

Warszawa.   Google Scholar

Korytkowska A. (2001): Sekwencje wokaliczne w języku polskim. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Studia Slavica 6 – Nauki Humanistyczno-Społeczne” z. 351, s. 129−133.   Google Scholar

Kotlarczyk M. (1961): Podstawy sztuki żywego słowa. Warszawa.   Google Scholar

Kotlarczyk M. (2010): Sztuka żywego słowa. Lublin.   Google Scholar

Kozlianinova I.P., Promptova I.J. (red.) (2002): Sceničeskaâ reč’: Učebnik dlâ cmydentov teatpal’nyh učebnyh zabedenij. 3-e izdanie. Моskvа.   Google Scholar

Kucharska B. (2012): Folklor dziecięcy i sposoby jego zastosowania w pracy dydaktycznej z dziećmi w wieku wczesnoszkolnym. „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” nr 2, s. 83−93.   Google Scholar

Kumaniecki K. (1986): Słownik łacińsko-polski. Warszawa.   Google Scholar

Niesporek-Szamburska B. (2010): Dziecięce zabawy językiem a gry językowe w poezji dla dzieci. [W:] Dziecko, język, tekst. Red. M. Wójcik-Dudek. Katowice, s. 230−244.   Google Scholar

Majewska-Tworek A. (2010): Szura, szumi, szeleści. Ćwiczenia fonetyczne tylko dla cudzoziemców. Wrocław.   Google Scholar

Milewski S. (1997): Frekwencja fonemów w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. „Logopedia” 24, s. 6783.   Google Scholar

Milewski S. (1998): Nagłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Logopedia jako nauka interdyscyplinarna – teoretyczna i stosowana. Red. I. Nowakowska-Kempna. Katowice, s. 175−211.   Google Scholar

Milewski S. (2001): Śródgłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Zaburzenia mowy. Red. S. Grabias. T. 1. Lublin, s. 216−252.   Google Scholar

Milewski S. (2004): Mowa dorosłych kierowana do niemowląt. Studium fonostatystyczno-fonotaktyczne. Gdańsk.   Google Scholar

Milewski S. (2005): Grupy spółgłoskowe w języku mówionym dzieci przedszkolnych. „Logopedia” 43, s. 11−36.   Google Scholar

Milewski S. (2007): Wygłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Opuscula linguistica Georgio Treder dedicata. Red. E. Breza, A. Lica, Z. Lica. Gdańsk, s. 332−340.   Google Scholar

Milewski S. (2021): Fonotaktyka i fonostatystyka w teorii i praktyce logopedycznej. [W:] Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna. Rozwój sprawności językowych. Podstawowe problemy logopedyczne. Red. A. Domagała, U. Mirecka. Gdańsk, s. 48−87.   Google Scholar

Milewski S., Kamińska B. (2016): Grupy spółgłoskowe współczesnej polszczyzny w aspekcie normatywnym. [W:] Logopedia artystyczna. Red. B. Kamińska, S. Milewski. Gdańsk, s. 194−212.   Google Scholar

Oczkoś M. (2007): Sztuka poprawnej wymowy, czyli o bełkotaniu i faflunieniu. Warszawa.   Google Scholar

Osowicka-Kondratowicz M., Zaorska M. (2018): Otóż ciszą iście dziś się szczyćcie, gdyż cisi szczęśliwi żną i wy też żąć idźcie – o komponowaniu lingwołamek w procesie kształcenia logopedów. [W:] Logopedia. Z zagadnień kształcenia, teorii i praktyki oraz zawodu.   Google Scholar

Red. M. Osowicka-Kondratowicz. Olsztyn, s. 33−42.   Google Scholar

Rocławski B. (1986a): Podstawy wiedzy o języku polskim dla pedagogów i logopedów szkolnych. Gdańsk.   Google Scholar

Rocławski B. (1986b): Poradnik fonetyczny dla nauczycieli. Warszawa.   Google Scholar

Safonova L.S. (2014): Rabota nad skorogovorkami i monofonami. Rabočaâ tetrad’ dlâ prakmičeskih zanâtij po sceničeskoj peči. Âroslavl’.   Google Scholar

Sambor J. (2001): Język polski w świetle statystyki. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 503−526.   Google Scholar

Skorek E.M. (2000): Z logopedią na ty. Podręczny słownik logopedyczny. Kraków.   Google Scholar

Smirnova M. v. (2009): Skopogovorki b pečevom treninge. Sankt-Petersburg.   Google Scholar

Sołtys-Chmielowicz A. (1976): Słowne ciągi trudne w języku polskim. „Język Polski” nr LVI, s. 39–44.   Google Scholar

Sołtys-Chmielowicz A. (1990): Lingwołamki polskie. „Głos Nauczyciela” V, nr 1, s. 39−44.   Google Scholar

Strzałkowska M. (2006): Wierszyki łamiące języki. Poznań.   Google Scholar

Surowaniec J. (2008): Logopedyczne kompendium. Kraków-Pysznica.   Google Scholar

Swietozarowa N. D. (red.) (1988): Fonietika spontannoj rieczi. Leningrad.   Google Scholar

Toczyska B. (1992): Kama makaka ma! (wprawki dykcyjne). Gdańsk.   Google Scholar

Toczyska B. (1998): Łamańce z dedykacją, czyli makaka ma Kama. Gdańsk.   Google Scholar

Toczyska B. (2019): Lepsza dykcja. Jak ćwiczyć, by wyćwiczyć. Gdańsk.   Google Scholar

Walczak-Deleżyńska M., Deleżyński J. (2016): Praca nad techniką i wyrazistością mowy studentów Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej we Wrocławiu. [W:] Logopedia artystyczna. Red. B. Kamińska, S. Milewski. Gdańsk, s. 500−525.   Google Scholar

, dostęp: 16.11.2021.   Google Scholar

, dostęp: 10.12.2023.   Google Scholar


Published
2024-11-30

Cited by

Milewski, S., & Binkuńska, E. (2024). The phonostatistic and phonotactic structure of selected Polish difficult word sequences (tongue twisters). Prace Językoznawcze, 26(4), 143–160. https://doi.org/10.31648/pj.10593

Stanisław Milewski 
Uniwersytet Gdański
https://orcid.org/0000-0001-6650-2861
Ewa Binkuńska 
Uniwersytet Gdański
https://orcid.org/0000-0002-3901-7024