The phonostatistic and phonotactic structure of selected Polish difficult word sequences (tongue twisters)
Stanisław Milewski
Uniwersytet Gdańskihttps://orcid.org/0000-0001-6650-2861
Ewa Binkuńska
Uniwersytet Gdańskihttps://orcid.org/0000-0002-3901-7024
Abstract
The term difficult word sequences, or tongue twisters, refers to sentences created in a given language to highlight articulation problems existing therein. Such sentences play an important role in speech therapy and teaching languages; they function in children’s literature and can be used in exercises improving articulation. The consciously selected structure of this type of linguistic units results in the accumulation of specific phonotactic and phonostatistic phenomena. These are, for example: the occurrence of lexical units with consonant clusters more often than in everyday speech, the appearance of syllables with similar consonants, the creation of unnaturally long words, etc. Deliberate emphasis
on phonotactic difficulties, to a certain extent, makes tongue twisters differ in terms
of phonological structure from other varieties of Polish that have been studied so far.
Compared to other types of texts, tongue twisters contain an exceptionally high number
of consonants.
Keywords:
tongue twisters, difficult word sequences, consonant cluster, articulation difficulties, phonotactics, phonostatisticReferences
Bręński S. (2015): Rola reguł fonotaktycznych w powstawaniu przejęzyczeń. „Czasopismo Psychologiczne – Psychological Journal” 21, 2, s. 229–238. Google Scholar
Cieślikowski J. (1982): Wiersz dziecięcy. [W:] Literatura dla dzieci i młodzieży. Red. S. Frycie. Warszawa, s. 198−220. Google Scholar
Čerepanova O.D. (2018): Fonemičeskie osobennosti nemeckogo i russkogo âzykov čerez prizmu skorogovorok. „Rhema. Рема” 3, s. 119−135. Google Scholar
Dobrogowska K. (1984): Śródgłosowe grupy spółgłosek w polskich tekstach popularnonaukowych. „POLONICA” X, s. 15−34. Google Scholar
Dobrogowska K. (1990): Word internal consonant clusters in Polish artistic prose. „Studia Phonetica Posnaniensia” 2, s. 43−67. Google Scholar
Dobrogowska K. (1992): Word initial and word final consonant clusters in Polish popular science texts and in artictic prose. „Studia Phonetica Posnaniensia” 3, s. 47−121. Google Scholar
Łobacz P., Jassem W. (1974): Fonotaktyczna analiza mówionego tekstu polskiego. „Biuletyn PTJ” XXXII, s. 179−197. Google Scholar
Jarceva V.N. (red.) (1998): Jazykoznanije – Bolšoj enciklopedičeskij słovar. Moskwa. Google Scholar
Kaliagin V.A., Kuzmin J.I., Skliarov O.P. (2014): Psihofiziologiâ reči b nopme i pri patologii. Sankt-Petersburg. Google Scholar
Kaptur E. (2021): Językowe zabawy w wierszach Małgorzaty Strzałkowskiej. „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Vol. 28(48), nr 2, s. 241−258.
Crossref
Google Scholar
Kopaliński W. (2000): Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Google Scholar
Warszawa. Google Scholar
Korytkowska A. (2001): Sekwencje wokaliczne w języku polskim. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Studia Slavica 6 – Nauki Humanistyczno-Społeczne” z. 351, s. 129−133. Google Scholar
Kotlarczyk M. (1961): Podstawy sztuki żywego słowa. Warszawa. Google Scholar
Kotlarczyk M. (2010): Sztuka żywego słowa. Lublin. Google Scholar
Kozlianinova I.P., Promptova I.J. (red.) (2002): Sceničeskaâ reč’: Učebnik dlâ cmydentov teatpal’nyh učebnyh zabedenij. 3-e izdanie. Моskvа. Google Scholar
Kucharska B. (2012): Folklor dziecięcy i sposoby jego zastosowania w pracy dydaktycznej z dziećmi w wieku wczesnoszkolnym. „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” nr 2, s. 83−93. Google Scholar
Kumaniecki K. (1986): Słownik łacińsko-polski. Warszawa. Google Scholar
Niesporek-Szamburska B. (2010): Dziecięce zabawy językiem a gry językowe w poezji dla dzieci. [W:] Dziecko, język, tekst. Red. M. Wójcik-Dudek. Katowice, s. 230−244. Google Scholar
Majewska-Tworek A. (2010): Szura, szumi, szeleści. Ćwiczenia fonetyczne tylko dla cudzoziemców. Wrocław. Google Scholar
Milewski S. (1997): Frekwencja fonemów w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. „Logopedia” 24, s. 6783. Google Scholar
Milewski S. (1998): Nagłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Logopedia jako nauka interdyscyplinarna – teoretyczna i stosowana. Red. I. Nowakowska-Kempna. Katowice, s. 175−211. Google Scholar
Milewski S. (2001): Śródgłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Zaburzenia mowy. Red. S. Grabias. T. 1. Lublin, s. 216−252. Google Scholar
Milewski S. (2004): Mowa dorosłych kierowana do niemowląt. Studium fonostatystyczno-fonotaktyczne. Gdańsk. Google Scholar
Milewski S. (2005): Grupy spółgłoskowe w języku mówionym dzieci przedszkolnych. „Logopedia” 43, s. 11−36. Google Scholar
Milewski S. (2007): Wygłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Opuscula linguistica Georgio Treder dedicata. Red. E. Breza, A. Lica, Z. Lica. Gdańsk, s. 332−340. Google Scholar
Milewski S. (2021): Fonotaktyka i fonostatystyka w teorii i praktyce logopedycznej. [W:] Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna. Rozwój sprawności językowych. Podstawowe problemy logopedyczne. Red. A. Domagała, U. Mirecka. Gdańsk, s. 48−87. Google Scholar
Milewski S., Kamińska B. (2016): Grupy spółgłoskowe współczesnej polszczyzny w aspekcie normatywnym. [W:] Logopedia artystyczna. Red. B. Kamińska, S. Milewski. Gdańsk, s. 194−212. Google Scholar
Oczkoś M. (2007): Sztuka poprawnej wymowy, czyli o bełkotaniu i faflunieniu. Warszawa. Google Scholar
Osowicka-Kondratowicz M., Zaorska M. (2018): Otóż ciszą iście dziś się szczyćcie, gdyż cisi szczęśliwi żną i wy też żąć idźcie – o komponowaniu lingwołamek w procesie kształcenia logopedów. [W:] Logopedia. Z zagadnień kształcenia, teorii i praktyki oraz zawodu. Google Scholar
Red. M. Osowicka-Kondratowicz. Olsztyn, s. 33−42. Google Scholar
Rocławski B. (1986a): Podstawy wiedzy o języku polskim dla pedagogów i logopedów szkolnych. Gdańsk. Google Scholar
Rocławski B. (1986b): Poradnik fonetyczny dla nauczycieli. Warszawa. Google Scholar
Safonova L.S. (2014): Rabota nad skorogovorkami i monofonami. Rabočaâ tetrad’ dlâ prakmičeskih zanâtij po sceničeskoj peči. Âroslavl’. Google Scholar
Sambor J. (2001): Język polski w świetle statystyki. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 503−526. Google Scholar
Skorek E.M. (2000): Z logopedią na ty. Podręczny słownik logopedyczny. Kraków. Google Scholar
Smirnova M. v. (2009): Skopogovorki b pečevom treninge. Sankt-Petersburg. Google Scholar
Sołtys-Chmielowicz A. (1976): Słowne ciągi trudne w języku polskim. „Język Polski” nr LVI, s. 39–44. Google Scholar
Sołtys-Chmielowicz A. (1990): Lingwołamki polskie. „Głos Nauczyciela” V, nr 1, s. 39−44. Google Scholar
Strzałkowska M. (2006): Wierszyki łamiące języki. Poznań. Google Scholar
Surowaniec J. (2008): Logopedyczne kompendium. Kraków-Pysznica. Google Scholar
Swietozarowa N. D. (red.) (1988): Fonietika spontannoj rieczi. Leningrad. Google Scholar
Toczyska B. (1992): Kama makaka ma! (wprawki dykcyjne). Gdańsk. Google Scholar
Toczyska B. (1998): Łamańce z dedykacją, czyli makaka ma Kama. Gdańsk. Google Scholar
Toczyska B. (2019): Lepsza dykcja. Jak ćwiczyć, by wyćwiczyć. Gdańsk. Google Scholar
Walczak-Deleżyńska M., Deleżyński J. (2016): Praca nad techniką i wyrazistością mowy studentów Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej we Wrocławiu. [W:] Logopedia artystyczna. Red. B. Kamińska, S. Milewski. Gdańsk, s. 500−525. Google Scholar
, dostęp: 16.11.2021. Google Scholar
, dostęp: 10.12.2023. Google Scholar