The linguistic-cultural image of parts of the human body (the head and its elements) perpetuated in German and Polish surnames
Zenon Lica
Uniwersytet GdańskiAbstract
The article scrutinizes linguistic and cultural image of the human body, limited to the
lexeme ‘head’ and shown in the light of Polish and German names extracted from existing
anthroponymic lexicons. As the analysis showed, the method of describing petrified
forms points to a model of human nomination based on characteristic features of human
appearance, both in Polish and German. The expressive value of these types of surnames
depends on the connotations that their appellative meanings trigger in the recipient’s
mind. They will be associated with the description of the head and parts of it, which consists
of information concerning its size, shape and colour. The face, which is at the front, is a representative part of the person and thus it is subject to the most comprehensive
view, which is evident in the richness of the onymic material presented.
Keywords:
onomastics, anthroponymy, linguistic picture of the world, Polish names, German surnamesReferences
Bach A. (1978): Deutsche Namenkunde I. Die deutschen Personennamen. Bd I–II. Heilderberg. Google Scholar
Bartmiński J. (2007): Językowe podstawy obrazu świata. Lublin. Google Scholar
Cieślikowa A. (1998): Przezwiska. [W:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Red. E. Rzetelska-Feleszko. Warszawa–Kraków, s. 119–134. Google Scholar
Grzegorczykowa R. (1999): Pojęcie językowego obrazu świata. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 39–46. Google Scholar
Krzeszowski T. (1994): Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych. „Etnolingwistyka” 6, s. 29–51. Google Scholar
Kunze K. (2004): Dtv-Atlas Namenkunde. Vor- und Familiennamen im deutschen Sprachgebiet. München. Google Scholar
Lakoff G., Johnson M. (1988): Metafory w naszym życiu. Przekład T. Krzeszowski. Warszawa. Google Scholar
Libura M. (2003): Wartościowanie związane z wybranymi przedpojęciowymi schematami wyobrażeniowymi na przykładzie nazw części ciała ludzi i zwierząt. [W:] „Język a Kultura” 15: Opozycja homo – animal w języku i kulturze. Red. A. Dąbrowska. Wrocław, s. 117–127. Google Scholar
Maćkiewicz J. (1999): Kategoryzacja a językowy obraz świata. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 47–55. Google Scholar
Maćkiewicz J. (2006): Językowy obraz ciała. Gdańsk. Google Scholar
Rymut K. (1999–2001): Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny. T. I–II. Kraków. Google Scholar
Rymut K. (oprac.) (2003): Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku. Kraków. Google Scholar
Tatarska J. (2013): Rola koloru w reklamie prasowej. [W:] Reklama wizualna. Red. A. Wiśniewska, A. Frontczak. Warszawa. Google Scholar
Tokarski R. (1995): Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Lublin. Google Scholar
Ziajka B. (2014): Językowo-kulturowy obraz świata społeczności wiejskiej utrwalony w przezwiskach i przydomkach. Kraków. Google Scholar
Uniwersytet Gdański
License
Copyright (c) 2021 Wydawnictwo UWM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Access to the electronic edition of the journal is open (open access). It does not require any fees, logging in or providing personal data. Every person, regardless of race, gender, sexual orientation, ethnic origin, nationality, faith or political opinion, may read articles published in "Prace Językoznawcze", download versions of texts in PDF file format, identical to the printed version, and submit for publication texts of their authorship, concerning linguistic issues and meeting editorial substantive and editorial requirements and academic ethical standards binding in science.
Authors of texts may place PDF files with their texts or the entire issue of a journal on scientific Internet portals, indicating the source of the text. The number of PDF files to be used is unlimited. It is forbidden to use the texts commercially or to derive material benefits from them. The Editorial Board has the right to publish the received texts in printed and electronic editions and to disseminate their entirety as well as abstracts and keywords on the website of the journal, the publishing platform of the University of Warmia and Mazury, in printed editions and in Internet scientific databases.
