The linguistic-cultural image of parts of the human body (the head and its elements) perpetuated in German and Polish surnames

Zenon Lica

Uniwersytet Gdański


Abstract

The article scrutinizes linguistic and cultural image of the human body, limited to the
lexeme ‘head’ and shown in the light of Polish and German names extracted from existing
anthroponymic lexicons. As the analysis showed, the method of describing petrified
forms points to a model of human nomination based on characteristic features of human
appearance, both in Polish and German. The expressive value of these types of surnames
depends on the connotations that their appellative meanings trigger in the recipient’s
mind. They will be associated with the description of the head and parts of it, which consists
of information concerning its size, shape and colour. The face, which is at the front, is a representative part of the person and thus it is subject to the most comprehensive
view, which is evident in the richness of the onymic material presented.


Keywords:

onomastics, anthroponymy, linguistic picture of the world, Polish names, German surnames


Bach A. (1978): Deutsche Namenkunde I. Die deutschen Personennamen. Bd I–II. Heilderberg.   Google Scholar

Bartmiński J. (2007): Językowe podstawy obrazu świata. Lublin.   Google Scholar

Cieślikowa A. (1998): Przezwiska. [W:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Red. E. Rzetelska-Feleszko. Warszawa–Kraków, s. 119–134.   Google Scholar

Grzegorczykowa R. (1999): Pojęcie językowego obrazu świata. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 39–46.   Google Scholar

Krzeszowski T. (1994): Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych. „Etnolingwistyka” 6, s. 29–51.   Google Scholar

Kunze K. (2004): Dtv-Atlas Namenkunde. Vor- und Familiennamen im deutschen Sprachgebiet. München.   Google Scholar

Lakoff G., Johnson M. (1988): Metafory w naszym życiu. Przekład T. Krzeszowski. Warszawa.   Google Scholar

Libura M. (2003): Wartościowanie związane z wybranymi przedpojęciowymi schematami wyobrażeniowymi na przykładzie nazw części ciała ludzi i zwierząt. [W:] „Język a Kultura” 15: Opozycja homo – animal w języku i kulturze. Red. A. Dąbrowska. Wrocław, s. 117–127.   Google Scholar

Maćkiewicz J. (1999): Kategoryzacja a językowy obraz świata. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 47–55.   Google Scholar

Maćkiewicz J. (2006): Językowy obraz ciała. Gdańsk.   Google Scholar

Rymut K. (1999–2001): Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny. T. I–II. Kraków.   Google Scholar

Rymut K. (oprac.) (2003): Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku. Kraków.   Google Scholar

Tatarska J. (2013): Rola koloru w reklamie prasowej. [W:] Reklama wizualna. Red. A. Wiśniewska, A. Frontczak. Warszawa.   Google Scholar

Tokarski R. (1995): Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Lublin.   Google Scholar

Ziajka B. (2014): Językowo-kulturowy obraz świata społeczności wiejskiej utrwalony w przezwiskach i przydomkach. Kraków.   Google Scholar


Published
2021-06-30

Cited by
Crossref
0
Scopus
0

Lica, Z. (2021). The linguistic-cultural image of parts of the human body (the head and its elements) perpetuated in German and Polish surnames. Prace Językoznawcze, 23(2), 187–198. https://doi.org/10.31648/pj.6592

Zenon Lica 
Uniwersytet Gdański